مریم سالاری
ژان مارک آیرو، وزیر خارجه فرانسه در حالی امروز دوشنبه میهمان مقامات بلندپایه ایران است که «الیزه» در آستانه این سفر خواستار حفظ تعهدات برجامی امریکا در قبال ایران شده است. فرانسوا اولاند، رئیس جمهوری فرانسه در یک تماس تلفنی با دونالد ترامپ رئیس جمهوری امریکا که اولین گفتوگوی آنها از زمان روی کار آمدن ترامپ محسوب میشود، بر لزوم پایبندی به توافق هستهای ایران و گروه 1+5 تأکید کرده است. این تأکید که در واقع نخستین هشدار رسمی پاریس بعد از اعلام پیروزی ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری امریکا به حساب میآید، در حالی است که مارک آیرو با همراهی یک هیأت 60 نفره از تجار و بازرگانان فرانسوی به ایران میآید تا علاوه بر حضور در نشست کمیسیون اقتصادی مشترک تهران و پاریس، روند اجرایی برجام را مورد پیگیری قرار دهد. تلاش مقامات فرانسوی برای حفظ برجام در شرایطی که دونالد ترامپ چشمانداز اجرایی شدن آن را با اما و اگرهایی روبهرو ساخته است، در حالی است که 3 سال و نیم بعد از روی کار آمدن دولت یازدهم، روابط تهران و پاریس از مرزهای تنش دیپلماتیک فاصله گرفته است. مدتی که ماههای ابتدایی آغاز به کار دولت روحانی خصوصاً در جریان مذاکرات هستهای با انتقادات شدید و متقابل دو طرف همراه بود. بعد از آن کم نبود مقاطعی که صدای اعتراض ایرانیها به دلایل مختلفی چون کارشکنی فرانسویها در بحبوحه مذاکرات ژنو، سنگاندازیهای لحظه آخر و ارتباط مستمر با لابیهای اسرائیل برای به شکست کشاندن مذاکرات وین و تأمین منافع آنها در این گفتوگوها بلند میشد.
خلاصه آنکه وضعیت روابط دو کشور همانند مناسبات ایران با سایر کشورهای اروپایی تحت تأثیر اختلاف هستهای در حالت بحران بود. با این وجود توافق هستهای بر این حالت تنشآمیز مهر پایان زد. از دستیابی به توافق هستهای ایران با قدرتهای بزرگ خیلی نگذشته بود که لوران فابیوس، وزیر خارجه فرانسه نام خود را به عنوان نخستین مقام سفر کننده به ایران در فهرست کشورهای 1+5 ثبت کرد. فابیوس که 7 مرداد سال 94 یعنی کمتر از یک ماه بعد از توافق راهی تهران شد، طی یادداشتی که برای روزنامه «ایران» نوشت، ایران را به عنوان میراثدار یک فرهنگ کهن که سهم بسزایی در تاریخ علم و اندیشه دارد، توصیف کرد و بر مهیا شدن شرایط برای «بهبود و ارتقای سطح تبادلات دو کشور»، «از سرگیری گفتوگوی دوجانبه» و ادامه روابط «مبتنی بر احترام و صراحت» تأکید داشت. این نوشته و پیام معنادار فابیوس به ایران در واقع نشان میداد که کشورش تا چه اندازه تلاش میکند ذهنیت منفی ایرانیها را از تصویر نامطلوبی که از پاریس در نتیجه موضعگیری مذاکراتیاش شکل گرفته بود، پاک کند. بعدها رفت و آمدهای پرشمار هیأتهای اقتصادی، دیپلماتیک و پارلمانی ایران و فرانسه که به سفر رئیس جمهوری ایران به پاریس (بهمن ماه 94) انجامید، نشان داد که عزم فرانسه تا چه اندازه برای عمق بخشیدن به رابطه با تهران جدی است و اینکه برای فرانسه همچون اغلب کشورهای اروپایی منافع ملی و اقتصادی بر هر مسأله دیگری ارجحیت دارد.
حفظ برجام از خطرات احتمالی تندروها
بی تردید برجام و لزوم حفظ آن از سایه خطرات احتمالی مخالفان یکی از مهمترین محورهای مشترک همکاری ایران با کشورهای اروپایی از جمله فرانسه به حساب میآید. موضعگیریهای برجامی دونالد ترامپ در خلال رقابتهای انتخاباتی امریکا آن هم در شرایطی که کسی ردای ریاست جمهوری را در حد و اندازههای قامت او نمیدانست، واکنش بسیاری از کشورهای اروپایی از جمله پاریس را برانگیخت. بویژه آنکه پاریس با گشودن دروازه بازارهای اقتصادی خود به روی ایران و آغاز همکاریهای گسترده تجاری و مالی با آن، نقش پیشرویی در فضای مناسبات خارجی ایران در دوره پسابرجام داشت. فرانسوا اولاند در گفتوگو با شبکه تلویزیونی فرانس 24، با بیان اینکه فکر نمیکند ایالات متحده با حضور ترامپ این توافق را زیر سؤال ببرد، گفت که «این توافق به جهان تضمینهایی میدهد که فقدان آن ممکن است بسیار خطرناک باشد.» اما رونمایی از چهره پیروز انتخابات امریکا و روی کار آمدن ترامپ که پیشتر علیه توافق با ایران شمشیر کشیده بود، نشان از آن داشت که انتخابات امریکا رویدادی است که قرار است پسلرزهاش آینده برجام و اجرایی شدن آن را بلرزاند. اگرچه خود ترامپ بعد از پیروزی در انتخابات رسماً از برنامههای دولتش درباره برجام سخن نگفت اما موضعگیریهای نزدیکان و مشاورانش که به احتمال بازنگری در برجام اشاره میکردند، صدای بسیاری از اروپاییها از جمله فرانسویها را درآورد. ژان مارک آیرو که بهمن ماه سال گذشته به عنوان جایگزین فابیوس به سمت وزیر خارجه فرانسه برگزیده شده بود، در مصاحبهای با رادیوی فرانسوی زبان «اروپا یک» یکی از صریحترین واکنشها به تصمیم احتمالی ترامپ درباره برجام را نشان داد و گفت: «توافق هستهای به غایت یک عنصر مهم است. باید آن را حفظ کرد. این موضع فرانسه است. گرد آن میزی که توافق شد، فرانسه و امریکا و روسیه و سازمان ملل و اروپا هم حضور داشتند.» این موضعگیری در حالی صورت گرفته که مارک آیرو امروز با حضور در تهران علاوه بر تلاش برای عمق بخشیدن به همکاریهای اقتصادی و سیاسی پاریس و تهران بر حمایت همهجانبه کشورش از برجام تأکید ویژهای خواهد داشت. تأکیدی که بیش از هر چیز حاوی این پیام به رئیس جمهوری جدید امریکاست که فرانسه به مانند سایر کشورهای اروپایی سهمی در رویکرد ترامپ علیه ایران نخواهد داشت.
نمایندگان 60 شرکت فرانسوی
در تهران
نقطه اوج همکاریهای اقتصادی تهران و پاریس طی سه سال و نیم گذشته بی تردید با سفر سال گذشته حسن روحانی به فرانسه رقم خورد. زمانی که توافقهای تجاری رنگارنگی میان طرفین به امضا رسید و به آغاز همکاریهایی با ٢٠ قرارداد دوجانبه به ارزش بیش از ٣٠ میلیارد یورو با کمپانیهای بزرگی همچون شرکت هواپیمایی ایرباس، مجموعه بزرگ نفتی توتال، تولیدکنندگان پژو و رنو انجامید. در ادامه این همکاریها بود که دو کشور تصمیم به برگزاری نشستهای دورهای تهران و پاریس گرفتند. نشستهایی با ابعاد سیاسی و اقتصادی که قرار شد تحت هدایت وزارت خارجه دو کشور برگزار شود. بعد از برگزاری دومین نشست گفتوگوهای سیاسی ایران و فرانسه که آبان ۹۵ در پاریس و به ریاست معاونان وزرای خارجه دو کشور برگزار شد، حالا نوبت به نخستین کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور رسیده است. بنابر بیانیهای که سفارت فرانسه در آستانه سفر مارک آیرو منتشر کرده است، هیأتی متشکل از نمایندگان60 شرکت فرانسوی او را در این سفر همراهی خواهند کرد و قرار است تعدادی از این شرکتها قراردادهایی را در ادامه برگزاری نشست کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور با شرکای ایرانی خود به امضا برسانند. این سفر همچنین امکان مطرح کردن همکاریهای دوجانبه را در زمینه تحقیقات، آموزش عالی و فرهنگ میسر میسازد. توافقات پیش روی تهران و پاریس بیش از هر چیز نشان میدهد که دو طرف برنامههای جدیتری برای همکاریهای اقتصادی دارند خاصه آنکه این پیوند در دورهای که برجام با خطرات کارشکنیهای احتمالی از سوی دولت تازه کار امریکا روبهرو است، اهمیتی دوچندان مییابد.
پاسخ توئیتری ظریف به اقدام ترامپ
وزیر خارجه کشورمان در توئیتر خود با انتشار لینک بیانیه وزارت امور خارجه در ارتباط با تصمیم دولت ایالات متحده در ایجاد محدودیت برای سفر مسلمانان به امریکا نوشت: «این اقدام بیاساس بودن ادعاهای مقامات امریکا در مورد دوستی با مردم ایران در عین اختلاف با دولت ایران را آشکار کرد. ما ضمن احترام به امریکاییها و جدا کردن حساب آنها از سیاستهای خصمانه دولت این کشور، اقدامات متقابل را برای حمایت از شهروندانمان به عمل میآوریم. برخلاف امریکا، تمام کسانی که ویزای معتبر ایران را در دست دارند، به گرمی مورد استقبال قرار میگیرند. اعمال محدودیت برای ورود مسلمانان به امریکا به عنوان یک هدیه برای افراطگرایان و حامیانشان در تاریخ ثبت خواهد شد.»
بخشهایی از اسناد خاطرات هاشمی محرمانه است
محسن هاشمی طی سخنانی در دیدار با جمعی از اعضای «انجمن اندیشه و قلم» که در منزل آیتالله هاشمی رفسنجانی و با حضور همسر ایشان و فرزندان آن مرحوم برگزار شد، درباره نحوه انتشار کتب خاطرات آیتالله هاشمی پس از درگذشت وی، گفت: هنوز هم بخشهایی از اسناد مربوط به خاطرات ایشان، حالت محرمانه دارد. عکسها و فیلمها و گفتههای دیگران درباره ایشان همچنان جای کار دارد. به گزاش ایسنا، وی افزود: بخش مهم کار ما این است که با بزرگان نظام بویژه مقام معظم رهبری ارتباط مناسبی برقرار کنیم تا با هماهنگی کار پیش برود و اصل موضوع خدای نکرده تحتالشعاع کجنظریها قرار نگیرد. محسن هاشمی با اشاره به حضور مردم در همه آیینهای مربوط به رحلت آیتالله هاشمی، گفت: مردم با حضورشان از همه زجرها و مقاومتهای آقای هاشمی قدردانی کردند و حرکت آقای هاشمی نیز از ابتدا تا آخر، بر مبنای عقلانیت بود. او در خطبه معروف 88 نیز با همان عقلانیت بخش مهمی از نیروهای انقلاب را که داشتند از دست میرفتند، دوباره به دامان انقلاب بازگرداندند. بزرگان میگویند ما علاوه بر از دست دادن جسم آقای هاشمی، عقلانیت ایشان را نیز از دست دادیم.
توضیح قالیباف به مجلس درباره پلاسکوواملاک نجومی
قالیباف سهشنبه و چهارشنبه به مجلس می رود
رئیس کمیسیون عمران مجلس گفت: وزیر کشور و شهردار تهران برای بررسی حادثه پلاسکو روز چهارشنبه هفته جاری در مجلس حاضرمی شوند. محمدرضا رضایی کوچی در حاشیه نشست علنی مجلس در جمع خبرنگاران در مورد زمان حضور شهردار تهران و وزیر کشور در مجلس اظهار داشت: گزارش کمیسیون عمران مجلس در مورد حادثه پلاسکو نیز آماده شده و در روز چهارشنبه در نشست علنی مجلس قرائت میشود. رئیس کمیسیون عمران مجلس خاطرنشان کرد: همچنین تقاضای تحقیق و تفحص از شهرداری تهران با حضور قالیباف سهشنبه هفته جاری در کمیسیون عمران مجلس بررسی میشود. رضاییکوچی با تأکید بر اینکه بررسی بخش مربوط به املاک نجومی در تحقیق و تفحص از شهرداری تهران یکی از دستورکارهای نشست کمیسیون عمران خواهد بود، یادآور شد: پس از بررسی این موضوع، رأیگیری از اعضا انجام میشود و کمیسیون عمران نتیجه را به هیأت رئیسه مجلس ارائه میکند.