-
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122
- 123
- 124
- 125
- 126
- 127
- 128
- 129
- 130
- 131
- 132
- 133
- 134
- 135
- 136
- 137
- 138
- 139
- 140
- 141
- 142
- 143
- 144
- 145
- 146
- 147
- 148
- 149
- 150
- 151
- 152
- 153
- 154
- 155
- 156
- 157
- 158
- 159
- 160
- 161
- 162
- 163
- 164
- 165
- 166
- 167
- 168
- 169
- 170
- 171
- 172
- 173
- 174
- 175
- 176
- 177
- 178
- 179
- 180
- 181
- 182
- 183
- 184
- 185
- 186
- 187
- 188
- 189
- 190
- 191
- 192
- 193
- 194
- 195
- 196
- 197
- 198
- 199
- 200
- 201
- 202
- 203
- 204
- 205
- 206
- 207
- 208
- 209
- 210
- 211
- 212
- 213
- 214
- 215
- 216
- 217
- 218
- 219
- 220
- 221
- 222
- 223
- 224
- 225
- 226
- 227
- 228
- 229
- 230
- 231
- 232
- 233
- 234
- 235
- 236
- 237
- 238
- 239
- 240
- 241
- 242
- 243
- 244
- 245
- 246
- 247
- 248
- 249
- 250
- 251
- 252
- 253
- 254
- 255
- 256
- 257
- 258
- 259
- 260
- 261
- 262
- 263
- 264
- 265
- 266
- 267
- 268
- 269
- 270
- 271
- 272
- 273
- 274
- 275
- 276
- 277
- 278
- 279
- 280
- 281
- 282
- 283
- 284
- 285
- 286
- 287
- 288
- 289
- 290
- 291
- 292
- 293
- 294
- 295
- 296
- 297
- 298
- 299
- 300
- 301
- 302
- 303
- 304
- 305
- 306
- 307
- 308
- 309
- 310
- 311
- 312
- 313
- 314
- 315
- 316
- 317
- 318
- 319
- 320
- 321
- 322
- 323
- 324
- 325
- 326
- 327
- 328
- 329
- 330
- 331
- 332
- 333
- 334
- 335
- 336
- 337
- 338
- 339
- 340
- 341
- 342
- 343
- 344
- 345
- 346
- 347
- 348
- 349
- 350
- 351
- 352
ارسال دیدگاه
ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
ارسال دیدگاه
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
شهرام اقبال زاده
نویسنده و مترجم
صحبت درباره وضعیت فرهنگ در سالهای اخیر و مقایسه آن با دورههای گذشته را با یک شوخی آغاز میکنم؛ به نظر من آنقدر متولیان فرهنگی طی سالهای قبل در زمره شاگرد تنبلها قرار گرفته بودند که مسئولان فرهنگی این سه- چهار سال با همه کم و کاستی هایشان شاگرد زرنگ به شمار میآیند. از شوخی که بگذریم دولت روحانی در شرایطی زمام امور را به دست گرفت که کشور با شرایطی بحرانی روبهرو بود. مدتها بود که فرهنگ و اهالیاش با محدودیتهای بسیاری دست و پنجه نرم میکردند؛ کتاب و صنعت نشر هم از این مسأله جدا نبود.
مشکلات متعدد در تمام بخشهای مختلف کشور و فرهنگ منجر به آن شد که روز به روز شمارگان کتابها با کاهش قابل توجهی روبهرو شود. کاهش سرسامآوری که در آن هشت سال سرعتی شگرف به خود گرفت، این در حالی است که در سالهای ابتدایی وقوع انقلاب در کشورمان شمارگان کتاب بسیار بالا رفته بود و کتابخوانی هم گسترش قابل توجهی پیدا کرده بود.
البته این اقبال به کتاب و کتابخوانی چندان طولانی مدت ادامه پیدا نکرد و تقریباً میتوان گفت در دهه دوم پیروزی انقلاب سیری نزولی پیدا کرد. اما سرعت این کاهش هیچگاه به اندازه هشت سالی که آقای احمدینژاد بهعنوان رئیس جمهور، دولت را در دست داشت افزایش پیدا نکرد.
تصمیم گیریها و برخوردهای اشتباهی که در آن هشت سال اتفاق افتاد نشر و حوزه کتاب را به بدترین شرایط ممکن دچار کرد. از همین رو زمانی که بحث انتخاب رئیس جمهوری برای دولت یازدهم مطرح شد از میان نامزدها و شعارهای آنان، حرفهای آقای روحانی بهتر بود و اغلب اهالی فرهنگ و هنر به ایشان رأی دادند. او از استقلال اهالی نشر و حرمت آنان سخنان خوبی به میان آورد، گرچه از حرف تا عمل فاصله بسیاری است. به هر حال شرایط هم به گونهای نبود که بتوان یک شبه تمام ویرانیهای آن چند سال را اصلاح کرد. با این همه باید ببینیم چه میزان از آن وعدهها محقق شدند، زمانی که نخستین وزیر فرهنگ دولت یازدهم سرکار آمد حرفهای بسیار صریحی درباره سانسور زد. او گفت که تصمیم به حذف ممیزی گرفتهاند اما بعد از مدتی گفت که میخواهیم ممیزی را به خود ناشران بسپاریم. طبیعی است که بیشتر ناشران از این پیشنهاد استقبالی نکردند. ناشران که قبول نمیکنند با دست خود کتاب افرادی که در عرصه نشر مشغول فعالیت هستند را سانسور کنند.
از همین رو دوباره شرایط ممیزی به روال قبل بازگشت، البته یکسری از کتابهایی که در دولت سابق مدتها اسیر پیچ و خمهای ممیزی شده بودند اجازه نشر پیدا کردند. کتابهایی که اغلب آنها مشکل خاصی هم نداشتند اما اجازه نشر نداشتند.
با وجود این نمیتوان اینگونه تصور کرد که شرایط خیلی بهتر شده و دیگر هیچ مشکلی در عرصه نشر وجود ندارد. کتابهای ادبی، حتی در حوزه کودک و نوجوان با مشکلاتی در ارتباط با کسب مجوز نشر روبهرو هستند. علاوه بر این شرایط اقتصادی نشر هم همچنان با مشکلات متعددی روبهرو است. گرچه تأکید میکنم که این مسأله از همان سالها شتاب گرفته و به سالهای اخیر محدود نمیشود. البته همان گونه که اشاره شد اقدامات خوبی در این دولت انجام شده از جمله مؤسسه خانه کتاب هر از چندی برای اهالی کتاب و پیشکسوتان این عرصه برنامههای بزرگداشتی برگزار میکند که قابل تقدیر است. برای بیمه اهالی کتاب هم اقداماتی انجام شده که البته با موانعی روبهرو است، از جمله اینکه متقاضیان باید حتماً سابقه 10 سال بیمه داشته باشند که این خود مانع بزرگی به شمار میآید. این اقدام چندان فراگیر نیست و باید موانع آن برداشته شود. امیدواریم اقدامات خوب تنها نمادین نبوده و فراگیر شوند و بیبرنامگیهایی که تا به امروز و طی سالها شاهد آنها بودهایم ادامه پیدا نکند. در عرصه فرهنگ امروز بیش از هر زمان دیگری نیازمند به بازنگری هستیم. باید فراخوانی داده شود تا تمام دوستداران و فعالان عرصه کتاب، فارغ از هر گونه نگاه حزبی یا سیاسی گردهم جمع شده و چارهای برای مشکلات فعلی بیندیشند. البته در این بین نباید از نقش پررنگ تشکلهای غیردولتی هم غافل شد، به هر حال هیچ کدام از افراد به تنهایی نمیتوانند کاری پیش ببرند. کتاب و نشر شرایطی بحرانی دارد و باید فکری به حال آن اندیشید، نهادها و ارگانهای دولتی و حکومتی هم باید دست به دست هم بدهند تا به مرور شاهد حل مشکلات این بخش از فرهنگمان باشیم. کتاب و صنعت نشر امروز به عزمی ملی، همگرایی و همدلی نیاز دارد.
|
|
|
|
|
|
|
ارسال دیدگاه
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
امیر حسین زادگان
مدیر مسئول انتشارات ققنوس
در دولت سابق وضعیت صنعت نشر به سمت و سویی رفته بود که چیزی به تعطیلی مؤسسات انتشار کتاب باقی نمانده بود. از همین رو معتقدم که انتخاب آقای روحانی در شرایط مذکور قدری شرایط را بهبود بخشید. با روی کار آمدن دولت یازدهم بسیاری از کتابهایی که بدون هیچ مشکل خاصی اجازه انتشار پیدا نمیکردند دوباره وارد چرخه نشر شدند. جالب اینجاست که برخی از این کتابها، آثاری بودند که در دولت اصلاحات مجوز گرفته و منتشر شده بودند اما وقتی برای بازنشر آنها در دولت سابق به ارشاد مراجعه میشد دیگر خبری از اجازه نشر نبود و همان کتابهایی که قبلاً در بررسیها مجوز گرفته بودند رد میشدند. خوشبختانه هم آقای جنتی که نخستین وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی این دولت به شمار میآید و هم آقای صالحی امیری، هر دو افرادی آگاه و فارغ از نگاههای منفی بیمورد بودند و هستند، البته معاونان آنان هم برخوردار از چنین ویژگیهایی هستند. این در شرایطی است که در هشت سال گذشته، متولیان به وضوح گفته بودند که تنها از کتابهایی حمایت خواهند کرد که مطابق با سلیقه آنان باشند. حتی گاه پای را فراتر از این گفته گذاشته و تنها آثار منتشر شده از سوی ناشران دولتی را حمایت میکردند، کتابهایی که چندان بود و نبودشان تأثیری برجای نمیگذاشت. این در حالی است که دولت آقای روحانی از امکانات مادی آنها برخوردار نیست و اغلب حمایتهایی که انجام داده و میدهد به واسطه شرایط اقتصادی کشور در اندازهای محدود هستند. به هر حال نمیتوان منکر این شد که بودجه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی آنقدر محدود است که این حمایتها بیشتر بحث دلگرمی دارد.
تا پیش از این متأسفانه نگاه سختگیرانهای متوجه اهالی کتاب و نشر بود اما هماکنون فضا بهتر شده، با اهالی نشر برخوردهای محترمانهای میشود و ما بعد از مدتها تجربهای مشابه دولت اصلاحات را داشتیم. از سوی دیگر تعامل متولیان فرهنگی با اهالی نشر در ارتباط با مسائلی مانند برگزاری نمایشگاه کتاب و ممیزی آثار هم بهتر شده است. نمیدانم شرایط واگذاری برگزاری نمایشگاه کتاب به اهالی نشر به چه صورتی بوده اما گویا تا اندازه بسیاری به تشکلهای نشر واگذار شده است. از اقدامات خوب این دوره میتوان به انتقال نمایشگاه کتاب تهران به شهرآفتاب اشاره کرد. تا قبل از انجام این انتقال پیشبینی اغلب ما ناشران این بود که با 30 تا 50 درصد کاهش فروش روبهرو شویم اما نه تنها چنین اتفاقی رخ نداد بلکه حتی با افزایش هم روبهرو شدیم. این در شرایطی بود که ضعفهای متعددی در راهنمایی مردم برای پیدا کردن غرفهها و... هم وجود داشت.
البته در همین شرایط و با وجود مشکلات یاد شده استقبال خوبی از نمایشگاه کتاب تهران در شهر آفتاب شد. با وجود این همچنان هم مشکلات بسیاری در عرصه کتاب گریبان فعالان این عرصه را گرفته است. بهعنوان نمونه از زمانی که معاونت فرهنگی برای الکترونیکی شدن مراحل بررسی برای اعطای مجوز نشر به کتابها تلاش کرده ما ناشران با مشکلات متعددی روبهرو شدهایم.
بهعنوان مثال اگر کتابی قادر به دریافت مجوز نشر نشود در سایت راهی برای اطلاع از آن وجود ندارد. از سوی دیگر براساس گفته متولیان ارشاد قاعده بر این گذاشته شده که سرنوشت کتابها تا یک ماه بعد مشخص شود اما همین حالا ما در مؤسسه نشرمان کتابهایی داریم که با گذشت 6 ماه هنوز نمیدانیم که موفق به نشر آنها خواهیم شد یا نه!
مهمترین ضعف هماکنون در کادر اداری اداره کتاب است، اگر تصمیم بر الکترونیکی شدن امور مرتبط با ممیزی گرفته میشود باید نقاط ضعف آن هم مشخص شده و بررسی شود. هنوز در سایت یا اداره کتاب جایی برای پیگیری وجود ندارد ای کاش در خود سایت ایمیلی درج شود که در صورت نیاز به وسیله آن بتوانیم با مدیران رده بالایی اداره کتاب هم صحبت کنیم.
از سوی دیگر حتی برخی کتابهایی که در گذشته مجوز نشر گرفته بودند هم چندین ماه است که منتظر مجوز نشر هستند. البته قبول دارم که دولت دید مثبت داشته و از ابتدا هم تلاش کرده تا فضای نشر قدری بازتر شود اما به هر حال ضعفهایی وجود دارد و باید برای برطرف کردنشان کاری کرد. حداقل انتظار من ناشر از متولیان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی این است که خلأهای موجود در مسیر الکترونیکی شدن بررسی کتابها برای اعطای مجوز نشر برطرف شود.
|
|
|
|
|
|
|
ارسال دیدگاه
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
-
فرهنگ، نیازمند بازنگری دوباره
-
روان شدن چرخه نشر
