بیماری دیابت که قدیمی‌ها با نام مرض قند آن را می‌شناختند دو نوع شایع دارد که کاملاً با هم متفاوت هستند، دکترامیرکامران نیکوصفت درتوضیح تفاوت‌های دو نوع دیابت شایع می‌گوید: در دیابت نوع یک معمولاً فرد در سنین کودکی یا نوجوانی درگیر می‌شود، در این نوع دیابت سلول‌های انسولین ساز لوزالمعده تخریب شده و تولید انسولین کاهش پیدا می‌کند یا متوقف می‌شود و فرد به تزریق انسولین وابسته می‌شود اما در دیابت نوع دو که چندسالی است شایع شده، بدن می‌تواند مقدار کمی انسولین بسازد ولی این مقدار یا خیلی کم است یا نمی‌تواند بخوبی وظایف خود را انجام دهد. این متخصص دیابت، به مبتلایان دیابت نوع دو نوید می‌دهد که با اصلاح سبک زندگی و رعایت رژیم غذایی مناسب و ورزش و بهره‌مندی از مشاوره‌های پزشک معالج می‌توانند بیماری را کنترل و حتی مهار کنند.

سرطان یا به زبان ساده «تکثیر بی‌رویه سلول‌ها» معمولاً به یک عضو خاص در بدن محدود نمی‌شود و سلول‌های سرطانی از طریق خون به سایر قسمت‌های بدن می‌روند. از این‌رو همواره با بیشترین متاستاز (انتشار سلول‌های سرطانی) در اعضایی مواجه می‌شویم که خون‌رسانی بیشتری دارند. کبد، مغز، استخوان و ریه اعضایی هستند که همواره در معرض بدخیمی منتشر شده از سایر اعضای بدن هستند.
دکتر علیرضا نیکوفر در گفت‌و‌گو با «ایران» می‌گوید: شیمی درمانی و رادیوتراپی به‌عنوان درمان‌های نگه دارنده از انتقال و انتشار سلول‌های سرطانی به سایر اعضای بدن جلوگیری می‌کنند.
این متخصص رادیوتراپی و آنکولوژی می‌افزاید: استفاده از شیمی درمانی یا رادیوتراپی به نوع سرطان و قسمت درگیر‌کننده بستگی دارد. معمولاً در مراحل ابتدایی بسیاری از سرطان‌ها از رادیوتراپی استفاده می‌شود و مزیت این شیوه این است که درمان به صورت موضعی صورت می‌گیرد و تنها عضو درگیر تحت تأثیر درمان قرار می‌گیرد و عوارض این شیوه هم تنها در همان موضع روی می‌دهد. اما در شیمی درمانی همه ارگان‌ها و اعضای بدن بیمار تحت تأثیر قرار می‌گیرد. البته در مواردی که بیم انتشار سلول‌های بدخیم وجود دارد ناگزیر به استفاده از شیمی درمانی و حتی گاهی ترکیب شیمی درمانی و رادیوتراپی هستیم.
وی در خاتمه می‌گوید: بهتر است بیماران نگران عوارض شیمی درمانی نباشند؛ بسیاری از این عوارض با قطع درمان از بین خواهند رفت.

مــهارت سـلامت


مهسا قوی‌قلب

این روزها متخصصان زیبایی در دوره‌های زمانی نزدیک به هم متدهای جدیدی برای جوان‌سازی و زیباسازی پوست معرفی می‌کنند که ممکن است مخاطبان در انتخاب روش‌های مناسب گیج و سردرگم شوند. حتی با این همه تعدد، ممکن است تحت تأثیر تبلیغات گسترده و واهی روش نامناسبی را انتخاب کنند. در نهایت اینکه با یک انتخاب اشتباه، عواقب جبران‌ناپذیری گریبان آنها را بگیرد و تا آخر عمر جسم و روح‌شان تحت تأثیر این متد غلط آسیب ببیند.
یکی از اتفاقاتی که در میانسالی باعث رنجیده خاطر شدن بسیاری بخصوص بانوان می‌شود، ایجاد خطوط عمیق در قسمت‌های مختلف صورت است. معمولاً برای پرکردن این خطوط خالی و حتی افتادگی گونه‌ها از (filler)‌ها یا همان پرکننده‌ها استفاده می‌شود. متخصصین امر از دو متد تزریق ژل و تزریق چربی به‌عنوان پرکننده استفاده می‌کنند، ولی همیشه این سؤال وجود دارد که کدام یک روش بهتری است و سلامتی فرد را به خطر نمی‌اندازد؟ برای دریافت پاسخ به این سؤال متداول سراغ دکتر افشین جویلی، متخصص پوست، رفتیم. اگر می‌خواهید اطلاعات کامل و در عین حال مختصری از پرکننده‌های خطوط خالی صورت کسب کنید، مطلب زیر را بخوانید.
تزریق ژل یا چربی؟ کدام بهتر است؟
دکترجویلی با اشاره‌ای کلی درباره تزریق چربی، در این باره توضیح می‌دهد، تزریق چربی گرچه یکی از روش‌های جراحی پلاستیک است ولی در علم پزشکی چندان متداول نیست. در این روش چربی از نقطه‌ای از بدن با هدف پرکردن مناطق خالی برداشته می‌شود. فیزیولوژی انسان به گونه‌ای است که چربی هر قسمت از بدن برای همان قسمت طراحی شده است. به‌عنوان مثال اینکه از چربی شکم برای پر کردن مناطق خالی در صورت استفاده شود، به لحاظ پزشکی نادرست و غیرمنطقی است مگر اینکه واقعاً چاره دیگری نداشته باشیم زیرا احتمال ایجاد التهاب و حمله سیستم عصبی به آن نقطه وجود دارد.
این متخصص زیبایی با تأکید بر اینکه تک تک سلول‌های بدن کدگذاری شده‌اند و جای آنها مشخص است، می‌افزاید: با انجام عمل تزریق چربی ممکن است منطقه پرشده به یکباره یا مرور زمان خالی شده و مشکل عدم قرینگی پیش بیاید یا حتی ممکن است گوشت اضافه در منطقه تزریق تولید شود یا گودی‌های بدی در محل برداشت ایجاد شود اما متأسفانه برخی پزشکان به کرات از این روش، آن هم صرفاً به خاطر سود مالی زیاد، استفاده و آن را توصیه می‌کنند؛ در مقابل پرکننده استانداردی که به لحاظ علمی در دنیا ثابت شده است ژل است، جنس ژل‌ها شبیه ترکیبات بدن هستند و اگر در تزریق آنها از برندهای با کیفیت استفاده شود، خود را با بدن انطباق می‌دهند و هیچ حساسیتی ایجاد نمی‌کنند.
با اینکه دکترجویلی مشکلات تزریق ژل را به مراتب کم‌تر از تزریق چربی عنوان می‌کند باز هم این سؤال پیش می‌آید که اگر به هر دلیلی فرد بعد از تزریق ژل به مشکل برخورد آیا راه چاره‌ای وجود خواهد داشت؟
او در جواب ادامه می‌دهد: چنانچه ژل‌های تزریقی تقلبی و ارزانقیمت و چینی نباشند هرگز مشکلی ایجاد نمی‌شود، خوب است بدانید که ژل‌های بی‌کیفیتی در بازار وجود دارند که فاقد هیالورونیک اسید (جزیی از ترکیبات بدن) یا با درصد خلوص پایینی از این ترکیب هستند. در هر حال اگر به هر دلیلی بیمار از انجام این عمل ناراضی بوده و پشیمان شود می‌تواند با تنها یک بار مراجعه به پزشک متخصص با تزریق یک آمپول حلال ژل را کاملاً از بین ببرد.
دکترجویلی در خاتمه می‌گوید: خوشبختانه عمر ژل‌های جدید حدود یک سال تا یک سال و نیم است و عموماً با تغییر آناتومی سالانه صورت هماهنگ هستند، که در دراز مدت نیز مشکلی برای فرد پیش نخواهند آورد.




 

دکترشایسته حامدی
دندانپزشک


پسرم 5 سال دارد و در مسواک زدن گاهی تنبلی می‌کند. با توجه به اینکه من و پدرش از سن پایین دچار پوسیدگی‌های مکرر دندانی شده ایم، فرزندم را برای چکاپ پیش دندانپزشک بردم و او پیشنهاد کرد که از فلورایدتراپی می‌توان برای جلوگیری از پوسیدگی استفاده کرد، می‌خواستم بدانم که واقعاً انجام این روش کمکی به سالم ماندن دندان‌های فرزندم خواهد کرد یا خیر؟
خیلی خوب است که از همان سنین کودکی از وارنیش فلوراید به‌عنوان عاملی پیشگیرانه برای پوسیدگی استفاده شود. روش کار در فلورایدتراپی به این صورت است که در مطب، دندان‌های کودک پس از شست‌و‌شو و تمیز شدن کاملاً خشک و مایع وارنیش فلوراید روی تمام سطوح دندانی و بین دندانی قرار داده می‌شود، پس از این کار کودکتان باید تا نیم ساعت بزاق خود را خارج کند و قورت ندهد و پس از آن تا چند ساعت از خوردن و آشامیدن پرهیز کند. حواستان باشد که اگر فلورایدتراپی عصر یا شب هنگام انجام بگیرد، نباید مسواک زد ولی از صبح روز بعد مسواک زدن را طبق معمول همیشه می‌توان انجام داد.
جالب اینجاست که در برخی کشورها برای پیشگیری از پوسیدگی دندان افراد جامعه به آب آشامیدنی فلوراید اضافه می‌کنند یا حتی در برخی موادغذایی از فلوراید استفاده می‌شود، البته از روش‌های پیشگیرانه دیگری مانند فیشورسیلانت هم برای سالم ماندن دندان‌ها می‌توان بهره برد.
با توجه به اینکه آمار شیوع پوسیدگی‌های دندانی در کشور بالا است، شایسته است با رعایت موارد پیشگیرانه در حد توان تک تک افراد جامعه به کاهش این روند مخرب کمک کنند.
 

پرستو  رفیعی

سرطان مثانه یکی از بیماری‌هایی است که شیوع آن در جهان و کشور ما  رو به افزایش است. هرچند عوامل بسیاری در ایجاد یا تسریع روند پیشرفت این بیماری مؤثرند، اما تحقیقات پژوهشگران و متخصصان نشان می‌دهد، مهم‌ترین عامل ایجاد این بیماری استعمال دخانیات است که متأسفانه در کشور ما نیز بسیار رواج یافته است.
دکتر سید فرزاد علامه در گفت‌و‌گو با «ایران» تأکید می‌کند: استعمال دخانیات بخصوص قلیان از جمله مهم‌ترین عوامل بروز سرطان مثانه محسوب می‌شود. این فوق تخصص اورولوژی در ادامه می‌افزاید: متأسفانه با افزایش تمایل جوانان به استفاده از قلیان، سن ابتلا به سرطان مثانه در ایران در حال کاهش و تعداد مبتلایان جوان رو به افزایش است. در گذشته نه چندان دور بیشتر مبتلایان به این بیماری را افرادی با سن بیش از50 سال تشکیل می‌دادند اما امروزه این سن به 40 سال هم کاهش یافته و حتی گاهی به مواردی برمی خوریم که در دهه سوم زندگی و در سنین 25 و 26 سالگی به این بیماری مبتلا شده‌اند. به گفته دکتر علامه، سرطان مثانه طیف وسیعی دارد. این طیف از تومورهای سطحی و کوچک که هنوز در بدن گسترش نیافته آغاز شده و تا تومورهایی که به استخوان و ریه متاستاز داده است، گسترش می‌یابد.
وی با تأکید بر اهمیت درمان بموقع اظهار می‌کند: در مراحل ابتدایی بیماری که تومور تنها مخاط را درگیر کرده و هنوز به لایه‌های مثانه گسترش نیافته، می‌توان سرطان مثانه را درمان کرد. اما تأخیر در مراجعه بیمار به پزشک و آغاز درمان به پیشرفت بیماری منجر می‌شود. به‌طوری که پزشک فقط می‌تواند با درمان‌های تسکینی تنها درد بیمار را کاهش دهد.
این فوق تخصص اورولوژی خاطرنشان می‌کند: نخستین تظاهر بیماری در 90 درصد مبتلایان، وجود خون در ادرار است. به همین دلیل توصیه می‌کنم با مشاهده خون در ادرار یا تغییر رنگ ادرار به رنگ چای یا نوشابه مشکی یا دفع لخته‌ای خون حتماً به یک جراح کلیه مراجعه کنید. گاهی هم افراد در جریان انجام برخی از آزمایش‌ها متوجه خون در ادرار می‌شوند که در این صورت هم بهتر است نتیجه آزمایش را به یک جراح کلیه نشان دهند. البته مشاهده خون در ادرار به این معنا نیست که حتماً به سرطان مثانه مبتلا شده اید. ممکن است یک سنگ ساده دستگاه ادراری یا عفونت ادراری یا حتی عفونت ویروسی باعث بروز خون در ادرار شود، اما بهتر است همه جنبه‌ها را در نظر بگیریم و بررسی کنیم.
دکتر علامه معتقد است با ترک سیگار و قلیان یا کم کردن استعمال آنها می‌توان احتمال ابتلا به این بیماری را کاهش داد. مراجعات منظم پزشکی و بررسی‌های دوره‌ای هم می‌تواند در تشخیص بموقع بیماری مؤثر باشد. وی در خاتمه می‌گوید: درمان در مراحل ابتدایی با برداشتن  تومور از طریق عمل آندوسکوپی ساده صورت می‌گیرد. اما هنگام پیشرفت بیماری، باید به عمل‌های جراحی باز که به روش‌های مختلفی انجام می‌شوند، روی آورد. در برخی از این بیماران هم علاوه بر عمل جراحی،          شیمی درمانی و پرتو درمانی نیز توصیه می‌شود.
 

از جنبه ورزشی و رقابتی‌اش که بگذریم، «شطرنج» تفریح سالمی است که پیر و جوان نمی‌شناسد. حالا دیگر روانشناسان شکی ندارند که «انس به تفکر» و «مسئولیت پذیری» از نتایج مستقیم این ورزش فکری است. شطرنج در سنین پایین علاوه بر سرگرم کردن کودک، به او راه درست فکرکردن و حس مسئولیت در قبال هر حرکتی را می‌آموزد. محققان معتقدند سنین 5 تا 6 سالگی بهترین زمان برای آموزش نکات پایه‌ای این بازی به کودکان است و کودکی که شطرنج یاد می‌گیرد و بازی می‌کند، یک گام جلوتر از کودکی است که شطرنج یاد نمی‌گیرد؛ البته به این نکته توجه داشته باشید که علاقه و انگیزه برای فراگرفتن هر چیزی شرط اول است و به زور نمی‌توان کودکان را پشت صفحه شطرنج نشاند.