رئیس جمهوری به دعوت رسمی رجب طیب اردوغان، برای شرکت در پنجمین جلسه شورای عالی روابط راهبردی دو کشور عصر چهارشنبه (امروز)  برای سفری دو روزه به آنکارا سفر می‌کند.به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دولت، معاون ارتباطات و اطلاع‌رسانی دفتر رئیس جمهوری با اعلام این خبر ادامه داد: آقای روحانی را در این سفر هیأت بلندپایه‌ای از اعضای سیاسی و اقتصادی کابینه همراهی می‌کنند.پرویز اسماعیلی، برگزاری پنجمین جلسه شورای عالی راهبردی ایران و ترکیه به ریاست رؤسای جمهوری دو کشور را از مهم‌ترین برنامه‌های این سفر عنوان کرد و گفت: ایده تشکیل شورای عالی روابط راهبردی دو کشور نتیجه اولین سفر آقای روحانی به ترکیه در دولت یازدهم بود و براساس آن رؤسای جمهوری اسلامی ایران و ترکیه روابط اقتصادی ۳۰ میلیارد دلاری را هدفگذاری کردند.
وی افزود: در این سفر اسناد مهمی در حوزه‌های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی در حضور رؤسای جمهوری دو کشور به امضا خواهد رسید.
روحانی فرا رسیدن روز ملی قطر  را تبریک گفت
رئیس‌ جمهوری  دیروز با تبریک فرا رسیدن روز ملی قطر به شیخ تمیم بن حمد آل ثانی امیر دولت این کشور ابراز اطمینان کرد که با استفاده از ظرفیت‌ها و توانمندی‌های فراوان تهران و دوحه می‌توان در جهت برقراری صلح و ثبات در منطقه و گسترش روز افزون روابط فی‌مابین در تمامی زمینه‌ها گام‌های ارزنده‌ای برداشت.
رئیس جمهوری همچنین در حکمی حجت‌الاسلام والمسلمین ناصر نقویان را به عنوان «دبیر هیأت عالی گزینش کشور» منصوب کرد.

حمیده امینی فرد
 خبرنگار
«تهران یک کلانشهر نابرابر است» شما به‌عنوان یک شهروند که ممکن است ساکن هر نقطه‌ای از این شهر باشید تا چه اندازه با این عنوان موافقید؟ برخی از این نابرابری ها، فاصله اقتصادی شمال و جنوب شهرها را تصور می‌کنند، فاصله بین توزیع ثروت و امکانات رفاهی در خانه‌های اعیان نشین شمال شهرها! اما واقعیت این است که مفهوم نابرابری بیش از آنکه صاحبان سرمایه‌های خصوصی را هدف قرار دهد، به مسئولان شهری اشاره دارد که با توزیع امکانات و خدمات عمومی در شهر، بر این فاصله کاذب، اضافه کرده‌اند. نابرابری شهری درواقع مفهوم گسترده‌ای است که از جاگیری غلط یک سطل زباله در یک منطقه تا ساخت بزرگراه‌های سواره محور را شامل می‌شود؛ زمانی‌که شهردار تصمیم می‌گیرد خارج از برنامه‌های توسعه به‌ جای ساخت مترو، بزرگراه‌هایی بسازد که تنها سهم عده‌ای خاص! در مناطق شمالی شهر می‌شود، یعنی فضای خیابان‌ها را برای عابران تنگ کرده است و این دقیقاً همان مفهوم بی‌عدالتی فضایی است که «محرومیت» عده‌ای را در «راحتی» برخی دیگر تعبیر می‌کند! تهران حالا اگر به‌عنوان یک مدل از کلانشهرهای کشور در نظر گرفته شود، حتی در ظاهر هم این نابرابری فضایی را برای شهروندانش به ارمغان آورده است. اما روی دیگر این نابرابری به ساخت مگامال‌ها و مراکز خرید بزرگی بر می‌گردد که اگرچه توزیع ثروت را به منطقه‌ای خاص آورده‌اند، اما در اصل، با «ترافیک»، «سختی عبور و مرور» و حتی «آلودگی صوتی»، یک بی‌عدالتی فضایی را برای ساکنان آن منطقه رقم زده‌اند. این نابرابری شاید در ظاهر چندان جدی گرفته نشود، اما در باطن، شروع روی هم تلمبار شدن نارضایتی و انتقاد از مسئولان شهری است. اینجا به تعبیر دکتر یعقوب موسوی، جامعه شناس شهری دقیقاً همان جایی است که مردم را نسبت به خدمات و کارهایی که در شهر انجام می‌شود، بی‌اعتماد و دلسرد می‌کند. بی‌اعتباری پروژه‌های بزرگ شهری با وجود هزینه‌های کلان و سپری شدن زمان‌های طولانی از دیگر ثمرات این نارضایتی است. شما می‌توانید گفت‌و‌گوی تفصیلی ما با دکتر موسوی درباره این نابرابری را در زیر بخوانید، گفت‌و‌گویی که جنبش جلیقه زردها در این روزهای پاریس را مورد تحلیل قرار می‌دهد و در نهایت به نقطه‌ای می‌رسد که باید دموکراسی شهری در کلانشهرهای کشور پیاده شود.

دو قطبی شدن فضاهای شهری و موضوع عدالت در توزیع امکانات شهری در کلانشهرها چگونه تعریف می‌شود؟ شاید بهتر باشد که ابتدا به پیشینه این موضوع بر گردیم و ببینیم که اساساً از چه زمانی این واژه وارد ادبیات شهری شده است؟
 پدیده کلانشهر در جهان معاصر و نیز تحولات شهری گسترده پدیدهای نو و جدیدی محسوب می‌شوند. در تاریخ ما با مفهومی به نام کلانشهر مواجه نیستیم. البته بعضی روایت‌های تاریخی بحث از جمعیت زیاد در شهرهای بزرگ مثل رم، آتن ویا شهر اور در خاورمیانه دارند، اما این شهرهای بزرگ لزوماً از نوع کلانشهر نیستند و این مفهوم به معنای رایج و مصطلح آن در تاریخ غایب است. آنچه که در توصیف از کلانشهر در شرایط کنونی تحولات شهری قابل توصیف است گستردگی و پیچیدگی فضایی، اقتصادی، اجتماعی و مهمتر از همه شبکه روابط این دسته از شهرهاست. باید گفته شود که صاحب نظران حوزه شهری درباره ساختارکلانشهرها، توجه خاصی به مسأله تناقضات و تضادها و در نهایت نا برابری‌ها در شهر دارند. البته از نظر بنده، ما در کلانشهرهای ایران لزوماً با فضای دو قطبی روبه‌رو نیستیم بلکه تضادها و تناقضات به‌صورت چند قطبی در بخش اقتصادی، خدماتی، فضایی قابل مشاهده است. اما موضوع نابرابری فضایی و اجتماعی از قرن نوزدهم و همزمان با ظهور، رشد و افزایش کلانشهرها در اروپا آغاز و تاکنون از جمله موضوعات عمده مطالعه و برنامه‌ریزی شهری در مقیاس جهانی تلقی می‌شود. از همان آغاز بررسی‌ها اعتقاد بر این بود که ساختار شهرهای مدرن و جدید پیوسته با اشکالی از نابرابری فضایی و نیز شکاف طبقاتی و اجتماعی روبه‌رو است و گویا این مسأله به صورت یک قاعده عام بر حیات شهرهای مدرن حاکم شده است.
چرا نابرابری فضایی در کلانشهرها مطرح شده و این مسأله چه پیامدهایی به‌دنبال دارد؟
اشکال مختلف نابرابری در کلانشهرها متأثر از وضعیت نظم ایده اَل شهری یا بی‌نظمی ساختار کلانشهرهاست. شاید به تعبیری بتوان پذیرفت که کلانشهرها به‌دلیل فرایندهای ناشی از گردش سرمایه و کالا و فزونی جمعیت و تقاضا، ذاتاً دارای تناقض در رسیدن به توسعه ایده اَل هستند. براین اساس می‌توان گفت رشد شهری در همه جا و در سطح همه کلانشهرها با نوعی توسعه یا عدم توسعه یافتگی روبه‌روست. حتی کلانشهرهای بسیار مطرح و نسبتاً توسعه یافته جهان مثل لندن، توکیو و پاریس و نیویورک هم از این قاعده مستثنی نیستند. به هرحال این شهرها از نظر استانداردها، سازمان و مدیریت شهری، جزو کلانشهرهای موفق محسوب می‌شوند، اما همه آنها با درجات و سطوحی از توسعه نیافتگی و تقاضا برای رشدروبه‌رو هستند و البته معیار عمده‌ای که در تحلیل از توسعه نیافتگی ایده اَل این شهرها مطرح است موضوع شکاف بزرگ اقتصادی و اجتماعی و عدم عدالت توزیعی و خدماتی است. مارکس معتقد بود شهرهای مدرن زادگاه نابرابری و فاصله طبقاتی و در مجموع تجلیگاه سرمایه‌داری استثمارگر است و شکاف‌های موجود را معلول و پیامد توسعه شهر مدرن در چنگال سرمایه‌داری لجام گسیخته غر بی‌می‌دانست. در ادبیات مارکسیستی شهر مدرن، شهر سرمایه‌داری تعریف می‌شود. شهری که فرصت ایجاد می‌کند تا عده‌ای در میدان رقابت اقتصادی و پولی، پیروز و عده‌ای دیگر بازنده شوند! به همین علت برخی منتقدین و معترضین به توسعه فضایی-جمعیتی شهر، پدیده کلانشهر را منفی می‌دانند. چراکه آن را خاستگاه نابرابری و در نقطه مقابل توسعه انسانی در چارچوب آزادی و عدالت تفسیر می‌کنند. البته نقدهایی نیز به این دیدگاه وارد است. از جمله اینکه ما نمی‌توانیم بگوییم نابرابری یا شکاف‌های فضایی لزوماً پدیده ذاتی شهرهای مدرن است، چرا که به نظر می‌رسد نابرابری و اختلاف طبقاتی در شهرها یک پدیده تاریخی است. شهرهای ماقبل مدرن نیزاشکال گوناگونی از تبعیض و تمایز در توزیع امکانات بین طبقات برخوردار بودند. نمونه‌های شناخته شده در ادبیات شهری ابن خلدون یا فارابی یا حتی در گذشته دورتر از تفسیری که ارسطو از موقعیت شهرهای زمان خود دارد، دیده می‌شود. همان‌طور که بررسی‌های شهری کسانی از جامعه شناسان مانند احمد اشرف در ایران زوال شهرهای ساسانی نیز برخاسته از موقعیت بسیار شکننده برابری اجتماعی و بعبارتی گسترش شکاف طبقاتی بوده است.
با این توصیف نابرابری در ذات توسعه یافتگی است، هم‌اکنون نیز این وجه دوقطبی و نارضایتی ادامه دارد، اما منجر به سقوط و ناپایداری شهرها نمی‌شود، آیا شکل واکنش‌ها به نابرابری تغییر کرده یا این پیامد نارضایتی پنهان است؟
مفهوم نابرابری یکی از مفاهیم کلیدی و کاربردی برای تجزیه و تحلیل حیات شهری است. به نظر بسیاری از جامعه شناسان، حدی از این نابرابری در شهرها، طبیعی و برگرفته از یک سیر تاریخی و بخشی از اقتضای کارکردی شهر است، اما هنگامی که این نابرابری از حد متعادل خود عبور کرد، آثار و عوارض آن سایر بخش‌ها و سطوح شهر را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
  خب این حد استاندارد چگونه تعریف یا تعیین می‌شود؟
حدی از فاصله اجتماعی، قاعده عام و به تعبیر جامعه شناسان کارکردگرا، لازمه حفظ ساختار پویا و بالندگی در حیات شهری است. تجربیات توسعه شهری در دنیا هم نشان می‌دهد نابرابری‌های اجتماعی قانونمند و مدیریت شده به سود توسعه شهری است. و بر عکس تلاش برای ایجاد شهری تماماً یکسان و برابر، رکود، سکون و بی‌انگیزگی و در نهایت توسعه را با دشواری مواجه می‌کند.
 ممکن است موضوع را بیشتر توضیح دهید؟
معیارهای نظری، نابرابری قابل تحمل در شهر را به شکلی تعریف می‌کنند که طرح‌ها و سیاست‌ها به شکل مطلوب و طبیعی با حمایت ساکنان شهر پیش می‌رود و شهر با کمترین آسیب، مخاطره و نارضایتی همراه باشد. به عبارتی عملکرد بخش‌های شهر پذیرفته شده است و مردم حامی مدیران و برنامه ریزان شهری هستند. در این نوع از شهر یا کلانشهر، درصد شکاف فضایی و اجتماعی پایین است. اما اگر معیارهای اقتصادی که معمولاً سطوح درآمدی و میزان برخورداری ساکنان یک شهر را بررسی می‌کند، از شکاف بالای درآمدی پرده برداشت یا سنجش کیفیت زندگی و رضایتمندی از موقعیت و پایگاه اجتماعی و دسترسی به فرصت‌های رشد نشاندهنده عدم معنی دارسازگاری با شرایط کنونی شهر بود، در این حالت شهر یا کلانشهر در موقعیتی پر ریسک و مخاطره از نظر حیات و دوام خود قرار دارد. درحقیقت وقتی فاصله زیادی بین سطوح درآمدی و خدماتی ساکنان به وجود می‌آید، حجم زیادی از نارضایتی پنهان و آشکار در شهرشکل می‌گیرد که خود منشأ بسیاری از بدکارکردی‌ها در شهر است. چیزی که امروز در کلانشهر تهران احساس می‌شود. تهران حالا شهری انباشته از ناخشنودی از شرایط برخورداری خدماتی و اجتماعی است و دچار یک نوع آشفتگی در توزیع منابع و اعتبارات و رفاه است. شهری که حجم بزرگی از جامعه حاشیه نشین را به خود اختصاص داده و در این سال‌ها با پدیده کارتن خوابی، گورخوابی و مسکن ناپایدار در بافت‌های فرسوده و با دهها معضل دیگر از نوع ترافیک، آلودگی هوا، فقدان بهداشت عمومی و سرریز جمعیت دست و پنجه نرم می‌کند. گزارش سریالی سازمانها و نهادهای معتبر مثل مرکز پژوهش‌های مجلس و وزارت کشور مؤید وضعیت تلخ آسیب‌های اجتماعی و فاصله طبقاتی در تهران است. مسأله‌ای که در سال اخیر به علت نوسانات بازار قیمت زمین و کالا تشدید شده است. تهران از سویی دیگر از منظر یک تازه وارد یا توریست خارجی دارای اقتصاد سوداگر، شلختگی فرهنگی و بی‌نظمی اجتماعی است.
  در ساخت و ساز شهری کلانشهر تهران چطور؟
بله تهران دارای یک نابرابری کالبدی هم هست و آن هم سازه و کالبد ناموزون فیزیکی از شمال به جنوب و از غرب به شرق آن است. تشدید این نابرابری، دوگانگی فضایی آشکار و نیز اشکال کوچکتری از قطب‌بندی طبقاتی و فضایی را به وجود آورده است. چند قطبی شدن طبقات شهری یعنی در فاصله بین کاملاً برخوردار یا محروم، طبقه متوسط شهری چند لایه رو به رشد است که نقطه ثقل جابه‌جایی طبقه شهری متوسط حرکت به سمت فقرا و فرودستان شهری است. همان‌ها که در آمارهای رسمی صحبت از افزایش تعدادشان در خط فقر و زیر خط فقر است. بخشی از این طبقه متوسط سال هاست به کمک منابع قدرت و ثروت و در بستری از سازوکارهای ناسالم اقتصادی فرصت پیدا کرده است که از نردبان رشد و رفاه اقتصادی بالا رود. مافیای طلا، سکه و ارز در کلانشهرها و نیز دسترسی به کانال‌های حمایتی، شرایط را برای این جابه‌جایی طبقاتی فراهم کرده است. البته همانگونه که عرض کردم شهر می‌تواند از یک نابرابری متعادل و قانونمند و قابل قبول برخوردار باشد و این مستلزم آن است که متصدیان و برنامه ریزان شهری پیوسته و به شکلی علمی پیمایش و رصد وضعیت شهر و شرایط برخورداری و رفاه طبقات را دستور کار داشته باشند. با این همه از مدیریت نوپای کلانشهر تهران انتظار است نهاد ویژه سنجش موقعیت فضایی و اجتماعی را برای رصد شرایط به منظور رسیدن به حدی از عدالت شهری در برنامه‌های خود قرار دهد.
 چه نوع شهرهایی می‌توانند در برابر این نابرابری‌ها تاب بیاورند؟
ببینید دلیل اصلی که امروز در پاریس، جلیقه زردها به خیابان می‌ریزند یا چند سال پیش در لندن هم اتفاقی مشابه افتاد، این است که کلانشهرهای اروپایی در درون و لایه‌های پنهان خود، انبوهی از فاصله درآمدی، رفاه و برخورداری را تجربه می‌کنند یا با آن درگیرند. اما در نقطه مقابل این کلانشهرها، کشورهای اسکاندیناوی مثل نروژ، سوئد و فنلاند قرار دارند که تاب آورند. بله این تاب‌آوری در نیویورک و لندن وجود ندارد. چون آنها کشورهایی با اشکال بسیار توسعه یافته نوع سرمایه‌داری اداره می‌شوند و فضای نابرابری در آنها موج می‌زند. اما شهرهای اسکاندیناوی کشورهای نسبتاً موفق در این حوزه هستند که باید پرسید که در این کشورها چگونه میزان نارضایتی از فاصله طبقاتی پایین است؟
این تاب‌آوری می‌تواند در همه شهرها اتفاق بیفتد؟
بله، به‌هرحال میزانی از این تاب‌آوری امکانپذیر است، اما ما نمی‌توانیم یک شهر کاملاً برابر را تصور کنیم. بعضی شاخص‌ها با استفاده از عقلانیت اقتصادی و تجربه اجتماعی در تأمین تاب‌آوری نقش دارند. اساساً ایدئولوژی شهری که خودش را با حداقل نابرابری سازمان می‌دهد، در قالب سیاست شهری آورده می‌شود. آنچه که در کلانشهرهای نسبتاً موفق جهان ملاحظه می‌شود استقرار و تداوم سیاست‌های شهری در امتداد سیاست اجتماعی و رفاه عمومی است. متأسفانه ما در ایران نه تنها برای کلانشهر گرفتاری مانند تهران که در همه کلانشهرهای کشور فاقد سیاستگذاری شهری در امتداد رشد و رونق شهر و رفاه شهری هستیم. این سیاست شهری به معنای دیپلماسی شهری نیست. دیپلماسی شهری خط مشی‌های سیاسی شهر را مدنظر قرار می‌دهد. اما سیاست شهری تعریفی جامع‌تر و کاربردی‌تر دارد و به یک مدیریت خوب و موفق شهری نیاز دارد و لازم است که مجری برنامه‌ریزی شهری به روز و علمی باشد و البته برنامه‌ریزی شهری هم مستلزم استفاده از سیاستگذاری شهری یعنی تعیین چشم‌انداز و وضعیت آینده شهر و توصیف واقعگرایانه از وضعیت کنونی شهر و اینکه شهر به کجا برسد! یا می‌رسد، باشد. اما تهران فاقد چنین چشم‌اندازی است. یعنی ما نمی‌دانیم قرار است تهران یک شهر اسلامی باشد یا شهر اول منطقه خاورمیانه؟ یا یک شهر پاک و بدون جرم و جنایت؟ اصلاً ما از تهران چه شهری را انتظار داریم؟ این سیاست‌ها مشخص نیست، بنابراین ما به یک نوع آسیب شناسی عمیق و برنامه‌ریزی در بعد سیاستگذاری شهری و تعیین ظرفیت‌ها و محدودیت‌ها در امتداد خدمات اجتماعی در شهر داریم و در انتها اینکه بنیاد سیاست شهری مستلزم دانش شهری است.  دانش شهری در معنای عام مدنظر است. در مجموع استفاده از دانش شهری در سیاستگذاری شهری و سپس برنامه‌ریزی شهری در این چارچوب امکان موفقیت برای مدیریت شهری را فراهم می‌کند. البته شورای شهر سهم بزرگی در سیاستگذاری و برنامه شهری دارد.
 شواهد و دلالت‌های وضعیت نابرابری فضایی و اجتماعی را بفرمایید؟
براساس آخرین تحقیقاتی که یکی از دانشجویان دکترا در موضوع جامعه شناسی شهری درباره نابرابری‌های فضایی انجام داده‌اند، مشخص شد تهران از نظر توزیع جمعیت و دسترسی به فضاهای عمومی مثل مراکز مثلاً تفریحی در شرایط کاملاً نابرابری قرار دارد. در این تحقیق، مناطق یک، دو و سه در بهترین شرایط دسترسی به فضاهای عمومی، فرهنگی و تفریحی قرار دارند و اما مناطق ١٦، ١٧ و ١٨ در بدترین شرایط و موقعیت به‌گونه‌ای که عده‌ای از آنها گفته‌اند اصولاً به این مسأله یعنی دسترسی و استفاده از فضاهای عمومی رفاهی فکر نمی‌کنند. یعنی ساکنان این مناطق به‌قدری درگیر مشکلات و گرفتاری‌های روزمره زندگی هستند که حتی نیاز به برخورداری و استفاده از امکانات فضاهای عمومی مانند پارک و بوستان را هم احساس نمی‌کردند! البته تحقیقات مشابه دیگری هم نشان می‌دهد که ساکنان تهران از نظر دسترسی به مراکز عمومی دچار شکاف‌های عمیق هستند و این مبین تولید نارضایتی در شهر می‌شود. وقتی نارضایتی به وجود آمد، نباید انتظار ثبات داشت، خب در شرایط بی‌ثباتی امکان اجرای برنامه‌ها هم وجود ندارد.
آیا حد این نابرابری و دوقطبی فضایی در شهری همچون پاریس قابل قیاس با تهران هست؟ چگونه این شکاف‌ها در پاریس موجب شورش و اعتراض‌های خیابانی شده و آیا ممکن است در تهران این نارضایتی به شکل پنهان نشان داده شود؟ یا شاید هم باید گفت تاب‌آوری تهران نشین‌ها در مقایسه با پاریس نشین‌ها بیشتر است؟
تهران هم در یک‌سال اخیر با توجه به نوسانات بازار، مستعد اعتراض‌های خیابانی بوده است. اما سیستم‌های کنترل شهری متفاوت است، در پاریس سندیکاها و صنوف آزادی عمل بیشتری دارند، آنها براساس قانون می‌توانند سطح اعتراضاتشان را به خیابان‌ها بکشانند و حتی با پلیس درگیر شوند. اما در تهران این شرایط وجود ندارد و دموکراسی شهری و قواعد حرکت‌های صنفی و اعتراضی در سطح کشورها و به‌دنبال آن در سطح کلانشهرها متفاوت است. قطعاً اگر در تهران هم انجمن‌های صنفی و تشکل‌های مدنی آزادی عمل برای نقد عملکرد‌ها داشته باشند، فضا متفاوت خواهد بود، البته این به معنای تأیید خشونت در خیابان‌ها شبیه پاریس امروز نیست! منظور دموکراسی شهری است که جای خالی آن همیشه به زیان توسعه پایدار شهری است! اگر این افزایش شکاف و فاصله اجتماعی مورد بحث در تهران کنترل نشود، ستیز و خشونت اجتماعی آینده این شهر را رقم می‌زند. که این البته مطلوب کسی نیست. در حال حاضر براساس اعلام آمارهای رسمی، نرح جرایم شهری بویژه در سطح خرد افزایش پیدا کرده است. از منظر جامعه شناسی این موضوع ناشی از افزایش کینه طبقاتی و نوعی خشونت نرم است. یکی از محاسن دموکراسی شهری این است که اجازه می‌دهد بغض‌ها ترکیده شود، در پاریس این اتفاق افتاد و برای سال‌ها مدیران خرد و کلان را متوجه تبعات سیاست‌های آنها خواهد کرد. اگر از عوارض و نتایج منفی این نوع خشونت‌های شهری بگذریم قطعاً مدیریت شهری مانند پاریس اگر متعهد به عقلانیت و تعهد به دموکراسی و برابری باشد در فکر برنامه‌ریزی فردا خواهد بود.
با این توصیف باید پرسید چرا با وجود خدماتی که از سوی شهرداری‌ها عرضه می‌شود بازهم مردم معترض هستند و انتقاد می‌کنند؟
چون در اجرای برنامه‌های شهری ثبات وجود ندارد و سیاست‌ها دائم در حال تغییر و تحول است. خب این مسأله متوجه بی‌اعتباری طرح‌های شهری و کاهش ارزش آنها می‌شود، یعنی شهرداری با هزینه زیاد پلی همانند پل صدر می‌سازد، اما به خاطر همین بی‌اعتباری، مردم از ترافیک و آلودگی هوا ابراز نارضایتی می‌کنند و افتتاح چنین پروژه‌ای را به سخره می‌گیرند. من معتقدم تهران از نظر ظرفیت‌های فرهنگی و تاریخی و حتی میراث سرزمینی، شهری قابل احترام است و در طول تقریباً ٢٥٠ سال عمر تاریخی‌اش توانسته جمعیتی بالغ بر ١٠ میلیون نفر را جابه‌جا کرده و در خود جای دهد، اما مدیریت این کلانشهر ضعیف، بی‌ثبات و درجا زده است! درحالی‌که لازم است نظام مدیریتی آن مقتدر و کارآمد باشد، به‌هرحال اداره شهر تهران بسیار پیچیده و شاید بتوان گفت در حد و اندازه اداره یک کشور قلمداد می‌شود، چون تهران «نخست شهر» است، یعنی مسائل و نیازها و همین‌طور امکانات موجود آن با چند کلانشهر در سطح کشور برابری می‌کند.البته در این میان نباید فرصت‌های موجود در شهرسازی و توسعه شهری تهران را هم نادیده گرفت، امروزه دانشگاه‌ها، مؤسسات و مراکز تحقیقاتی زیادی درباره تهران پژوهش و مطالعه می‌کنند و بدیهی و ضروری است مدیریت شهری طرح و برنامه‌هایی برای استفاده از یافته‌ها و اطلاعات شهری در دست اجرا داشته باشد.
چرا با وجود این‌همه برنامه‌های توسعه‌ای شهری ما بازهم در این زمینه دچار چالش‌های جدی هستیم؟
الان برای شهر تهران چندین سند توسعه‌ای ترسیم شده و سیاست‌ها براساس آن چیده می‌شود، سیاست‌های شهری می‌تواند مبتنی بر دانش شهری یا اسناد توسعه‌ای باشد، مثلاً وقتی می‌گوییم تهران براساس طرح جامع باید در ١٠ سال آینده به این نقطه برسد، در اینجا هم به برنامه‌های توسعه ملی و هم از نظام‌ها و روش‌های علمی که نشان می‌دهد شهر چگونه باید اداره شود، اشاره کرده‌ایم. پس در اسناد هم به نوعی سیاست شهری وجود دارد، البته سیاست‌های شهری تابع مدیریت‌ها هم هست، بنابراین وقتی مدیری تغییر می‌کند انتظار این است که سیاست‌های شهری جدیدی را اعلام کند، بدیهی است شهردار منتخب شورا طرح و برنامه‌هایی را در بخش‌های مختلف شهر در نظر دارد که لازم است شهروندان، شورای شهر، نهادهای شهری و رسانه‌های عمومی نسبت به آنها توجیه شوند. سؤال اساسی این است سیاست‌های شهری جدید مبتنی بر چه اصول و قواعدی است و کلانشهر تهران را قرار است به کجا برسانند؟ به یک شهر تاب آور؟ شکوفا؟ معتدل؟ پایدار یا جهانی؟! متأسفانه تهران تا رسیدن به همه این موارد، دچار ضعف‌های جدی است.
بعد از انقلاب در کدام دوره از شهرداران، با اجرای برنامه‌های شهری بیشتر به این شکاف و نابرابری دامن زده شد؟ یعنی می‌خواهم به این سؤال برسم که فاصله فضایی امروز تهران حاصل بد عملکردی کدام‌یک از شهرداران است؟ برخی مثل قالیباف ادعا دارند که با توزیع امکانات شهری، اتفاقاً فاصله جنوب تا شمال را کاهش داده است. شما این گفته را تأیید می‌کنید؟
اگر بعضی دوره‌ها مثل زمان جنگ را که تهران به حال خود رها شده بود استثنا کنیم، ما نباید کارهای بزرگی را که شهرداران برای توسعه تهران انجام داده‌اند نادیده بگیریم، حتی در دوره قالیباف، تهران توسعه شهری گسترده‌ای پیدا کرد که قابل انکار نیست. اما کارنامه هر یک از این شهرداران با نقدهای جدی روبه‌رواست که نیازمند مطالعه دقیق است، در همین دوره (قالیباف) بدون اینکه بخواهیم عیب‌جویی کنیم، باید بگوییم متأسفانه منابع شهری بدرستی هدایت نشد، مدیریت شهر حالت «باند‌گرایی» و «عده‌ای خاص» پیدا کرد که سلامت اداره شهر در زمان ایشان را زیر سؤال برد. البته برخلاف آنچه گفته می‌شود که ایشان یک فرد انتظامی بوده، اتفاقاً من معتقدم که ایشان توان کافی برای مدیریت شهر تهران را داشتند. اما مدیریت ایشان آن‌طور که انتظار می‌رفت، موفق نبوده است، خطاهای زیادی در پرونده خود دارد و با بحث تراکم فروشی و زمین شهر فروشی که یکی از نقاط تاریک کارنامه ایشان است، موجب شد نابرابری فضایی در تهران افزایش یابد. این داستان البته در زمان کرباسچی آغاز شد و در زمان قالیباف با وجود آنکه ادعا می‌شد قاعده‌مند شده، با حجمی وسیع‌تر ادامه یافت. همین تراکم فروشی، تهران را دچار یک شکاف کالبدی فاحش کرد.
شما حالا مجتمع‌های سربه فلک کشیده‌ای می‌بینید که امکان توزیع خدمات در آنها وجود ندارد، چون تراکم زمین با جمعیت همخوانی ندارد و مردم دچار مشکلات متعددی از نبود پارکینگ گرفته تا مراکز تفریحی و رفاهی شده‌اند، بویژه در منطقه یک که ارزشمندی زمین سودای ساخت و ساز را بالا برده است و حتی میراث تاریخی و باغ‌های تهران هم از این مسأله در امان نمانده‌اند. الان همه اتفاق نظر دارند که یکی از ضعف‌های جدی شهر تهران، ساخت بی‌ضابطه بزرگراه‌ها و فضا دادن به خودروهای شخصی و تک‌سرنشین هست، این یک نمونه بارز از این نابرابری است، چون تهران از نظر تراکم جمعیتی به تعبیری که کرباسچی در همان زمان اعلام می‌کرد، چهار برابر ظرفیت واقعی‌اش جمعیت دارد. الان هم همین‌طور است، یا ٨ برابر ظرفیت معابر تهران، خودرو در شهر تردد می‌کند، این فاصله بین فضای تخصیص یافته عمومی و خصوصی بسیار زیاد است و از این جهت می‌توانیم بگوییم که سلطه فضای شخصی بر عمومی موجب این بی‌انضباطی در حمل و نقل شده است، از این منظر تهران باید هر چه سریع‌تر از این فضای پارکینگی و خودرومحور خارج شود.

محمد محمدی سدهی
خبرنگار
هفته‌های پایانی نیم فصل اول لیگ برتر، یک موضوع تکراری داشت؛ اعتراض به داوران و هجمه زیاد به داوری مسابقات. گرچه اعتراض به داوری تقریباً از همان هفته‌های ابتدایی وجود داشت اما در اواخر نیم‌فصل به اوج خود رسید. ماجرا از دیدار سپاهان و پرسپولیس آغاز شد و گلی که سرخپوشان از روی نقطه پنالتی به ثمر رساندند. این موضوع صحبت‌های تند قلعه‌نویی علیه فغانی را به همراه داشت و البته کارشناسان داوری هم تأیید کردند که پنالتی اشتباه اعلام شده است. هفته قبل از آن هم برانکو در حملاتی کم سابقه علیه داوری موضع گرفت. پس از آن نوبت به آبی‌های تهران رسید و در بازی استقلال و پدیده که قضاوت آن برعهده محمد حسین زاهدی فر بود، گل صحیح استقلال توسط کمک داور آفساید اعلام شد. در هر حال نیم فصل اول لیگ برتر در شرایطی به اتمام رسید که اکثر مربیان اعتراضاتی به داوری داشتند و حال صحبت از ورود  VAR و استفاده از آن در نیم فصل دوم است.
با تمام این اوصاف، رئیس دپارتمان داوری معتقد است عملکرد داوران چندان هم بد نبوده است. داوود رفعتی در این خصوص به خبرنگار «ایران» گفت: «از نظر من نحوه قضاوت داوران نه تنها بد نبوده، بلکه ایده‌آل بود. هجمه‌هایی که علیه داوری وجود دارد، واقعی نیست. همه تیم‌ها هم به یک اندازه از اشتباه سود و زیان بردند.»
در بخشی از برنامه دوشنبه شب «90»، نحوه قضاوت داوران در نیم فصل اول بررسی شد. عادل فردوسی‌پور و نوید مظفری (کارشناس داوری حاضر در برنامه) توضیحاتی راجع به سود و زیان 16 تیم لیگ برتری از داوری‌ها عنوان کردند و براساس آمار استخراج شده ذوب‌ آهن و نساجی بیش از همه تیم‌ها از داوری متضرر شدند و پیکان و پدیده منفعت بردند. رفعتی با تأکید براینکه نحوه استخراج و آمار برنامه «90» به هیچ وجه صحیح نیست، افزود: «همین تیم‌هایی که شلوغ می‌کنند و می‌گویند که ما طلب داریم، هیچ طلبی ندارند. آنالیز ما با آنالیز آن برنامه متفاوت است. آنالیز ما براساس گزارش ناظر بازی است و 4 کارشناس داوری فیلم بازی را مشاهده می‌کنند و در مورد اشتباهات نظر می‌دهند. اگر اشتباهات توسط ناظران درست تشخیص داده شود، داور بازی را جریمه می‌کنیم. البته جرایم ما جرایم مادی نیست چرا که داوران ما حرفه‌ای نیستند، ما به داوری که اشتباه می‌کند، بازی کمتری می‌دهیم اما آن داور را محروم نمی‌کنیم.»
او به بازی استقلال و پدیده اشاره کرد: «در آن بازی آفساید به اشتباه اعلام شد و من این را قبول دارم اما پس از آن نیومایر، ‌هافبک استقلال و صیادمنش، مهاجم این تیم بعد از سوت داور به توپ ضربه زدند و داور باید به آنها کارت زرد نشان می‌داد که این کار را نکرد. محمد دانشگر، بازیکن استقلال باید در دقیقه 11 اخراج و استقلال 10 نفره می‌شد اما این اتفاق نیفتاد. در آن بازی هر دو تیم از داوری سود بردند و این گونه نیست که یک تیم صرفاً از داوری سود ببرد یا زیان ببیند.» رئیس دپارتمان داوری در پاسخ به این سؤال که چگونه می‌توان این اشتباهات را کمتر کرد، بیان داشت: «داورانی که این روزها مورد هجمه قرار گرفته‌اند داوران امروزی نیستند و سال‌هاست که در حال قضاوت هستند. فدراسیون وظیفه خود را به درستی انجام می‌دهد و برای بالا بردن آمادگی جسمی و فنی داوران کلاس‌هایی برگزار می‌کند و اشکالات را به داوران می‌گویند. علاوه بر این ما کلاس‌های روانشناسی برای داوران برگزار می‌کنیم تا داوران را از نظر ذهنی نیز آماده کنیم.»
اما آیا این اقدامات دپارتمان داوری کافی است؟ رفعتی این گونه پاسخ این سؤال را داد: «ما از طریق جی‌پی‌اس آمادگی بدنی داوران را چک می‌کنیم و این کارها در حال انجام است اما ما در این مسیر تنها هستیم. داوران ما در کشورهای دیگر براحتی قضاوت می‌کنند اما در کشور شرایط متفاوت است چرا که هواداران تیم‌ها در کشورهای دیگر اشتباهات داوری را می‌پذیرند اما در اینجا این اتفاق نمی‌افتد و قضاوت برای داوران سخت‌تر می‌شود.» او به برگزاری کلاس‌های جدید برای تیم‌ها اشاره کرد و گفت: «ما از سازمان لیگ درخواست کردیم تا کلاس‌های دانش افزایی برای تیم‌ها برگزار کند که این کلاس‌ها با حضور مربیان، سرپرست‌ها و کاپیتان‌های 16 تیم لیگ برتر برگزار می‌شود و این افراد را با انواع خطاها و کارت‌ها آشنا کنیم تا تیم‌ها با آگاهی در مورد مسائل داوری صحبت کنند. قرار است این کلاس‌ها اواسط دی ماه برگزار شود.»
پس از اشتباهات داوری و حواشی بسیار در مورد این موضوع صحبت از VAR در لیگ ایران شد که البته در این مورد هم نظرها مختلف است. برخی‌ها اجرای این طرح را به دلیل ضعف سخت افزاری در ورزشگاه‌های کشور ناممکن می‌دانند و برخی دیگر ممکن. رئیس دپارتمان داوری درخصوص اجرای این طرح خبرهای جالبی در اختیار خبرنگار «ایران» قرار داد: «قرار است با کمک یک شرکت داخلی این سیستم تهیه و هفته آینده در تهران تست شود. در مرحله اول سیستم را داخل زمین می‌گذاریم و تست می‌کنیم، در مرحله بعد با برگزاری یک بازی این دستگاه را تست می‌کنیم. ورزشگاه آزادی، نقش جهان، فولاد آرنا و امام رضا(ع) قابلیت استفاده از این دستگاه را دارند و می‌توانیم در نیم فصل دوم در این 4 ورزشگاه از تکنولوژی VAR بهره ببریم.»

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای صبح دیروز در ابتدای درس خارج فقه به شرح حدیثی از پیامبر اعظم صلوات‌الله‌علیه‌آله درباره‌ «تبعات اخروی ریاست» پرداختند.
شرح این حدیث توسط رهبر انقلاب اسلامی را در زیر بخوانید:
بسم‌الله‌الرّحمن‌الرّحیم
الحمدلله ربّ العالمین و الصّلاه و السّلام علی سیّدنا محمّد و آله الطّاهرین و لعنة الله علی اعدائهم اجمعین.
عن النّبیّ صلَّى ‌اللَّه علیه و آله قال: لا یُؤَمَّرُ رَجُلٌ عَلىٰ عَشَرَةٍ فَما فَوقَهُم‌ اِلّا جِی‌ءَ بِهِ یَومَ القیامَةِ مَغلولَةً یَدُهُ اِلىٰ عُنُقِه فَاِن کانَ مُحسِناً فُکَّ عَنهُ وَ اِن کانَ مُسیئاً زیدَ غِلّاً اِلىٰ غِلِّهِ. (۱)
لا یُؤَمَّرُ رَجُلٌ عَلى عَشَرَةٍ فَما فَوقَهُم‌ اِلّا جِی‌ءَ بِهِ یَومَ القیامَةِ مَغلولَةً یَدُهُ اِلىٰ عُنُقِه
این حدیث درباره‌ بنده و امثال بنده است؛
[رسول اکرم صلّی اللّه علیه وآله] فرمود که هیچ کس نیست که بر 10 نفر یا بیشتر ریاست و امارت داشته باشد- هر کسی که بر 10 نفر، نه حالا بر 80 میلیون نفر امارت و ریاست داشته باشد؛- «اِلّا جی‌ءَ بِهِ یَومَ القیامَةِ مَغلولَةً یَدُهُ اِلىٰ عُنُقِه‌«، [مگر اینکه] این آدمِ رئیس را که این‌قدر در دنیا محترم است و رئیس است و مدیر است، ‌چنین آدمی را در روز قیامت وقتی که می‌آورند، دست او را به گردنش بسته‌اند؛ یعنی دست‌بسته او را وارد محشر می‎کنند، آن هم به این شکل که دستش به گردنش بسته است. نفْس این مسئولیّت و آمریّت و ریاست، یک تبعاتی دارد که ایجاب می‎کند این را.
در آن حوزه‌ِ مأموریّت که ما آنجا رئیسیم، مدیریم، یک کاره‌ای هستیم، بعضی از کارها انجام می‎گیرد که ما می‌توانستیم مانع آن بشویم و نشدیم؛ حالا یا غفلت کردیم [وارد] نشدیم، یا از روی تنبلی وارد نشدیم؛  این کار خلاف، زیر نظر ما و در پُست نگهبانی ما انجام گرفت ــ پُست نگهبانی ما است دیگر ــ یا بعضی از کارها باید انجام می‎گرفت در حوزه‌ مأموریّت ما که انجام نگرفت؛ یا به‌خاطر اینکه ما نفهمیدیم، دقّت نکردیم، تعقیب نکردیم، مشورت نکردیم، پرس‌و‌جو نکردیم و ندانستیم، یا نه، دانستیم، تنبلی کردیم، امروز و فردا کردیم، [گفتیم] حالا ان‌شاءاللّه بعداً، فردا و ضایع شد، فوت شد. اگر ماها عقل داشته باشیم، باید دنبال ریاست ندویم؛ واقعاً این‌جوری است. باید دنبال ریاست نرویم؛ ریاست این تبعات را دارد. بعضی می‎دوند دنبال ریاست، نمی‌فهمند که نفْس این آمریّت و ریاست، این خطرات را دارد که روز قیامت وقتی او را بیاورند، مغلولاً (۲) می‌آورند؛ این چیز خیلی مهمّی است. مغلولاً می‌آورند او را در پای محاسبه‌ الهی.
فَاِن کانَ مُحسِناً فُکَّ عَنه
اگر چنانچه او آدم خوبی بود، درستکار بود، در آنچه انجام گرفته بود تقصیری و گناهی متوجّه او نبود، اینجا رها می‎کنند او را. بالاخره شارع مقدّس و پروردگار عالم موازینی دارد؛ یک جاهایی ممکن است که انسان مَعفوّ باشد به دلیلی؛ قصورش قصورِ عن‌تقصیرٍ نباشد ــ گاهی ما قاصریم، جاهلیم امّا جهل‌مان عن‌تقصیرٍ است، گاهی نه، واقعاً تلاش خودمان را کرده‌ایم، زحمت‌مان را کشیده‌ایم، آخرش این [نتیجه] درآمده ــ این [قصور]، اینجا مورد عفو الهی است. پس اگر «محسن» باشد این آمر و این رئیس، فُکَّ عَنه.
 
وَ اِن کانَ مُسیئاً زیدَ غِلّاً اِلىٰ غِلِّه
امّا اگر نه، انسان نیکوکاری نبوده است در دنیا، خودش هم آدم بدکار و بدعملی بوده است ــ هرجور بدعملی‌ای که فرض کنید ــ اینجا آن گرفتاری و آن غل و زنجیری که به او بسته شده است، افزایش پیدا می‎کند.
اینها را باید ما بفهمیم؛ اینها را باید بفهمیم. دنبال کرسی‌های ریاست [بودن] ــ چه ریاست اجرایی، چه ریاست تقنینی؛ می‌بینید برای نمایندگی مجلس بعضی خودشان را می‌کُشند، اگر چنانچه راه پیدا نکنند به هر دلیلی یا مثلاً فرض کنید صلاحیّتش را تأیید نکنند یا رأی نیاورد و غیره، خودش را به آب و آتش و در و دیوار می‌زند که چرا نشد ــ عقل نیست، تدبیر نیست. ملاحظه کردید؟ اگر چنانچه این ریاست، مایه‌ یک چنین دغدغه‌ای است، خب انسان رها کند؛ مگر اینکه واقعاً متوجّه انسان بشود و واجب باشد برای انسان؛ آن [جا] بله [لازم است].
بنده دوره‌ دوّم ریاست جمهوری، قطعاً عازم (۳) بودم به اینکه نامزد ریاست جمهوری نشوم ــ حالا دوره‌ اوّل که تحمیل شد بر ما، هیچ ــ دوره‌ دوّم دیگر یقیناً گفتم من قطعاً نامزد نمی‌شوم؛ امام به من فرمودند بر تو واجب عینی و تعیینی است ــ هر دو را گفتند ــ گفتند: هم واجب عینی است، هم واجب تعیینی است؛ خب بنده هم برخلاف میل خودم قبول کردم و رفتم. درست این است که اگر چنانچه تکلیفی وجود ندارد، واجب بر انسان نیست، انسان نرود به سراغش و دنبال نکند آن را. بله، اگر چنانچه ناچار شد، ناگزیر شد، به گردن انسان گذاشته شد، آنجا «خُذها بِقُوَّة»؛ (۴) بایستی با قوّت انسان دنبال بکند. (صفحه‌ی ۲۶۴)
۱) امالی طوسی، مجلس دهم، ص ۲۴۶؛ «پیامبر اکرم (ص) می‌فرماید: هیچ کس نیست که بر ده نفر یا بیشتر، ریاست و امارت داشته باشد مگر اینکه او را روز قیامت در حالی می‌آورند که دستش به گردنش بسته است؛ پس اگر چنانچه آدم درستکاری بود و تقصیری متوجّه او نبود، او را رها می‎کنند و اگر چنانچه بدکار و گناهکار بود، غل و زنجیرش افزایش پیدا می‎کند.»
۲) دست بسته
۳) کسی که اراده‌ قطعی به انجام کاری کند
۴) سوره‌‌ اعراف، بخشى از آیه‌ ۱۴۵؛ «... آن را به جد و جهد بگیر ...»

شورای عالی هماهنگی اقتصادی به ریاست حسن روحانی، شب گذشته تشکیل جلسه داد و نقشه راه جدید پیش نویس لایحه بودجه سال 1398 کل کشور را به تصویب رساند. اصلاحات این لایحه بیشتر بر محور حمایت از معیشت مردم، ارائه خدمات ضروری اجتماعی از جمله در زمینه امنیت، سلامت، آموزش و حفظ تولید و اشتغال و افزایش شفافیت خواهد بود. رؤسای سه قوه همچنین نقشه راه و برنامه کلی اصلاح ساختار بودجه عمومی در افق 99-98 را مورد بررسی قرار دادند و اصلاحات ویژه سه گانه ای را برای بودجه دوسال آینده برشمردند. بر این اساس مقرر شد تا «اصلاح ساختار بودجه» شامل حمایت از تولید و اشتغال، ساماندهی و هدفمندسازی یارانه ها، افزایش درآمدهای پایدار، «اصلاح ساختاری رابطه درآمدهای نفتی و بودجه»، افزایش شفافیت و انضباط بودجه ای، تقویت نظارت و «اصلاح ساختار شرکت های دولتی و کوچک سازی دولت» در دستور کار دستگاه های مختلف قرار گیرد.

گروه  اقتصادی/ سال‌هاست درباره نهادهایی که از بودجه دولت و درواقع از بیت المال ارتزاق می‌کنند درمحافل کارشناسی، میان مردم و مسئولان بحث و گفت‌و‌گوست. نهادهایی که بررسی سابقه آنها نشان می‌دهد برخی از آنها براساس ضرورت یکبار وارد بودجه شده‌اند و به تدریج جزئی از بودجه سنواتی شده‌اند و ردیف اختصاصی خود را گرفته‌اند.
درهمین زمینه دولت برای شفاف شدن بودجه نهادهای مختلف در بودجه امسال جدول 17 را که تمام این نهادها در آن تجمیع شده بودند حذف و برخی از آنها را ذیل دستگاه‌های مرتبط قرارداد. اقدامی که با استقبال مردم مواجه شد. اما همچنان ردپای این نهادهای خاص در بودجه کل کشور دیده می‌شود. درجدول زیر نام و میزان بودجه‌ای را که برخی از نهادها در سال‌جاری دریافت کرده‌اند مشاهده می‌کنید که تنها بخش کوچکی از این دسته از نهادها هستند.
به‌طوری که روز گذشته و در مراسم رونمایی از 10 طرح فناورانه جهاد دانشگاهی معاون اول رئیس جمهوری گفت: بودجه دولت به گوشت قربانی تبدیل شده است و هر کس مرکز مطالعاتی، دانشگاهی یا کاری دارد از بودجه دولتی استفاده می‌کند.
به گزارش ایرنا، اسحاق جهانگیری افزود: برخی با نفوذی که در ریاست جمهوری، سازمان برنامه و بودجه یا مجلس داشتند امروز تبدیل به عضوی از بودجه کشور شده‌اند. بودجه آنها اگر در ابتدا یک میلیارد بود، بعد به پنج میلیارد و در حال حاضر تا 20 میلیارد رسیده است. وی با بیان این که آنها قرار نبود از دولت بودجه بگیرند، اظهار داشت: اشکالی وجود ندارد ولی اقدام آنان اراده دولت و نظام نبوده است.معاون اول رئیس جمهوری تأکید کرد: این همه دانشگاه در کشور وجود دارد، قرار نبود فردی دانشگاهی راه اندازی کند و بودجه کمکی بگیرد.
جهانگیری ادامه داد: بسیاری از این شوراها که در کشور وجود دارد از ابتدا محدود بودند ولی بعضی از آنها امروز دبیرخانه‌هایی دارند که بودجه‌های چند 10 میلیاردی می‌گیرند.
وی همچنین گفت: اصلاح ساختار یعنی این که این موارد حذف شود، مسائلی که در شرایط عادی نمی‌توان انجام داد ولی در شرایط سخت امکان پذیر است و اگر دولت یکی از آنها را حذف کرد سرو صداها بلند خواهد شد و به دولت خواهند گفت که کوتاه بیاید.
معاون اول رئیس جمهوری افزود: ده ها دستگاه موازی در کشور درست شده و همه بودجه بگیر دولت شده‌اند، کشور و بودجه تحمل این همه دستگاه موازی را ندارند. بودجه کشور کلان است و فروش نفت نیز کاهش یافته است. در حال حاضر رقم بودجه بیش از 400 هزار میلیارد تومان است که بخش عظیمی از این بودجه به مسیرهایی رفته که بازدهی آن محدود است.
جهانگیری خاطرنشان کرد: براساس دستور رهبر معظم انقلاب مقرر شد بودجه سال 98 براساس شرایط تحریمی کشور مورد توجه قرار گیرد و این در بودجه سال آینده در مسیر خلق توسعه حرکت شود.
برای پیگیری توسعه باید مسیر توسعه علمی را دنبال کنیم
معاون اول رئیس جمهوری در بخش دیگری از سخنان خود به جایگاه دانش در کشور اشاره کرد و یادآور شد: آنچه مهم است دانش پایه اصلی اقتدار هر کشوری است و کشور با سابقه تاریخی و تمدنی و تولید علم همواره به این موضوع به عنوان مسأله اصلی توجه داشته است. جهانگیری گفت: باید پیش نیازهای توسعه علمی را از جایگاه نظری و علمی در کشور فراهم کنیم و جهت‌گیری اصلی که کشور را به سمت توسعه علمی و مسیر توسعه پایدار می‌برد، انتخاب کنیم.
وی از ضرورت‌های این موضوع را توجه به نظام یکپارچه آموزش، پژوهش و فناوری تا تولید محصول در کشور ذکر کرد و افزود: نقش فناوری‌ها در دهه‌های اخیر پررنگ‌تر شده است. معاون اول رئیس جمهوری خاطرنشان کرد: امروز جای بسیاری از سرمایه‌های ذینفع در توسعه تغییر کرده است، زمانی منابع طبیعی عامل توسعه بود ولی امروز منابع انسانی به موضوعی تبدیل شده تا کشورهایی که از آن برخوردار هستند و حتی منابع طبیعی ندارند، پیشرفته‌تر شوند و دانش نیروهای متخصص و مدیریت دانش بر مابقی مدیریت‌ها اهمیت پیدا کرده است.
جهانگیری همچنین گفت: در هر شرایطی برای پیگیری توسعه باید مسیر توسعه علمی را پیش ببریم، حال که در شرایط سخت قرار داریم باید از دل این شرایط، فرصت‌های مهم و ظرفیت‌های جدیدی برای توسعه کشور پیدا کنیم.
وی با بیان این که جهاد دانشگاهی یکی از نهادهایی است که نقش فرصت‌سازی داشته است، افزود: نیروهای جوان این نهاد در دوره جنگ، سازندگی و دیگر دوره‌ها نقش اساسی در توسعه داشتند و بسیاری از مسائلی را که دیگران می‌گفتند، نمی‌توانیم در صحنه عمل به می‌توانیم بدل کردند.
وی تأکید کرد دوران دفاع مقدس یکی از دوران‌های شکوفایی کشور بود، کشوری که دسترسی به گلوله معمولی را نداشت و در محاصره بود، فرصت‌های جدیدی را فرزندان انقلاب در آن دوران خلق کردند و امروز هم در چنین دوره‌ای هستیم و دشمن بخش‌های مهم اقتصادی کشور را مورد تهاجم و هدف قرار داده است.
معاون اول رئیس جمهوری با بیان این که به مردم راحت نمی‌توان گفت که وارد جنگ شده‌ایم، افزود: در جنگ اقتصادی که به اذعان امریکایی‌ها شروع کرده‌اند، تلاش دارند مراکز حساس اقتصادی ایران را مورد هدف قرار دهند و برای رفاه مردم و توسعه کشور موانع ایجاد کنند. جهانگیری ادامه داد: بخش نفت و گاز به عنوان اصلی‌ترین منبع درآمدی کشور یکی از اهداف دشمنان است، آنان تلاش دارند تا این صنعت با مشکل روبه‌رو شود و کشور نتواند نیازهای خود را تأمین کند و در نهایت به مردم فشار وارد شود. وی با بیان این که امروز رسالت سنگینی به دوش نیروهای مستعد دانشگاهی است، گفت: باید به گونه‌ای برنامه‌ریزی کنند تا نیازهای صنعت نفت و گاز در داخل مرتفع شود.
متخصصان ایرانی کشور را از پیچ سخت عبور می‌دهند
معاون اول رئیس جمهوری خاطرنشان کرد: دشمن صنعت خودروسازی کشور را نیز مورد هدف قرار داده است، صادرات قطعات به کشور را ممنوع کرده و اگر خودروسازی با مشکلی روبه‌رو شود، قطعه سازان نیز با مشکل روبه‌رو خواهند شد و دهها یا 100 هزار نیروی انسانی کار خود را از دست خواهند داد و این نقشه دشمن است.
جهانگیری با یادآوری این که اگرچه بخش زیادی از محصول خودرو در کشور تولید می‌شود ولی 10 درصد باقی مانده آن، اگر بموقع وارد مدار تولید نشود خودرو نمی‌تواند بموقع در اختیار مشتری قرار گیرد.
وی افزود: در بخش فولاد نیز دشمنان شناسایی کردند که یک یا دو ماده است که اگر در اختیار این صنعت قرار نگیرد می‌تواند به آن آسیب بزند و از این قبیل اقدامات را در صنعت پتروشیمی و دیگر صنایع نیز هدفگذاری کرده‌اند.
معاون اول رئیس جمهوری خطاب به مردم و مسئولان تصریح کرد: به رغم تمام هدف گذاری‌های دشمنان توانمندی بزرگی در ایران شکل گرفته است و امروز امریکایی‌ها به همین دلیل گرفتار شده و به دنبال آن هستند تا سخت‌ترین تحریم‌هایی را که می‌توانستند وضع کنند.
جهانگیری ادامه داد: امروز جوانان و متخصصان ایرانی قادر هستند از پیچ سخت شرایط امروز با ظرفیت‌های جدیدی که خلق می‌کنند کشور را عبور دهند و با توکل بر خداوند هیچ مشکلی برای تولید داخل در بخش‌های مختلف کشور پیش نخواهد آمد.
وی تأکید کرد: اگر خودروسازان سه الی چهار میلیارد دلار نیاز به واردات قطعات دارند با فعالان دانشگاهی در میان بگذارند حتی قطعات پیچیده الکترونیکی، با ظرفیت علمی و فنی که در کشور وجود دارد در مقطع کوتاهی قابل تأمین است.
معاون اول رئیس جمهوری خاطرنشان کرد: در بخش دانش بنیان نیز باید به بازار داخلی و خارجی باتوجه به فرصت‌های به وجود آمده، توجه کنیم و هدف گذاری‌هایی که در جهاد دانشگاهی در صنایع مختلف صورت گرفته نشانگر توجه به این مسأله است.
جهانگیری در بخش دیگری از سخنان خود گفت: تغییرات نرخ ارز خصوصا تغییرات شدید را هیچ فردی نمی‌پسندد و برای اقتصاد ما مضر است و مهم‌ترین تلاش دولت این بود که ناآرامی را در اقتصاد در ابتدا به سرعت به ثبات تبدیل کند و امروز آثار برگشت آرامش و ثبات را در کشور مشاهده می‌کنیم.
وی با بیان این که تغییر نرخ ارز به نفع صادرات و به ضرر واردات عمل می‌کند، تصریح کرد: البته این حرکت اتفاقی بود که باید بازار تولید داخل را مطمئن کنیم. معاون اول رئیس جمهوری از وزارتخانه‌ها و دستگاه‌های اجرایی خواست تا از محصولات تولید داخلی استفاده کنند و دستگاه‌های مرتبط تلاش کنند تا محصولات دانش بنیان که یکی از اصلی‌ترین موضوعات صادراتی است در بازارهای خارجی مورد توجه قرار گیرد.

نویده احمدی
خبرنگار
«سال‌هاست ایران زندگی می‌کنم، خودم را فرزند این آب و خاک می‌دانم اما وقتی دانشجو شدم، فهمیدم ایرانی‌ها هنوز ما را نپذیرفته‌اند. تفاوت‌های زیادی بین من و یک دانشجوی ایرانی وجود دارد؛ تفاوت‌هایی که شاید خیلی از شماها درباره‌اش ندانید.» اینها حرف‌های احمد، دانشجوی افغانستانی ساکن ایران است که برایم از دشواری‌های درس خواندن در ایران می‌گوید. سختی‌هایی که شاید خیلی از ما کمتر درباره‌اش شنیده باشیم.
احمد می‌گوید: «من همیشه کار کرده‌ام و درس خوانده‌ام. در تمام سال‌های تحصیل کارگری کرده‌ام، فروشندگی کرده‌ام و سعی می‌کنم خرج و مخارج خودم را دربیاورم. خیلی از دانشجویان مهاجر، همین شرایط را دارند.»
یکی از شرط‌های پذیرش در دانشگاه‌های ایران برای هر دانشجوی افغانستانی داشتن پاسپورت افغانستان و یک سفر رفت و برگشت به وطن است. هرچند این شرط برای دختران به جز سفر به وطن  جایگزین دیگری هم دارد و آن هم سفر رفت و برگشت به جزیره کیش است. اما دانشجویان افغانستانی ساکن ایران می‌گویند که با توجه به هزینه‌های سنگین و شهریه بالا همین هم برای خیلی‌هایشان امکانپذیر نیست. چراکه سفر به افغانستان پروسه‌ای طولانی و پرهزینه دارد و برای همه امکانپذیر نیست. اما شاید بد نباشد بدانید امسال با همه این شرایط دشوار سه دانشجوی افغانستانی موفق شدند رتبه نخست کنکور در مقطع کارشناسی ارشد را به دست آورند.
نجیب‌الله خواجه عمری، وزیر تحصیلات عالی افغانستان در سفر به ایران و دیدار با وزیر علوم، مشکل شهریه دانشجویان افغان را مطرح کرد و خواستار حل آن شد. گفته می‌شود 26 هزار دانشجوی خارجی در دانشگاه‌های ایران درس می‌خوانند که 17 هزار نفر آنها از کشور افغانستان هستند. عبدالحمید علیزاده، مدیرکل امور دانشجویان غیرایرانی سازمان امور دانشجویان وزارت علوم چندی پیش، از بورسیه سه دانشجوی افغانستانی رتبه یک کنکور کارشناسی ارشد خبر داد و تأکید کرد دانشجویان خارجی که در دانشگاه‌های کشور تحصیل می‌کنند، تنها در صورت کسب رتبه‌های تک رقمی و دورقمی در آزمون‌های سازمان سنجش از سوی وزارت علوم بورسیه می‌شوند.
احمد که دانشجوی فلسفه دانشگاه تهران است، برایم می‌گوید اینکه فقط نخبه‌ها بورسیه شوند به آنها کمکی نمی‌کند: «شهریه و بازگشت به وطن تنها مشکل دانشجویان افغانستانی ساکن ایران نیست و آنها مشکلات دیگری هم دارند. ما موقعی که کنکور می‌دهیم حق انتخاب هر رشته و هر شهری را برای تحصیل نداریم. زمانی که در دانشگاه دولتی پذیرفته می‌شویم باید 80 درصد شهریه دانشجویان شبانه را پرداخت کنیم حتی اگر در بهترین دانشگاه ایران پذیرفته شویم. شرایط پیدا کردن کار هم که معلوم است. از سوی دیگر شرایط بازگشت به افغانستان هم مناسب نیست. برای همین است که خیلی از ما از دانشگاه رفتن پشیمان می‌شویم و در نهایت مدرک‌مان را قاب می‌کنیم و به دیوار می‌زنیم.»
در سفارت افغانستان تعداد زیادی از دانشجویان افغانستانی را می‌بینم که درخواست گرفتن پاسپورت دارند و در صف منتظرند تا اسم‌شان را صدا کنند. محمد دانشجوی رشته جامعه‌شناسی می‌گوید: «از بچگی شاگرد اول بودم. عاشق درس خواندن. همیشه آرزو داشتم پزشک شوم. رتبه خوبی در کنکور آوردم اما به دلیل هزینه‌های سنگین نتوانستم پزشکی بخوانم. پدرم کارگر است همیشه ناراحت است که نتوانستم در رشته ‌دلخواهم درس بخوانم. می‌دانی این مشکلات فقط مختص دوران دانشگاه نیست زمانی که دانش‌آموز هم بودم همیشه افغان بودن باعث می‌شد معلم‌ها بین من و دیگر دانش آموزان فرق بگذارند، والدین دانش آموزان هم رفتار خوبی با من نداشتند. نمی‌گویم همه این طور بودند اما اغلب همین رفتار را داشتند. دانشجویان افغانستانی مشکلات زیادی دارند که یکی از آنها گرفتن پاسپورت دانشجویی است هر دانشجوی افغانستانی که در دانشگاه‌های ایران پذیرفته می‌شود، حتماً باید پاسپورت کشور خودش را بگیرد و یک سفر رفت و برگشت به آنجا داشته باشد که واقعاً برای همه ما ممکن نیست.»
فاطمه دانشجوی برق می‌گوید: «دختران افغانستانی ساکن ایران همه تلاش‌شان را می‌کنند تا شرایط بهتری برای خودشان فراهم کنند. در همه‌ کشورها از دانشجویان مهاجر حمایت می‌کنند اما در ایران محدودیت‌های ما خیلی زیاد است. من متولد ایرانم اما زمانی که خواستم وارد دانشگاه شوم گفتند حق تحصیل در هر رشته و شهری را نداری؟ آیا این محدودیت و تبعیض نیست؟»
درحال خواندن اسامی افرادی هستند که پاسپورت‌شان آماده شده. مهدی دانشجوی ادبیات انگلیسی پاسپورتش را می‌گیرد، خوشحال و سر کیف به نظر می‌رسد: «سال‌ها پیش دانش آموزان افغانستانی شرایط خیلی سختی برای مدرسه رفتن داشتند. اما امروز کودکان افغانستانی براحتی می‌توانند وارد مدارس ایرانی شوند. با این همه زمانی که می‌خواهیم وارد دانشگاه شویم مشکلات شروع می‌شود. من باورم این است که به مرور زمان شرایط بهتر می‌شود و ایرانی‌ها ما را بیشتر می‌پذیرند مثل همه سال‌هایی که میهمان‌شان بوده‌ایم.»
به سازمان امور دانشجویان وزارت علوم می‌روم جایی که دانشجویان خارجی برای رتق و فتق امور تحصیلی‌شان هر از گاهی آنجا سر می‌زنند. دانشجویان افغان بیشترین تعداد مراجعان به این مرکز را تشکیل می‌دهند. به هر گوشه که نگاه می‌کنم یکی از آنها را می‌بینم.
ناهید دانشجوی رشته روانشناسی است. او می‌گوید: «12 سال با کلی مشقت و سختی درس خواندم حالا هم که به دانشگاه آمده‌ام با مشکلات زیادی روبه رو هستم. بسیاری از دوستانم به خاطر همین مشکلات ادامه تحصیل ندادند، این خیلی دردناک است به خصوص زمانی که درس‌ات خوب باشد، دانشجویان افغان برای تحصیل در ایران باید از هفت خوان رستم بگذرند.»
آمنه دانشجوی معماری است و برای درخواست ویزا به سازمان امور دانشجویی آمده: «خانواده‌ من مخالف دانشگاه رفتنم بودند. حق هم داشتند چون هزینه‌اش بالاست. ما اگر کنکور دانشگاه‌های دولتی هم قبول شویم بازهم باید شهریه بدهیم. وضع مالی‌مان هم آنقدر خوب نیست که از پس مخارج دانشگاه بربیایم برای همین مجبورم هم درس بخوانم و هم سخت کار کنم.»
زینب دانشجوی کامپیوتر است: «من و دو خواهرم دانشجو هستیم، خواهرم کارشناسی ارشد می‌خواند. پدرم کارگر است و نمی‌تواند هزینه‌های تحصیل‌مان را بدهد. اما مشکلات دانشجویان افغانستانی فراتر از پرداخت شهریه و مسائل اقتصادی است. دانشجویان افغان باید پاسپورت دانشجویی بگیرند. دریافت پاسپورت مراحل پیچیده و سختی دارد ما باید حتماً مهر خروج از کشور و ورود به افغانستان را در پاسپورت‌مان داشته باشیم. خیلی از خانواده‌ها این مشکلات را که می‌بینند اجازه تحصیل به فرزندان‌شان نمی‌دهند. البته شانسی که برای ما دختران افغانستانی وجود دارد، این است که می‌توانیم به جای افغانستان به کیش سفر کنیم. این قانون در سال‌های اخیر به عنوان یک امتیاز برای دختران دانشجو تصویب شده. البته برای بسیاری از دختران از جمله خودم سفر به کیش هم سخت است و از عهده تأمین هزینه‌های آن بر نمی‌آییم.»
علیرضا دانشجوی رشته پزشکی دانشگاه شیراز است و برای انجام کارهای پاسپورت دانشجویی‌اش به تهران آمده: «متولد ایران هستم و فکر می‌کنم باید مثل دیگر دانشجویان با من رفتار شود اما این طور نیست. زمانی که دوستان ایرانی متوجه می‌شوند من دانشجوی پزشکی هستم با تعجب می‌گویند مگر می‌شود. متأسفانه مردم ایران افغان‌ها را فقط به عنوان کارگر و در مشاغل پایین می‌توانند تصور کنند. در رسانه‌ها فقط از کارگران افغانستانی صحبت می‌شود. دولت ایران باید امکانات بیشتری به دانشجوها بدهد تا آنها از سطح کارگری فراتر بروند، نه اینکه مدام مشکلات و محدودیت‌های بیشتری برای‌شان فراهم کند.»
غزل دانشجوی مددکاری اجتماعی چند روزی است از یزد برای گرفتن پاسپورت دانشجویی به تهران آمده: «دانشجویان دختر افغان موانع زیادی دارند، برای دانشگاه رفتن حتماً باید پاسپورت بگیریم و گرفتن گذرنامه هم برای ما اتباع افغانستان مراحل سخت و پرهزینه‌ای دارد. اغلب مهاجران توان اقتصادی بالایی ندارند و همه‌ اینها باعث می‌شود که دختران از ادامه تحصیل منصرف شوند.»
محمد محمدی دانشجوی رشته کامپیوتر است و با چند نفر از دوستانش یک گروه تلگرامی برای راهنمایی دانشجویانی که قصد دارند پاسپورت بگیرند، ایجاد کرده تا دانشجویان افغان مقیم ایران بیش از این سر درگم نشوند: «یکی از بزرگترین مشکلات دانشجویان مراحل اخذ روادید تحصیلی است به خصوص دانشجویانی که در شهری به جز تهران تحصیل می‌کنند. نهادها و ارگان‌های تحصیلات عالی باهم هماهنگ نیستند و دانشجویان را به هم پاس می‌دهند.»
پای درددل و حرف‌های دانشجویان افغان که بنشینی گلایه‌هایشان تمامی ندارد، می‌گویند پرداخت شهریه، کار در حین تحصیل، گرفتن پاسپورت تحصیلی و رفتن به افغانستان تنها بخشی از مشکلات‌شان است. آنها فقط یک خواسته دارند آن هم اینکه مثل دیگر دانشجویان پذیرفته شوند و به آنها هم اجازه دهند با توجه به تبحر و تحصیلات‌شان جایگاه مناسبی به دست بیاورند.

صبح دیروز حجت‌الاسلام سیدمحمود علوی وزیر اطلاعات برای پاسخ به سؤال‌های جهانبخش محبی‌نیا نماینده میاندوآب و کاظم جلالی نماینده تهران در مجلس حضور یافت. محبی‌نیا این سؤال را مطرح کرده بود که وزارت اطلاعات برای رفع اقدامات مخل امنیت و جلوگیری از هر گونه بحران در سال 97 چه تمهیدات امنیتی مطمئن را اجرا کرده است؟ سؤال بعدی از سوی کاظم جلالی نماینده تهران مطرح شد؛ درباره ادعای جنجالی اعطای حق شهروندی به‌ مقامات جمهوری اسلامی ایران و فرزندان آنها در پیوست برجام. البته جلالی پیش‌تر اعلام کرده بود این سؤال بیشتر برای شنیدن توضیحات و پخش سخنان وزیر اطلاعات در واکنش به ادعای بزرگی است که از سوی حجت‌الاسلام مجتبی ذوالنور نماینده قم و رئیس کمیته هسته‌ای کمیسیون امنیت ملی مجلس مطرح شده بود و دونالد ترامپ رئیس جمهوری امریکا به آن استناد کرد. وزیر اطلاعات درباره این دو سؤال توضیحات مفصلی ارائه کرد و در پایان هم محبی‌نیا و هم جلالی اعلام کردند از پاسخ‌های وزیر اطلاعات قانع شده‌اند و آن را به رأی مجلس نگذاشتند.
خبر وزیر اطلاعات از تحرکات امنیتی همسایگان
وزیر اطلاعات ابتدا در پاسخ به سؤال محبی‌نیا گفت: سرویس‌های امنیتی کشورهای همسایه و حتی کشورهای دوردست، مستقیم علیه امنیت کشور وارد عمل شدند. به‌گزارش ایرنا، علوی افزود: سرویس‌های رژیم صهیونیستی با تمام توان وارد عمل شده و تیم‌های تروریستی را ساماندهی می‌کنند و با حمایت امریکا، جریان‌های مختلف ضد انقلاب در حال نزدیک شدن به هم هستند و سعی در همگرایی و هم‌افزایی علیه جمهوری اسلامی ایران دارند.
وی با بیان اینکه«شرایط امنیتی امروز کشور با سال‌های گذشته متفاوت است» تصریح کرد: در سال‌های قبل یکی از حامیان تروریست‌ها دولت خودخوانده تشکیل داده بود و تروریست‌ها از مراکز آموزشی مجهز مربوط به ارتش‌های عراق و سوریه بهره‌مند بودند و در آن مراکز آموزش می‌دیدند.
وی ادامه داد: تروریست‌ها به انبارهای عظیم سلاح‌ها و مهمات ارتش‌های سوریه و عراق دست یافته بودند، امروز اگر داعش زمین را از دست داده اما اسلحه را از دست نداده است و سلاح را زمین نگذاشته است، پشتیبانی لجستیکی از گروه‌های تروریستی توسط سرویس‌های کشورهای همسایه به تمام معنا ادامه دارد.وزیر اطلاعات همچنین گفت: آنها شرایطی را فراهم کردند که اگر پیش از این تیم‌های تروریستی با یک وانت یا چند اسلحه کلاشینکف وارد جنوب شرق، شمال غرب یا جنوب غرب کشور می‌شدند امروز با ماشین‌های شاسی بلند و موتورهای تندرو و اسلحه‌های تیربار یا حتی با توپ‌های 23 میلیمتری ضد هوایی وارد کشور می‌شوند و تعرض می‌کنند.
وی همچنین گفت: ما با چنین شرایط متفاوتی مواجه هستیم، شرایطی که مستقیماً سرویس‌های رژیم صهیونیستی با تمام توان وارد عمل شده و تیم‌های تروریستی را ساماندهی می‌کنند و با حمایت امریکای جنایتکار، جریان‌های مختلف ضد انقلاب در حال نزدیک شدن به هم هستند و سعی در همگرایی و هم‌افزایی دارند و در سطح دنیا در یکی دو سال اخیر بیش از 64 همایش و نشست و هم اندیشی بین جریان‌های مختلف قومی و ضد انقلابی برگزار شده است برای اینکه سطح مبارزه خود با جمهوری اسلامی ایران را یکی کنند.وی با بیان اینکه در این شرایط، فضای متفاوت امنیتی ایجاد می‌شود، این سؤال را مطرح کرد که ما با این همه حساسیت با مسأله امنیت چه طور برخورد کردیم، آیا نسبت به افزایش اعتبارات دستگاه‌های امنیتی و وزارت اطلاعات توجه لازم شده است.
وزیر اطلاعات اظهارداشت: بودجه این دستگاه همان بودجه‌های قبل است و تغییر نکرده ولی انتظارات تغییر کرده است، این طبیعی است وقتی لجستیک و تجهیزات دشمن این باشد ما مقداری مشکل‌تر حرکت می‌کنیم.وزیر اطلاعات اظهار داشت: ما با توسعه تیم‌های تروریستی و بسیج دشمن مواجه هستیم اگر قبلاً سه ماه یک بار یک تیم تروریستی را زیر ذره‌بین می‌بردیم حال گاهی در هفته دو تیم تروریستی را شناسایی می‌کنیم.علوی ادامه داد: وزارت اطلاعات از هر100 اقدام تروریستی 97 تا 98 مورد آن را خنثی می‌کند، کجای دنیا تیمی را که 98 گل زده و یکی دو گل خورده تیم بازنده به حساب می‌آورند؟
محبی‌نیا پس از سخنان علوی و توضیحات کامل وی در پایان اعلام کرد از پاسخ‌های وزیر اطلاعات قانع شده است و آن را به رأی مجلس نگذاشت.
اشراف وزارت اطلاعات به مذاکرات هسته‌ای
 علوی سپس در پاسخ به سؤال جلالی در خصوص اعطای حق شهروندی به مقامات جمهوری اسلامی ایران و فرزندان آنها در پیوست برجام گفت: مسأله‌ای مطرح شده است که ذهنیت مردم را مخدوش کرده است، اگر اعطای حق شهروندی واقعیت داشته باشد، مشمئز‌کننده و به‌عنوان خائن به امنیت باید محاکمه شود. وزیر اطلاعات یادآور شد: در این باره گفته می‌شود دلیل و مدارکی وجود دارد اما می‌خواهند دلیل را در وقت مقتضی ارائه کنند. اعتقاد دارم اگر دلیل و مدرکی وجود داشت در این پنج ماه ارائه می‌شد.علوی تصریح کرد: وزارت اطلاعات در روند مذاکرات هسته‌ای چه عمومی و چه خصوصی اشراف کامل داشته است، وزارت اطلاعات تمام موارد و حواشی مذاکرات را در اسرع وقت به استحضار مقامات رسانده است حتی آن اتفاق که عراقچی قلم خود را به‌سمت مذاکره‌کننده امریکایی پرتاب کرده بود را نیز گزارش داده‌ایم چه برسد به آنکه مطلبی در خصوص اعطای 2500 گرین کارت به مقامات ایرانی داده شده باشد و آن را اطلاع‌رسانی نکنیم.وی گفت: ریشه این خبر به تمام معنا بی‌اعتبار است، کانال دروغ‌پرداز ناشر اکاذیب ضد انقلاب در شبکه‌های اجتماعی عنوان کرده است که 2500 گرین کارت در جریان مذاکرات هسته‌ای به طرف ایرانی داده شده است؛ خبر آنچنان بی‌پایه و اساس بوده است که هیچ رسانه‌ای آن را بازنشر نمی‌کند تا آنکه در اسفند سال 95 نشریه رژیم صهیونیستی آن را دوباره بازنشر می‌کند و مجدد هیچ رسانه‌ای به آن نمی‌پردازد.
علوی ادامه داد: یک سال و نیم پس از انتشار خبر کذب تیرماه سال 97 مجدداً موضوع اعطای 2500 گرین کارت به مذاکره‌کنندگان ایرانی مطرح می‌شود و این بار تعداد اعطای گرین‌کارت کاهش پیدا می‌کند؛ آن زمان فاکس نیوز خبر را منتشر و ترامپ آن را توئیت می‌کند و یکی از خبرگزاری‌های ارزشی آن را منتشر می‌کند. با انتشار این خبر مسئولان هر دو کشور موضوع را تکذیب کردند.
روایت جلالی از گیجی  رسانه‌ها
بعد از توضیحات علوی، کاظم جلالی نماینده مردم تهران در مجلس گفت: همه رسانه‌های بیگانه امروز به‌دنبال سوژه در ایران نمی‌گردند چرا که ما به اندازه کافی خوراک و سوژه برای آنها تولید می‌کنیم. وی افزود: در دهه‌های 60 یا 70 به رسانه‌های بیگانه به دروغ برای ما سوژه‌سازی می‌کردند اما امروز به قدری سوژه به دست رسانه‌های خارجی می‌دهیم که آنها را گیج کرده‌ایم. وی در پایان اعلام کرد که از پاسخ‌های وزیر اطلاعات قانع شده و آن را به رأی مجلس نگذاشت.
گفتنی است مجتبی ذوالنور نماینده قم ادعا کرده بود:«وقتی آقای اوباما در جریان بحث برجام تصمیم گرفت به آقایان حال بدهد، به ٢٥٠٠ نفر از ایرانیان تابعیت اعطا کرد و برخی آقایان و مسئولان با یکدیگر مسابقه گذاشتند که فرزندانشان جزو این ٢٥٠٠ نفر باشند.» وی بعدها در واکنش به اینکه آیا اسناد ادعایش را دارد یا نه، گفته بود: هرکس که یقه‌مان را گرفت، آن‌وقت اسناد (اعطای 2500 تابعیت) را عندالاضطرار رو می‌کنیم.دونالد ترامپ رئیس جمهوری امریکا با استناد به این ادعا تأکید کرد:«تازه برملا شده است که دولت اوباما در طول مذاکرات وحشتناک هسته‌ای ایران، به ۲۵۰۰ ایرانی از جمله مقام‌های رسمی [جمهوری اسلامی] حق شهروندی اعطا کرده است.چه [خبر] مهم (وبدی) است!»

حسن همایون
خبرنگار
آکادمی اسکار نامزد‌های بخش‌های نه‌گانه دریافت جایزه اسکار سینمایی را اعلام کرد و برخلاف گمانه‌‌زنی‌ها، نشانی از برخی فیلم‌ها و کارگردان‌ها در میان نامزد‌های 2019 نیست. پیش از آنکه به فهرست ناکام‌های رقابت اسکار بپردازیم، مروری بر فهرست اولیه نامزد‌های جوایز سینمایی خواهیم داشت. آکادمی علوم و هنرهای سینمایی اسکار در سال 2019 هشتاد و هفت کشور را واجد شرایط رقابت در شاخه بهترین فیلم غیرانگلیسی جوایز سینمایی اسکار معرفی کرد. از ایران فیلم «بدون تاریخ - بدون امضاء» ساخته وحید جلیلوند نماینده سینمای ایران برای شرکت در این رقابت بود؛ اما این فیلم نتوانست نظر عمومی اعضای آکادمی را به خود جلب کند و عملاً در میان 9 فیلم نامزد بخش غیر انگلیسی قرار نگرفت. در غیاب نماینده‌ای از سینمای ایران در نهایت «پرندگان عبوری» ساخته «کریستینا گایگو و سیرو‌گرا از کلمبیا، «گناهکار» به کارگردانی «گوستاو مولز» از دانمارک، «هرگز رو برنگردان» اثر فلورنس فون دونراسمارک از آلمان، «دزدان فروشگاه» ساخته هیروکازو کورئیدا از ژاپن، «آیکا» به کارگردانی سرگئی دوورتسوی از قزاقستان، «کفرناحوم» ساخته نادی لبکی از لبنان، «جنگ سرد» به کارگردانی پاول پاولیکوفسکی از لهستان، «روما» اثر آلفونسو کوارون از مکزیک و «سوختن» ساخته لی چانگ دونگ از کره جنوبی در شاخه بهترین فیلم خارجی با هم رقابت خواهند کرد. در بخش بهترین فیلم‌ خارجی، آثاری هم خط خوردند که در گمانه‌زنی‌ها انتظار می‌رفت به عنوان نامزد معرفی شوند. مثلاً «مرز» ساخته علی عباسی کارگردان ایرانی هم از راهیابی به فهرست نامزد‌های اولیه ناکام ماند؛ این فیلم به نمایندگی از کشور سوئد به آکادمی معرفی شده بود و در شماری از گمانه‌زنی‌های سایت‌های سینمایی به عنوان یکی از نامزد‌های این بخش معرفی می‌شد. البته این فیلم در شاخه بهترین چهره پردازی اسکار ۲۰۱۹ به فهرست کوتاه نامزدها راه یافت.همچنین فیلم «داگمن» ساخته «متئو گارونه» نماینده سینمای ایتالیا برخلاف گمانه‌زنی‌ها، نظر هیأت انتخاب آکادمی بهترین فیلم خارجی اسکار را جلب نکرد و از گرودنه رقابت‌های حذف شد، در حالی که مارسلو فونته بازیگر مرد این فیلم برنده جایزه بهترین بازیگر مرد جشنواره کن معرفی شده بود.
چالش‌های داخلی مانع عرضه جهانی آثار سینمای ایران
سینمای ایران، در رقابت‌های مختلف جهانی توانست جا پای خودش را محکم کند، به همین دلیل هم مخاطب‌های سینمای ایران و فعلاً این صنف، بیش از پیش انتظار  درخشیدن آثار ایرانی در جایزه جهانی اسکار را دارند، انتظاری که این دوره ناکام ماند و «بدون تاریخ، بدون امضاء» ساخته وحید جلیلوند در فهرست نامزد‌های اولیه نبود، دلایل متعددی برای این اتفاق می‌توان بر شمرد اما به نظر مهم‌ترین علت عدم توزیع و عرضه و معرفی گسترده این فیلم در بازار جهانی سینماست. ابوالحسن داودی سینماگر در این‌باره به «ایران» می‌گوید:«بدون تاریخ، بدون امضاء، فیلم خوب و خوش ساختی بود و به اعتقاد من مؤلفه‌های لازم برای راهیابی به مراحل نهایی جایزه اسکار را داشت، اما شرایط و امکانات لازم را در اختیار نداشت تا آن‌طور که باید و شاید این اثر در بازار جهانی سینما معرفی و عرضه شود. برخلاف برخی از دوستان من معتقدم، در آن مرحله اثری بهتر از بدون تاریخ، بدون امضاء برای معرفی به عنوان نماینده سینمای ایران برای اسکار خارجی نداشتیم.» این سینما‌گر بر انتخاب درست این اثر به نسبت آنچه در سینمای ایران در اختیار داشتیم تأکید دارد، اما به نظر برخی از فعالان و منتقدان سینمایی فیلم‌های «خوک» اثر مانی حقیقی و «شعله‌ور» ساخته حمید نعمت‌الله از شانس بیشتری برای توفیق در اسکار برخوردار بودند. ابوالحسن داودی با این دیدگاه موافق نیست و به گزارشگر «ایران» می‌گوید: «به اعتقاد من، همین فیلم معرفی شده به جنس سینمای ایران خیلی نزدیک‌تر است؛ من بخش‌هایی از فیلم خوک را دیدم و شعله‌ور را هم به‌طور کامل دیدم و گمان نمی‌کنم آن آثار شانس بیشتری برای توفیق در اسکار داشتند. ضمن اینکه دوستان یک متغیر اساسی را در انتخاب‌های اسکار فراموش می‌کنند. بازخورد‌هایی از اکران جهانی فیلم، نظر نشریه‌ها و رسانه‌های مهم درباره آن اثر سینمایی بی‌شک هم نقش مهمی در معرفی آثار سینمایی به اعضای آکادمی اسکار دارد هم اینکه بر نگاه و نظر آنها درباره فیلم اثر می‌گذارد و اگر این فیلم به‌طور گسترده و وسیع در جهان اکران و عرضه می‌شد، دستکم شانس این را داشت در فهرست اولیه نامش به عنوان نامزد‌های دریافت اسکار بهترین فیلم خارجی اعلام شود.» اما احمد طالبی‌نژاد منتقد سینمایی در زمان معرفی این اثر به عنوان نماینده سینمای ایران این اثر را چندان جهانشمول ندانست و به «ایران» گفت: «فیلم «بدون تاریخ، بدون امضاء»، چندان شانسی برای دیده شدن ندارد. عموماً اعضای آکادمی اسکار و هیأت ژوری این رقابت هنری می‌پرسند، در صورتی که این فیلم بخواهد در امریکایی شمالی اکران شود، آیا برای عموم مخاطبان جذاب و قابل فهم هست یا خیر؟! آیا مردم از این اثر استقبال خواهند کرد؟! به اعتبار اینکه اثری جهانشمول نیست، مشکل بتوان گفت این فیلم در کشور‌های دیگر با اقبال مخاطب‌ روبه رو شود.» چالش اکران و پخش جهانی آثار سینمای ایران، قدمتی چند دهه‌ای دارد و به اعتقاد بسیاری از فعالان سینمایی بخش عمده‌ای از ضرر‌هایی که متوجه سینمای ایران می‌شود، از همین‌جا ناشی می‌شود. موضوعی که علی‌ سرتیپی تهیه‌کننده و پخش‌کننده پیشکسوت سینمای ایران هم آنرا را تأیید می‌کند و به «ایران» می‌گوید: «به اعتقاد من، بدون تاریخ، بدون امضاء استحقاق حضور در نامزد‌های اولیه را داشت، اما مانند بسیاری از ادوار دیگر عدم معرفی و لابی خوب فیلم در مجامع جهانی این فرصت از دست رفت. اگر آثار اصغر‌ فرهادی در جایزه جهانی اسکار خوش درخشید و افتخاری برای سینمای ایران رقم زد، بودن یک پخش‌کننده قوی و جهانی در کنار دیگر عوامل فیلم بود و اگر این امکان را در اختیار نداشتند، معلوم نبود، آن آثار در جایزه جهانی اسکار دیده شوند. سینمای ایران شایستگی‌ها و ظرفیت‌های زیادی دارد که بخوبی به جهان معرفی نمی‌شود.»
کدام فیلم خارجی برگزیده اسکار 2019 خواهد شد؟!
فیلم‌های «دزدان فروشگاه» ساخته هیروکازو کورئیدا از ژاپن، «پرندگان عبوری» ساخته کریستینا گایگو و سیرو‌گرا از کلمبیا و بخصوص فیلم «روما» اثر آلفونسو کوآرون از مکزیک سه شانس اول  دریافت عنوان جایزه بهترین فیلم خارجی هستند و در صدر گمانه‌زنی‌ها برای کسب این عنوان قرار دارند. ابوالحسن داودی هم با این دیدگاه موافق است. او به گزارشگر «ایران» می‌گوید: «من البته همه آثار را ندیدم، اما نظر به شناختی که از سابقه کارگردانی هیروکازو کورئیدا دارم فکر می‌کنم امسال اسکار به ژاپن برود.» علی سرتیپی اما نظر دیگری دارد و به خبرنگار «ایران» می‌گوید: «من شمار اندکی از نامزد‌‌‌های امسال را دیدم اما حدس می‌زنم «پرندگان عبوری» ساخته کریستینا گایگو و سیرو‌گرا از کلمبیا بتواند نظر هیأت داوران را جلب کند. «پرندگان عبوری» فیلمی خوش ساخت و خلاق و تأثیر‌گذار بود و امیدوارم، جایزه اسکار خارجی امسال به این فیلم برسد. بی‌شک بازار گمانه‌زنی اسکار تا واپسین لحظه‌های اعلام برگزیدگان ادامه خواهد داشت و باید منتظر ماند تا برگزاری جشن نود و یکمین دوره اسکار که روز پنجم اسفند‌ماه (۲۴ فوریه) در لس آنجلس برگزار می‌شود و دید اسکار خارجی امسال به کدام کشور می‌رود؟!

یک اسکار و 9 مدعی امیدوار

وصال روحانی
مترجم
تاریخ به ما می‌گوید، فاتحان نخل طلایی کن و صیادان شیر طلایی ونیز همواره بالاترین شانس را برای تصاحب جایزه اسکار برترین فیلم «خارجی» (غیرانگلیسی زبان) را داشته‌اند. بر این اساس، باید منتظر باشیم که یا «سارقان فروشگاه» از ژاپن (که اوایل خردادماه در کن اول شد) امسال اسکار مزبور را ازآن خود می‌کند، یا «روما» از مکزیک(که اواسط شهریورماه در ونیز پیشتازی کرد) اسکار را به دست می‌آورد. هرچند، همه ماجراهای «اسکار 2019» در این شاخه خاص(اسکار خارجی) همیشه به همین سادگی هم نیست. آکادمی علوم سینمایی و هنرهای تصویری که نهاد اهدا‌کننده اسکار است بارها این جایزه خاص را به فیلمی داده که نه در کن و ونیز نامی درکرده‌اند و نه سروصدایی در جشنواره برلین -که سومین ضلع مثلث جشنواره‌های برتر جهان است- راه انداخته اند! به همین سبب است که در فهرست 9 فیلمی منتشره دیروز آکادمی فوق، نام‌ فیلم‌هایی چون «پرندگان عبوری» از کشور کلمبیا، «جنگ سرد» از سینمای همیشه ویژه لهستان و «سوختن» از کره جنوبی جلوه‌ای فزون‌تر از معمول می‌یابند و نگاه پر امیدی به اسکار امسال دارند؛ حتی فیلم «هرگز رو بر نگردان» ساخته «فلورنس فون دونرز مارک» آلمانی نیز تا حدودی امیدوار است و چندان ناامید پای به مرحله بعدی این رقابت نمی‌گذارد. با این حال باید تا دهه سوم دی‌ماه که اسامی 5 کاندیدای نهایی در این رده و سایر رده‌های 23‌گانه «اسکار 2019» اعلام می‌شود، صبر کنیم. آن موقع با پنج فیلمی شدن این فهرست بهتر می‌توان شانس‌های هر یک را برآورد کرد و برای هر کدام بابت صعودشان به بالاترین مکان در نود و یکمین دوره اهدای اسکار امتیازات و شانس‌هایی را قائل شد.
شانس اول
«روما» ساخته جدید آلفونسو کوارون مکزیکی، داستان غیر مستقیم ایام رشد و دوران نوجوانی (حدیث نفس) این کارگردان در زاغه‌های مکزیکو‌سیتی و در بین فقرا و تهیدستان این شهر بزرگ و بی‌در و پیکر است؛ شهری بشدت دو قطبی که ثروتمندان در محلات بالادست در خانه‌های بزرگ و رؤیایی‌شان به نظر می‌آید در جهانی کاملاً متفاوت از محلات و زاغه نشین‌های جنوبی و مردم تهیدستش زندگی می‌کنند. کوارون که در سال 2013 با فیلم فضایی و خلّاقانه «جاذبه» جوایز اصلی اسکار را ربود، برای انتقال هر چه بهتر نشان دادن سرگشتگی و فقر جامعه‌ای که او از آن بیرون آمده و مسیر یک زندگی متعالی هنری را طی کرده است.

مرجان اسلامی‌فر
خبرنگار
«درآمد روزانه‌ام بین 100 تا 250 هزار تومان است البته برخی از روزها هم این عدد کمتر می‌شود. در برخی از موارد هم با تهاتر کار تبلیغات را دنبال می‌کنم.» این گفته یکی از تاپ‌های اینستاگرام است، فردی که تقریباً هر روز برای تبلیغات دست پری دارد. وی می‌گوید: قبل از تبلیغ پولی را که توافق شده می‌گیرد و صاحب کالا حق دخل و تصرف در نحوه پخش آن ندارد. یکی دیگر از شاخ‌های اینستاگرام که فالورهای بیشری دارد از هر آگهی 300 هزار تومان دریافت می‌کند و این موضوع به اصلی‌ترین درآمد وی تبدیل شده است وی پیش از این در یک کارخانه به‌عنوان کارگر فعال بوده است و درآمد ماهیانه‌اش یک میلیون و 200 هزار تومان بوده است. اما اکنون درآمد ماهیانه او بین 7 تا 9 میلیون تومان است. وی معتقد است از هر حوزه‌ای امکان درآمدزایی وجود دارد ولی عدم توجه به موارد کوچک اجازه پیشرفت نمی‌دهد.
استاندارد قیمتی وجود ندارد
میلاد فراهانی مدیر یکی از شرکت‌های تبلیغات فضای مجازی تلگرام و اینستاگرام درباره درآمدزایی که در این حوزه به وجود آمده و باعث شده مردم کسب و کارهایی را دنبال کنند که در کشور نوپا است، گفت: افرادی که تاپ اینستاگرام هستند به‌طور متوسط روزانه بین 500 تا 600 هزار تومان درآمد دارند و البته در برخی از روزها درآمدشان کمتر می‌شود. درآمد یاد شده برای تبلیغات 2 تا 3 نوع کالا است. یکی از مشکلاتی که در این حوزه وجود دارد این است که استاندارد قیمتی وجود ندارد و هر فردی هر عددی را عنوان می‌کند لذا یکی از کارهایی که باید انجام شود ساماندهی قیمت و شفافیت در این حوزه است.
وی افزود: یکی دیگر از مشکلاتی که در این حوزه وجود دارد شکل‌گیری صفحات قلابی و غیر اصل به‌نام افراد معروف است. این موضوع باعث بی‌اعتمادی بین سفارش دهندگان آگهی می‌شود. در کانال‌های تلگرامی هم چنین  امری وجود دارد به نحوی که تعداد افراد واقعی نیست.
85 درصد آگهی‌ها مربوط به‌کدام رشته‌ها است؟
فراهانی تأکید کرد: با افزایش سرعت اینترنت و توسعه فضاهای مجازی استفاده از شبکه‌های مجازی گسترش پیدا کرده است و خوشبختانه توسعه فضاهای یاد شده به رونق کسب و کارها هم کمک کرده است. از زمانی‌ که تلگرام فیلتر شد ارتباطات بسیار سخت‌تر شده است این امر بشدت در کسب و کارهای اینترنتی اثر گذاشت. وقتی سنگی جلوی آب انداخته می‌شود، قطعاً حرکت آن را با مشکل مواجه می‌کند بدین جهت ضروری است که این شبکه رفع فیلتر شود.
وی تأکید کرد: طبق آخرین آمارهای صورت گرفته، 85 درصد آگهی‌هایی که در فضای مجازی رد و بدل می‌شود مربوط به خدمات زیبایی، آرایشگری و اغذیه فروشی است. 15 درصد دیگر مربوط به سایر کالاها است که پوشاک بیشترین سهم را دارد. خوشبختانه اکثر کالاها هم تولید داخل است.
درآمد 10 میلیون تومانی یک کانال
مدیر یکی از شرکت‌های تبلیغات فضای مجازی تلگرام و اینستاگرام درباره پول‌هایی که در حوزه تلگرام جابه‌جا می‌شود، می‌گوید: کانال تلگرامی 20:30 صداو‌سیما روزانه 5 تا 10 میلیون تومان بابت نشر آگهی درآمد دارد. کانال‌هایی که عضو زیاد دارند بین 500 تا یک میلیون تومان بابت هر آگهی می‌گیرند. برخی از کانال‌ها هم بین یک تا یک میلیون و 500 هزار تومان درآمد دارند. کانال‌هایی هم که کمتر از 4 هزار نفر عضو دارند، هزینه تبلیغات‌شان از 10 هزار تومان شروع می‌شود.
فقط سلبریتی‌ها مجاز به آگهی هستند
وی با بیان اینکه در خارج از کشور تبلیغات فضای مجازی به‌گونه‌ای دیگر است، تصریح کرد: تنها افرادی که در زمره سلبریتی هستند می‌توانند در فضای مجازی تبلیغات داشته باشند اما در اینگونه تبلیغات پول جابه‌جا نمی‌شود صاحب کالا، محصولی که آگهی می‌شود را به سلبریتی هدیه می‌دهد. اما در ایران اگر سلبریتی در فضای مجازی تبلیغات انجام دهد، به دادگاه می‌رود و بارها عملکردش زیر سؤال می‌رود.
کسب و کارها دیده شدند
محمدرضا احدیان، یکی دیگر از فعالان این حوزه می‌گوید: از زمانی که فضای اینترنت در کشور تغییر کرد فضای مجازی در ایران تقویت شد و خیلی‌ها به سمت استفاده از شبکه‌های اجتماعی رفتند.
وی ادامه می‌دهد: خیلی از کسب و کارهایی که تا سالیان گذشته دیده نمی‌شدند اکنون با فضای مجازی امکان گسترش فعالیت پیدا کردند. از طرفی هزینه‌ها در این بخش بشدت کاهش پیدا کرده و صاحب کالا مجبور نیست پول‌های میلیونی برای پخش آگهی خود پرداخت کند. تنها مشکل اعتماد است که اگر این امر ساماندهی پیدا کند و تبلیغات در مسیر درستی قرار گیرد مشکلات تولیدکنندگان حل خواهد شد.

محسن بوالحسنی
خبرنگار
روز انتشار گفت‌و‌گوی تفصیلی روزنامه «ایران» با محمدعلی موحد همراه با حدیث قرب دیگران درباره جایگاه این پیر برنای فرهنگ، ادبیات و عرفان ایرانی، مصادف شد با مراسم تجلیل از او در دانشگاه تهران. این بزرگداشت که به میزبانی دانشگاه تهران و در تالار فردوسی (که هنوز گویا طنین صدای بزرگان فرهنگ و ادب این مملکت را در قلب خود دارد) به همت کمیسیون ملی یونسکو در ایران در حالی برگزار شد که شیفتگان این پیر فروتن و گرانسنگ، تالار را مالامال کرده بودند و به هر گوشه‌ای که نظری می‌انداختی، بزرگی از مقابل چشم می‌گذشت؛ از شفیعی کدکنی تا ناصر تکمیل همایون و محقق داماد و از معصومی همدانی و غلامعلی حداد عادل تا بسیاری دیگر که آمده بودند تا بار دیگر ارادت خود را به محمدعلی موحد و هفتاد سال عمری که با حضور بی‌نظیر و مؤثرش پای ایران و فرهنگ و ادبیات گذاشته است، برسانند. مصطفی ملکیان، حجت‌الله ایوبی (دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو) احمد جلالی، سفیر و نماینده دائم ایران در یونسکو، معصومی همدانی و حداد عادل در سخنرانی‌های خود هر یک از زاویه‌ای به نقش پر رنگ و مانای این «استاد استادان» پرداختند و در ذکر او خیرها آوردند. در پایان این مراسم نشان ویژه یونسکو به محمدعلی موحد تقدیم شد. جلالی هنگام اهدای نشان، صحبت‌های مجری برنامه را تصحیح کرد که: «در متن تقدیرنامه و نشان یونسکو همیشه این جمله (اهدا شود) می‌آید اما ما برای جناب موحد این متن را تغییر دادیم و در متن حاضر آوردیم که از استاد محمدعلی موحد تقاضا می‌کنیم این نشان را از یونسکو بپذیرند.»
دیروز وزن سِن تالار فردوسی چنان سنگین بود که شاید کمتر دست دهد که قابی چنین در لنز دوربین عکاسان تکرار شود. تمبر یادبود محمدعلی موحد را استاد شفیعی کدکنی، توفیق سبحانی و فتح‌الله مجتبایی به یادگار امضا کردند و از کتاب مقالات شمس به زبان فرانسه و با ترجمه «پروفسور دوفوشه کور» رونمایی شد. پس از آن، نوبت سخنرانی محمدعلی موحد با آن زبان شیوای فارسی و لهجه دلربای ترکی‌اش شد. موحد تمام مدتی که در سالن حضور داشت و فیلمبردارها تصویر او را روی تلویزیون بزرگ سالن نشان می‌دادند سری ‌به زیر داشت. شفیعی کدکنی هم جایی پیدا کرده بود آخر سالن و نشسته بود تا این‌که مجری برنامه نامش را صدا زد و به اصرار و پاسخ حاضرانی که او را ایستاده و به مدت طولانی تشویق‌ می‌کردند، آمد و به صف اول میهمانان پیوست. موحد سری به‌زیر داشت و مانند درختی کهنسال اما سترگ، صحبت‌های خود را آغاز کرد. او گفت:«من نمی‌دانستم این برنامه قرار است به محوریت من انجام شود. قرار بود برنامه به تجلیل و رونمایی از ترجمه فرانسه مقالات شمس و کار بزرگی که پروفسور دوفوشه‌کور انجام داده اختصاص داشته باشد و من واقعاً اینجا غافلگیر شدم. گوش من نمی‌شنود. پیرمرد شده‌ام. اما متوجه هستم که دوستان درباره من به اغراق سخن گفتند.»
پیربرنای باغ فرهنگ، ادب و تاریخ که بی‌شک باید او را «علامه نادرالوجود» دوران نام برد، در ادامه صحبت‌های خود ضمن تقدیر و تشکر از همه کسانی که در سالن حضور داشتند و برای این مراسم تلاش کردند از زندگی و حس و حال خود چنین گفت: «من خودم را به فتراک شمس و مولانا بسته‌ام و از طریق آنها صاحب آبرویی شده‌ام. پس من این مایه ترحیب را حق خود نمی‌دانم و به ریش نمی‌گیرم و امر بر من مشتبه نمی‌شود جز این‌که مرا نزد خودم شرمنده می‌سازد که بیشتر از هر کسی خود را می‌شناسم. به قول خاقانی هیچ اگر سایه پذیرد منم آن سایه هیچ. من فکر می‌کردم این مراسم به تجلیل از پروفسور دوفوشه کور برگزار می‌شود و وقتی به من گفتند من پیشنهاد سخنرانی دادم و آقای معصومی همدانی و چند نام دیگر را هم برای سخنرانی پیشنهاد دادم. نمی‌دانستم قضیه از این قرار است که من را می‌خواهند تجلیل کنند. وقتی از حقیقت آگاه شدم که کار گذشته بود. پس تن به قضا دادم. خیلی ممنونم. خیلی لطف کردید.» مصحح مثنوی مولانا و مقالات شمس و چندین و چند کتاب سترگ دیگر از مشکلات نظام آموزشی در کشور سخن گفت و با دردمندی و دغدغه از همه مسئولان و مدیران آموزشی کشور خواست تا به داد این نظام آموزشی برسند. او گفت: «حالا که به مهر شما به این همایش آمده‌ام فرصت غنیمت می‌شمارم و در چند کلمه عرایضی را که دلم می‌خواهد، می‌گویم. نظام آموزشی ما دچار آفت‌های مهلکی است. از دانش‌آموز تا دانشجو و دبیر و استاد همه از این نظام آموزشی شکایت دارند. نظامی سترون و ناکارآمد که شوق و شور در نوجوان و جوان را می‌کشد و مانع شکوفایی استعدادهای خدادادی‌اش می‌شود. وقت آنها را تلف و شمع اشتیاق و جویندگی دلشان را خاموش می‌کند.» استاد موحد درد دل خود را این‌گونه ادامه‌ داد:
«من این نوحه سرایی را پیش‌تر هم داشته‌ام و به صورت مکتوب هم منتشر شده است. اول تابستان سال گذشته نوه من که دانش‌آموز ریاضی و فنی بود امتحان کنکور می‌داد. بنده ورقه ایشان و سؤالات را دیدم. سؤالاتی که تحت عنوان فرهنگ و معارف اسلامی برایش طرح کرده بودند واقعاً مایه تأسف بود که در نظام رسمی مملکت کنکور برگزار می‌شود و چنین سؤالاتی مطرح می‌شود. دوسه ماه پیش هم به مدرسه‌ای در تبریز سری زدم. سؤالاتی که برای امتحان فلسفه‌ آنها در نظر گرفته شده بود واقعاً تأسف آور بود. رفتم به دفتر و خواستم مدیر و معاون و دبیر را ببینم. هر چه حرف می‌زدم می‌دیدم دبیر مربوطه سکوت کرده بود و گویی روح در کالبدش نبود. انگار می‌خواست به من بگوید چه می‌گویی! ما نیز همین‌ها را یادمان داده‌اند و... متوجه شدم که این نظام آموزشی ریشه در ریشه خراب و اشتباه است. تو را به خدا فکری برای این جوان‌ها و نوجوان‌ها کنید. نگذارید این بچه‌ها با این اشتباهات ریشه‌ای هدر بروند. من نمی‌دانم واقعاً یونسکو برای این است که فلان بازارچه مخروبه را ببریم ثبت بکنیم ودلمان خوش باشد؟ آیا واقعاً امکاناتی ندارند تا این شکل نظام‌های خراب آموزشی را در هرکجای دنیا ترمیم کنند. من از وزیر و معاونانش استمداد می‌کنم که این مسأله را درست کنند. این آدم‌ها همان هستند که وقتی از چنبره سیستم خلاص می‌شوند به مریم‌ میرزاخانی تبدیل می‌شوند. این‌ها همه بچه‌های ما هستند.» این مراسم با اجرای موسیقی و گرفتن‌ عکس‌های یادگاری به پایان رسید تا نه موحد که نیاز به بزرگداشت ندارد و خود بزرگی بی‌بدیل است، بلکه علاقه‌مندان و پاسداران او ساعاتی در کنار او به عیش و سرمستی وقت بگذرانند و با خوشی به خانه‌هایشان برگردند.

محمد کاظمی
نماینده مجلس شورای اسلامی
مشکلات ساختاری و دیرپای اقتصاد ایران همواره وجود داشته است و اغلب حوادث و رویدادهای غیرمترقبه به آن دامن زده‌اند. اقتصادی بیمار که بعضاً ویروس‌ها را به خود جذب می‌کند و از دفع میکروب‌های مخرب عاجز است. قریب به اتفاق اقتصاددانان بر این معضلات و خلأها و چالش‌ها اذعان دارند و اگر برای درمان دردهای اقتصادی راه‌های متفاوتی را پیشنهاد می‌کنند ولی در وجودشان تردید ندارند تا جایی که اغلب جراحی‌های مختلفی را راه علاج می‌دانند. در این میان آمد و شد دولت‌ها و مجلس‌ها با گرایش‌های متفاوت درمان‌های سخت و سهل را به تعویق انداخته است، چنانچه بعضاً از دیر شدن آغاز درمان‌ها جداً ابراز نگرانی می‌شود. اقتصاد حمایتی که ما داریم و بودجه‌های عمومی را می‌بلعد و چیزی برای سرمایه‌گذاری و تولید و اشتغال باقی نمی‌گذارد یکی از ابرچالش‌هایی است که هنوز هیچ‌یک از دولت‌ها توان واراده و حمایت لازم برای برطرف کردنش را نداشته‌اند. در دولت اصلاحات روندی معقول برای حذف یارانه سوخت پیش‌بینی شد و همه ساله قیمت آن افزایشی آرام به خود می‌گرفت چنانکه مردم هم با آن هماهنگ شده بودند وفضای روانی برای افزایش جهشی تورم به وجود نمی‌آمد. متأسفانه با روی کار آمدن دولت نهم نه تنها آن روند کارشناسی شده متوقف شد که با پرداخت یارانه‌های مستقیم و نقدی زخم عمیق اقتصاد ایران عمیق‌تر شد  و اینک دولت حتی برای حذف یارانه متمکنان و برخورداران با مشکل جدی روبه‌روست. کاش پول‌پاشی‌های مستقیم و غیرمستقیم فقط مختص پرداخت یارانه‌های نقدی بود و کاش این پول‌ها به‌دست محرومان و حتی قشر متوسط جامعه می‌رسید. متأسفانه در حال حاضر قشر متمول جامعه از بیشترین یارانه‌ها استفاده می‌کند و در مقابل هرکس ضعیف‌تر است از کمک‌های یارانه‌ای محروم‌تر است. مثال روشنش بنزین که 58 درصد ازمردمی که فاقد خودرو هستند از یارانه آن کمترین استفاده را می‌کنند و 42 درصدی که دارای خودرو هستند تازه به نسبت تعداد خودرو‌هایی که دارند بیشترین استفاده را از یارانه بنزین می‌برند. جالب اینکه حتی در میان قشر ماشین‌دار آنکه خودش و خانمش وفرزندان و خدمتکارانش هر کدام دارای اتومبیل هستند حجم بسیار بیشتری از یارانه سوخت را می‌بلعند. برای این دردها و زخم‌ها که همه ارکان اقتصادی کشور را تحت تأثیر خود قرار داده است دیریا زود باید چاره‌ای اندیشیده شود. اما کاملاً واضح است که مقابله با این مشکلات غول آسا کاری سخت و دشوار است و چه بسا عوارض سختی همچون عوارض یک جراحی سنگین داشته باشد. لذا باید در این زمینه‌ها یک اجماع قاطع به وجود آید و همه ارکان نظام در این زمینه پشتیبان واقعی دولت باشند.در شرایط تحریم وتورم ناشی از آن وفسادهای گسترده اقتصادی و دخالت‌های بیجا از سوی کانون‌های قدرت و ثروت دولت تنها زمانی می‌تواند کار شجاعانه اصلاح اقتصاد حمایتی را آغاز کند و درمیانه کار دست و دلش نلرزد که قاطعانه و جداً مورد پشتیبانی قرار گیرد. این طبیعی است که دولت‌ها برخی از جراحی‌ها را به تعویق اندازند و گاهی آن را به دولت‌های بعدی حواله کنند لذا اگر دولتی اراده و توان و همت چنین کاری را داشته باشد باید تشویق شود و از او قدردانی  به عمل آید و در برابر مشکلات احتمالی تنهایش نگذاشت.

اگر در این رابطه مهم و حیاتی اجماعی میان دولت، مجلس، کارشناسان اقتصادی و همه متنفذان جامعه از علما و دانشمندان و دانشگاهیان ونخبگان و دلسوزان و ایران دوستان ایجاد شود می‌توان صادقانه و صمیمانه با مردم سخن گفت و همکاری و همدلی ضروری آنان را به‌دست آورد. هشدار می‌دهیم که اقتصاد ما بعید است همچنان یارای تحمل مسکن‌های مقطعی را داشته باشد و از درمان واقعی دور بماند. روزی که دیگر همین مسکن‌ها هم جواب ندهند و درد بیمار را آرام نکنند دور نیست. عقلا و خردمندان تصمیم‌های درست و اصولی ومحتوم (هرچند تلخ) را چندان به عقب نمی‌اندازند که کار از کار بگذرد و هزینه‌های سنگین و بنیان کن حادث شوند. ما باید به جامعه خویش اعتماد کنیم و گزینه‌های درست وکارشناسانه را پیش رویش قرار دهیم ومطمئن باشیم که مردم ما به آن درجه از هوش و آگاهی رسیده‌اند که میان عوامفریبی و خردمندی راه درست را انتخاب کنند و حامی مسئولان صادق و دلسوز باشند.

نرسی قربان
کارشناس بین‌الملل انرژی

برآورد قیمت نفت خام برای معاملات آتی بازار از روش های مختلفی انجام می‌شود. به‌طور کلی می‌توان این روش‌ها را به دو دسته اصلی تقسیم کرد؛ دسته اول، تحلیل‌های تکنیکی بر اساس بررسی‌های آماری و چگونگی همبستگی میان داده‌های تاریخی و دسته دوم، تحلیل‌های بنیادی، تئوری‌های اقتصادی و چشم‌انداز عرضه و تقاضا در آینده که معروف به عوامل فاندامنتال هستند. اگرچه تحقق پیش‌بینی قیمت نفت خام مانند تمام برآوردها ضمانت چندانی ندارد اما به برنامه‌ریزی‌های اقتصادی کشورها و انجام معاملات آتی در بازارهای جهانی نفت خام کمک می‌کند.
از این رو تحلیل‌های تکنیکال و فاندامنتال برای فعالان و کارشناسان بازار نفت اهمیت ویژه‌ای دارد. البته در برخی از تغییرات عوامل تکنیکال و در برخی دیگر موارد فاندامنتال‌ها نقش پر رنگ تری دارند. مانند روزهای اخیر که در افت قیمت نفت خام عوامل تکنیکال تأثیر بیشتری داشتند. به این ترتیب که رکوردشکنی تولید نفت غیرمتعارف امریکا (شیل اویل) و افت سهام بویژه سهام‌های آسیایی دو عامل تأثیرگذار بر کاهش قیمت نفت خام در دو روز اخیر بودند.
اما در مورد این‌که چرا بازار نسبت به توافق کاهش 1.2 میلیون بشکه‌ای تولید نفت خام کشورهای عضو و غیرعضو در اوپک به عنوان یک عامل فاندامنتال، واکنش مثبت و ماندگاری نشان نداده است، باید چند نکته را مد نظر قرار داد. اول آن‌که این توافق در 3 ماه نخست 2019 اجرایی خواهد شد و تا نیمه سال 2019 ادامه می‌یابد. دوم آن‌که این توافق توانست قیمت نفت را از رسیدن به دامنه 40 دلار برای هر بشکه نجات دهد که این موضوع مهم و به نفع صادرکنندگان است. ضمن آن‌که به ثبات نسبی بازار برای کمک به برنامه‌ریزی‌های اقتصادی مصرف کنندگان نیز منجر شده است.
این توافق می‌تواند در سال آتی بخشی از مازاد عرضه نفت خام در بازار را مدیریت کند. البته اگر به درستی اجرا شود. تاکنون آنچه از کشورهای شرکت کننده شنیده شده دال بر پایبندی آنها به توافق بوده؛ به‌طوری که وزیر انرژی روسیه روز گذشته اعلام کرد برای حفظ ثبات بازار نفت این کشور در 3 ماه نخست سال آتی میلادی تولیدش را کاهش خواهد داد.
اما عوامل دیگری نیز در قیمت نفت خام برای سال 2019 تأثیر دارند. مانند میزان تولید و صادرات نفت خام ایران، لیبی، ونزوئلا، وضعیت اقتصاد مصرف کنندگانی نظیر چین و اروپا و رشد تولید نفت خام غیر متعارف امریکا. این عوامل در بخش فاندامنتال‌ها تعریف می‌شوند و فعلاً اثر چندانی بر قیمت‌ها ندارند. چراکه 70 درصد معاملات کاغذی در بازار با تکیه بر متغیرهای تکنیکال است. بنابراین توجه به این عوامل قیمت نفت را در شرایط حاضر تعیین می‌کند و پیش‌بینی‌ها را برای سال آتی  ممکن می‌سازد. این موضوع زمانی برای ایران و سایر تولیدکنندگان نفت خام اهمیت پیدا می‌کند که به بودجه‌ریزی می‌پردازند. پیش‌بینی یک قیمت معقول برای نفت خام برنامه‌ریزی‌های آتی اقتصادی را ممکن می‌سازد و باید در برنامه‌ریزی‌ها به این مسائل توجه شود.

غلامرضا مصباحی مقدم
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام
 اظهارات معاون اول محترم رئیس جمهوری مبنی بر اینکه بودجه مانند گوشت قربانی است و برخی از افراد و نهادها در آن نفوذ دارند را در چند قالب می‌توان دید. تصور می‌کنم، شاید منظور آقای جهانگیری مربوط به جدول کمک‌ها است. صحبت‌های ایشان ناظر بر بودجه‌ای است که پیشتر در قالب جدول 17 یا جدول کمک‌ها می‌آمد و البته  در بودجه 97 جدول کمک‌ها حذف شد. در مواردی که دولت می‌خواست مجموعه‌ای را حفظ کند آن را به  زیر ردیف سایر بخش‌ها برد. به عنوان مثال، اگر یک مرکز آموزشی و پژوهشی بود که می‌خواست مورد حمایت قرار دهد، زیر نظر وزارت علوم برده شد. اگر مراد چنین باشد کسی قدرت این را ندارد که بودجه‌ای را به دولت تحمیل کند، بلکه غالباً این اتفاقات بر اساس روابط شکل گرفته است یا در اثر نوعی توجیه شدن و همراه شدن دولت با نهادهایی که آن نهادها کارهای فرهنگی، آموزشی، پژوهشی، دینی و غیردینی انجام می‌دهند و توسط یک رئیس جمهوری و در یک زمانی ایجاد شده و بعدها هم حفظ شده است. این موارد براحتی قابل تغییر، حذف و حتی قابل کاهش است. این موارد چیزی نیست که بتواند خودش را به دولت تحمیل کند. لذا معاون اول رئیس جمهوری باید از موضع دولت و موضع قدرت در مورد بودجه و هزینه‌ها صحبت کند و بگوید شرایط کشور به گونه‌ای است که باید به حداقل هزینه‌ها  اکتفا کرد و مواردی که غیر ضرور است به صورت قاطع حذف شود و از کسی هم رودربایستی نداشته باشند.
اما اگر مراد از گوشت قربانی بودجه، نقش برخی از نمایندگان مجلس است که در بودجه اعمال می‌کنند یک بحث دیگر است. به عنوان مثال برخی از نمایندگان مجلس لابی یا توافق می‌کنند که بودجه را از نظر بندهای تملک دارایی‌های سرمایه‌ای (بودجه عمرانی)  تغییر دهند. از این رو در بودجه ورود می‌کنند، پیشنهاد می‌دهند و یا حتی مواردی اضافه می‌کنند. برای جلوگیری از این اتفاقات، دولت می‌تواند خیلی روشن، قاطع و با استدلال و با توجه به شرایطی که حساس و خطیر است، با نمایندگان صحبت کند. دولت باید به نمایندگان مجلس تأکید کند که از نظر منابع مالی با کاهش روبه‌رو است. با چنین موضوعی به طور قطع نمایندگان هم با دولت همراهی خواهند کرد. همچنین دولت می‌تواند از طریق رؤسای کمیسیون‌ها و رئیس مجلس جلوی این اتفاقات و لابیگری برخی از نمایندگان مجلس را بگیرد. رئیس جمهوری با صحبت کردن با نمایندگان مجلس می‌تواند جلوی بروز و ظهور چنین لابیگری‌هایی را بگیرد. از این رو دولت با اعمال قدرت و اعمال مدیریت به گونه‌ای که توجیه کننده، توضیح دهنده و قانع کننده باشد، می‌تواند مانع از تغییرات بودجه از سوی نمایندگان مجلس شود. البته این گفته‌ها و بیان رئیس جمهوری نباید جنبه گلایه داشته باشد چرا که فایده و نتیجه نخواهد داشت. دولت نباید اجازه دهد که بودجه گوشت قربانی شود.
در نهایت نویسنده نهایی بودجه، دولت است. سازمان برنامه و بودجه، بودجه را به هیأت دولت می‌برد و تصویب می‌شود و بعد از آن به مجلس می‌رود. سابقه تاریخی هم نشان می‌دهد که تغییرات مجلس در بودجه عمرانی در نهایت 2 تا 3 درصد است و این تغییرات اعداد بزرگی نیست. نمایندگان مجلس امکان مانور و تغییر زیاد بودجه را ندارند. در بودجه عمومی هم تغییرات قابل توجهی نمی دهند. حال برای جلوگیری از این رخدادها  راه حل این است که دولت، دست خطی از مقام معظم رهبری به رئیس مجلس بدهد و مانع لابیگری برخی از نمایندگان مجلس شود و اگر کسی هم گوشش بدهکار نبود در صورت لزوم می‌توان راهکارهای دیگری ارائه داد.

هر روز با شما در اینجا خواهیم بود، صدای شما، حرف شما و پیشنهاد شما را می شنویم و می خوانیم و بازگو می کنیم.
با ما همراه باشید، بگویید و بنویسید
تلفن: 88769075 - 021  پیامک: 3000451213
نظــــــــر مـــــردم

■  سبد حمایتی ما چه شد؟ / 892...0913: چرا سبد حمایتی برای کارگران و رانندگان تاکسی در شهرضا و دهاقان پرداخت نشد؟ یک نفر در این کشور جواب بدهد.
■  مجازات متهم آزار جنسی / سید علی میراصلانی: در رسانه‌ها خواندم چهار نفر از دانش‌آموزان یک مدرسه در اصفهان مورد آزار و اذیت جنسی قرار گرفته‌اند. لذا از مسئولان محترم قضایی درخواست دارم در صورت صحت این خبر فرد مذکور را به اشد مجازات برسانند چون با این خبر قلب هر انسان وارسته‌ای به درد می‌آید.

■  «شبکه فاضلاب، تهران را می‌بلعد» با محتوای گفت‌و‌گو همخوانی ندارد / روابط عمومی شرکت آب و فاضلاب استان تهران: احتراماً پیرو درج مطلبی در صفحه 7 روزنامه ایران - 21 آذرماه - با عنوان «شبکه فاضلاب تهران را می‌بلعد» توضیحات زیر به استحضار می‌رسد: از عنوان مطلب در ابتدای امر چنین برمی آمد که با اقدام شرکت فاضلاب تهران برای احداث شبکه فاضلاب شهری خطر بزرگی در کمین ساکنان شهر تهران نشسته است غافل از اینکه شرکت فاضلاب تهران با هدف جلوگیری از آلودگی منابع آب زیرزمینی و در چارچوب ارتقای سلامت شهروندان و افزایش شاخص سلامت این منابع به‌عنوان بخشی از منابع تأمین آب به جمع آوری، انتقال و تصفیه فاضلاب شهری اقدام می‌کند. در این گفت‌و‌گو اشاره شده است که «بسیاری از خانواده‌ها آب باران را به شبکه فاضلاب وصل می‌کنند در صورتی که این کار جرم است و باید توسط چاه جذبی وارد زمین شود. حداقل به شبکه فاضلاب شهری نباید وصل کرد.» این مهم یکی از موارد تأکیدی شرکت فاضلاب به شهروندان محترم تهرانی بوده و اطلاع‌رسانی بسیاری در این باره شده است که اتصال آب باران به شبکه فاضلاب شهر خلاف مصوبات و مقررات است و باید از طریق دستگاه‌های متولی صدور پروانه ساختمانی کنترل و نظارت شود. در بخش دیگری از این مطلب آمده است: «ساخت و سازها با عجله در حال وقوع است، هیچ کسی به زیرساخت‌ها فکر نمی‌کند.» در این باره باید اشاره شود که موضوع ایجاد شبکه فاضلاب شهری به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین زیرساخت‌ها نقش مهمی در پایداری زندگی شهری ایفا می‌کند و این نکته از سوی شرکت فاضلاب تهران همواره مورد تأکید است لذا همان گونه که ملاحظه می‌شود میان انتخاب عنوان و محتوای گفت‌و‌گو چندان هماهنگی مشاهده نمی‌شود و این زیرساخت حیاتی شهر نه تنها هیچ گونه خطری برای ساکنان محترم تهران ایجاد نخواهد کرد بلکه با حفاظت از محیط زیست منجر به ارتقای سطح بهداشت عمومی شهروندان می‌شود.
■  آسانسورهای قفل شده ایستگاه سعدی راه‌اندازی شد / اداره ارتباطات و امور بین‌الملل مترو تهران: احتراماً درباره مطلب مندرج در آن روزنامه - 22 آذر – در صفحه یک با عنوان «آسانسورهای قفل شده ایستگاه متروی سعدی» ضمن عذرخواهی از مسافران گرامی به اطلاع می‌رساند آسانسورهای ایستگاه مترو سعدی به‌دلیل خرابی پنل کارتخوان اقشار خاص در 19 آذرماه از سوی پرسنل فنی شرکت بهره‌برداری مترو تعمیر و نصب شده که پس از تست‌های لازم راه‌اندازی شد.

گروه حوادث/ واژگونی بخاری نفتی در کلاس مدرسه غیرانتفاعی دخترانه در زاهدان 2 دانش‌آموز را به کام مرگ کشاند.
ساعت 9 صبح سه‌شنبه  حادثه ای تلخ در کلاس 3 در 4 متری مدرسه اسوه حسنه رخ داد. کلاس با میله های آهنی به دو بخش تقسیم شده بود.بخش بزرگتر که در ورودی به آن منتهی می شد مخصوص مدیریت و اما اتاق کوچکتر که تنها یک چار چوب آهنی با تخته چوبی نازک آن را جدا کرده برای 7 دانش‌آموز دختر کلاس اولی در نظر گرفته شده بود. ورودی این کلاس با میله‌های آهنی احاطه شده و اگر کسی بخواهد از آن عبور کند به سختی ممکن است.  داخل کلاس صندلی‌های نیمه سوخته و چراغ نفتی واژگون شده‌ای دیده می‌شود که متهم اصلی این حادثه دلخراش است. زنگ تفریح که به صدا درآمد 7 دانش‌آموز دختر این کلاس راهی حیاط شدند. اما یکی از آنها برای برداشتن خوراکی به کلاس برگشت. به دنبال او سه دانش‌آموز دیگر نیز وارد کلاس شدند. هنگام برگشت به حیاط کیف یکی از دخترها به چراغ نفتی گیر کرد و واژگونی آن باعث شد که موکت زیر پایشان و پرده‌ای که به پنجره آویخته شده بود خیلی زود آتش بگیرد. شعله‌های آتش بچه‌ها را در بر گرفت و کوچکی راه خروج، اجازه فرار را به آنها نداد. هیچ کس صدای ضجه‌های مونا، صبا، مریم و یکتا را که ته کلاس از ترس آتش زیر نیمکت پناه گرفته بودند نمی‌شنید در حالی که کفش هایشان در حال ذوب شدن بود، برای زنده ماندن کمک می‌خواستند... پیش دبستانی و دبستان غیرانتفاعی «اسوه حسنه» زاهدان در محاصره آتش بود. معلم‌ها و کادر مدرسه هر کدام به هر شکلی که می‌توانستند بچه‌ها را از ساختمان بیرون بردند. 5 دقیقه‌ای از آتش سوزی گذشته بود که بچه‌ها متوجه غیبت همکلاسی هایشان شدند. دیگر راهی برای برگشت به داخل نبود و هنوز امدادگران به محل نرسیده بودند که چند نفر از اهالی خیابان مصطفی خمینی به دل آتش زدند و دو نفر از بچه‌ها را که از سوختگی و گازگرفتگی نیمه هوش شده بودند به بیرون منتقل کردند. اما هنوز از 59 دانش‌آموز مدرسه دو نفر غایب بودند. آتش نشانان به محض ورود با تجهیزات به کلاس رفتند و دو دختر خردسال را که از ترس زیر صندلی آهنی چمباتمه زده و از هوش رفته بودند از میان شعله‌ها بیرون کشیدند. مونا (دانش‌آموز پیش دبستانی)، صبا، مریم و یکتا به بیمارستان علی بن ابیطالب زاهدان منتقل شدند اما مونا و صبا که 100 درصد سوخته بودند دقایقی بعد تسلیم مرگ شدند. یکتا و مریم در آی سی یو بستری هستند.
گفت‌و‌گو با خانواده‌های داغدار
ساعتی پس از این آتش سوزی هولناک، خیابان مصطفی خمینی 23 زاهدان پر از جمعیت بود. خانواده‌های نگران برای پیدا کردن فرزندانشان به این سو و آن سو می‌دویدند. بچه‌ها که به مدرسه‌ای نزدیک محل آتش سوزی منتقل شده بودند با دیدن والدینشان گریه می‌کردند و به آغوش شان می‌رفتند. اما حال خانواده مونا، صبا، مریم و یکتا با دیگران فرق داشت. به آنها گفته بودند فرزندانشان جراحات جزئی برداشته‌اند اما...
مادر مونا که شنیده بود دخترش را به بیمارستان بردند هنوز نمی‌دانست چه بلایی سرش آمده است و در حالی که گریه می‌کرد، گفت: «مونا تنها فرزندم است. ساعت 11 صبح با من تماس گرفتند. از همسرم شنیدم که مدرسه آتش گرفته است. سریع خودم را رساندم. به من گفته بودند فقط دستش سوخته اما وقتی دخترم را دیدم قابل شناسایی نبود.» یکی دیگر از والدین گفت: بارها به مسئولان این مدرسه ‏درباره این بخاری‌ها هشدار داده بودیم اما گوش شنوایی وجود ‏نداشت. فرزندان ما قربانی همین بی‌مبالاتی‌ها شدند. حالا چه کسی پاسخگوی این اتفاق است. چه کسی می‌تواند بچه‌های ما را به ما برگرداند.»
تغییر محل مدرسه
یکی از والدین می‌گوید: دو هفته قبل مدرسه از محلی به محل دیگر جا به جا شد و این اعتراض خانواده‌ها را برانگیخت اما گوش کسی به اعتراضات بدهکار نبود. مادر دو دختر دوقلو که در این کلاس درس می‌خواندند می‌گوید: برای ثبت نام دو دخترم حدود سه میلیون تومان هزینه کردم اما امکاناتی که در اختیار بچه هایمان قرار دادند هیچ بود.
 بازداشت مدیر و مربی آموزشی مدرسه
حجت‌الاسلام والمسلمین موحدی راد، دادستان عمومی و انقلاب مرکز سیستان و بلوچستان گفت: «با حضور معاون و بازپرس ویژه قتل در محل و با بررسی‌های صورت گرفته قصور مدیر و مربی آموزشی محرز و دستور بازداشت آنها صادر شده است. دادستان عمومی و انقلاب مرکز استان سیستان و بلوچستان افزود: در این مدرسه استاندارد‌های لازم و نکات ایمنی رعایت نشده بود و بدون شک پس از وصول نظریه کارشناسی چنانچه سایر اشخاص و دستگاه‌ها در این رابطه مقصر شناخته شوند طبق قانون با آنها برخورد خواهد شد.
دستور بازبینی مدارس غیراستاندارد
دادستان مرکز استان سیستان و بلوچستان گفت: آموزش و پرورش و بهزیستی براساس دستوری مکلفند از کلیه مدارس و مهدکودک‌ها با توجه به فصل سرما بازدید کنند. این نهادها باید هر چه سریعتر گزارش مدارسی که حداقل استاندارد‌های قانونی در آن رعایت نشده است را به دادستانی ارسال کنند تا نسبت به تعطیلی و یا انتقال دانش‌آموزان به مکان مناسب‌تر اقدام شود.
استفاده از چراغ نفتی در مدارس تخلف است
علی مرادی، مدیر روابط عمومی اداره کل آموزش و پرورش سیستان وبلوچستان به خبرنگار «ایران» گفت: این مدرسه 59 دانش‌آموز داشت که با کمک مردم و کادر مدرسه 55 نفر در همان لحظات اول از کلاس خارج شدند اما 4 دانش‌آموز-یک پیش دبستانی و سه دانش‌آموز کلاس اول- در آتش گیر افتادند که متأسفانه دو نفر از آنها جان باختند. بسیاری از مناطق سیستان و بلوچستان گاز دارند اما هنوز شبکه گازرسانی به خیابان این مدرسه نرسیده است. در هر صورت با توجه به دستورالعمل آموزش و پرورش استفاده از چراغ نفتی در مدارس تخلف است و مدیر این مجموعه غیردولتی تخلف کرده است.
استعفای مدیر آموزش و پرورش ناحیه 2 زاهدان
 مرادی، مدیر روابط عمومی اداره کل آموزش و پرورش سیستان و بلوچستان گفت: ملک محمد سنجرانی، بعد از بروز این حادثه دردناک استعفای خود را از مدیریت آموزش و پرورش ناحیه 2 زاهدان به مدیر کل آموزش و پرورش استان ارائه کرد. این استعفا در دست بررسی قرار دارد.
مجبور به استفاده از چراغ نفتی در مدارس هستیم
محمد هادی مرعشی، معاون امنیتی انتظامی استاندار سیستان وبلوچستان گفت: با پیگیری استاندار سیستان و بلوچستان رسیدگی سریع به این موضوع در ‏دستور کار قرار گرفته است. ‏ما مجبور به استفاده از چراغ نفتی در مدارس هستیم چون در حال حاضر جایگزینی برای این ‏موضوع در استان وجود ندارد که البته در همه مدارس وضعیت به همین شکل ‏است اما باید مراقبت بیشتری شود تا چنین فجایعی رخ ندهد.
بررسی علت اصلی حادثه
خسرو سراوانی، مدیر عامل سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی زاهدان گفت: پس از اعلام حریق در مدرسه اسوه حسنه  55 نفر از دانش‌آموزان گرفتار در دود و آتش از محل حادثه خارج و برای سرشماری و تحویل به خانواده‌هایشان به ساختمان مسکونی کنار مدرسه انتقال داده شدند. در بررسی‌های اولیه‌ای مشخص شد حریق از یک چراغ نفتی آغاز شده اما تحقیقات در مورد علت دقیق این حادثه در دست بررسی است.

هدی هاشمی
خبرنگار
دیروز بخت با صبا، مونا، مریم و یکتا یار نبود، انگار دست تقدیر پیمانه عمرشان را در شش سالگی پرکرده بود و این دختران در آتش بخاری چکه‌ای سوختند. آذر ماه امسال هم دوباره بخاری‌های غیراستاندارد مدارس خاطره‌  تلخی برای دانش‌آموزان به جای گذاشت. هنوز زخم دختران شین‌آباد التیام پیدا نکرده که حالا خبر آمده چهار دانش‌آموز دختر یک پیش‌دبستانی و دبستان غیردولتی در زاهدان دچار آتش سوزی شدند در این میان مونا و مریم جان باختند و یکتا هم آسیب 90 درصد سوختگی دیده است. علت آتش سوزی هم بخاری نفتی است که البته استفاده‌اش بر اساس ابلاغ وزارت آموزش و پرورش ممنوع بوده است. بخاری‌هایی که در سال‌های گذشته برخی دانش‌آموزان روستایی جانشان را از دست دادند مثل «سیران یگانه» که در حادثه شین آباد در آتش سوخت و فوت کرد، مثل «مراد نارویی» که بر اثر خفگی در خوابگاه مدرسه شبانه روزی «چاه رحمان نصرت آباد» زاهدان جان باخت. در این سال‌ها فصل سرما برای دانش‌آموزان در مناطق محروم و دور افتاده فصلی با خاطره‌های خوب نیست بویژه اینکه وزیر آموزش و پرورش اعلام کرده است:« 40 تا 42 درصد کلاس‌های ما هنوز وسایل گرمایشی استاندارد ندارند، البته بخاری‌های قطره‌ای در سراسر کشور قطع شده است اما بخاری‌های غیراستاندارد هنوز در کلاس‌ها استفاده می‌شود که با اعتبارات لازم پیش‌بینی شده در برنامه ششم سعی داریم به وسایل گرمایشی استاندارد تبدیل شوند.» این حرف‌های محمد بطحایی به این معناست که هر لحظه ممکن است خبرهای ناگواری برای دانش‌آموزان به وجود آید چراکه نداشتن سیستم گرمایشی استاندارد در مدارس یعنی بیشتر مدارس در مناطق و بویژه روستاها باید از بخاری‌های غیراستاندارد استفاده کنند.بر اساس آمار وزارت آموزش و پرورش 120 هزار کلاس آموزش و پرورش سیستم گرمایشی استاندارد ندارد. این تعداد کلاس درس حدود ۳ میلیون و ۲۰۰ هزار دانش‌آموز را در خود جای داده است. براساس اعلام آموزش و پرورش علاوه بر این تعداد کلاس، ۵۰ هزار اتاق اداری آموزش و پرورش هم در کشور با بخاری نفتی گرم می‌شوند. چندی پیش شیرزاد عبداللهی کارشناس تعلیم و تربیت در گفت‌و‌گو با «ایران» اعلام کرده بود:«در حالی که استفاده از بخاری‌های نفتی در کشور منسوخ شده و حتی شرکت‌های تولید‌کننده تولید بخاری نفتی را متوقف کرده‌اند 120 هزار کلاس درس کشور مجهز به بخاری نفتی هستند و حدود 3 میلیون و 200 هزار دانش‌آموز عمدتاً روستایی، در معرض آتش‌سوزی قرار دارند. سیستم برق مدارس نیز اغلب فرسوده و کهنه است. اکثر مدارس کشور از نظر سازه و تجهیزات، غیراستاندارد و خطرآفرین هستند و هیچ نهاد اداری از جمله سازمان نوسازی، خود را مسئول کنترل و نظارت فنی تجهیزات نصب شده در مدارس نمی‌داند. کپسول آتش‌نشانی در گوشه آبدارخانه مدارس یک دکور است و هیچ کس از مدیر تا معلم و دانش‌آموز برای مواجهه با شرایط بحرانی، آموزش ندیده‌اند و دستورالعملی هم در این زمینه در اختیار مدارس نیست.»
درباره این موضوع و بودجه استاندارد‌سازی تجهیزات مدارس، مهرالله رخشانی مهر، معاون وزیر آموزش و پرورش و رئیس سازمان تجهیز و نوسازی مدارس کشور اعلام کرد: اتفاق تلخ شین‌آباد موجب شد مجلس بخشی از اعتبارات عوارض گاز را به توسعه و سرعت‌بخشی به استانداردسازی گرمایشی و سرمایشی مدارس اختصاص دهد و همین اقدام اثربخش موجب شد در فاصله سال‌های 90 تا 96 حدود 24 هزار مدرسه با 170 هزار کلاس درس استانداردسازی گرمایشی شود.
وی گفت: بودجه استاندارد‌سازی وسایل گرمایشی و سرمایشی مدارس به همراه تجهیز هنرستان‌ها حدود 250 تا 260 میلیارد تومان است که حدود 30 درصدش به تجهیز هنرستان‌ها می‌رسد و مابقی برای استاندارد‌سازی وسایل گرمایشی و سرمایشی هزینه می‌شود. با این حال ما بارها اعلام کردیم که این میزان بودجه کفایت نمی‌کند و اعتبارات ما به هیچ عنوان کافی نیست چرا که مدارس ما مشکلات بسیاری دارد.
رئیس سازمان تجهیز و نوسازی مدارس کشور تأکید کرد: در برخی مناطق به خاطر اینکه گازکشی وجود ندارد، مجبور هستیم از بخاری‌های نفتی استفاده کنیم. البته این بخارها هم بررسی می‌شود تا از حداقل استانداردها برخوردار باشند با این حال ما در برخی  مناطق همچون خوزستان، سیستان و بلوچستان به ناچار از بخاری‌های نفتی استفاده می‌کنیم.
رخشانی مهر با بیان اینکه بیش از۴۰ درصد از مدارس کشور به سیستم گرمایشی استاندارد مجهز نیستند، افزود: در تلاشیم با یک برنامه زمانبندی ۳ سال آینده بخاری‌های غیراستاندارد را از مدارس جمع کرده و بخاری‌های استاندارد را جایگزین کنیم. در سطح مدارس کشور تعداد زیادی از مدارس که سیستم گرمایش غیراستاندارد داشتند تعویض شده است. در بخشی از استان‌های کشور استاندارد‌سازی انجام شده اما بخش بیشتری از مدارس سردسیر یا صعب‌العبور باقی مانده است.