فائزه مشایخی
خبرنگار
این اثر که نخستین بار در سال 1395 در یک جلد چاپ شده بود، در سال 1397 در دو جلد چاپ و منتشر شد و بزودی ویرایش دوم آن روانه بازار کتاب خواهد شد. آنطور که بهمن ساکی در این کتاب به آن اشاره کرده «فرهنگ گونههای نوپدید در شعر معاصر فارسی»، کندوکاوی است در نامها و صورتبندیهای جدید شعر معاصر. او تأکید دارد که این کتاب صرفاً یک پیشنهاد است. پیشنهادی برای دوباره نگریستن به شعر و ظرفیتهای آن. این کتاب نه حکمی صادر میکند و نه تجویزی است برای همه مسائل شعر معاصر فارسی، بلکه نگاهی توصیفگر - و نه تحلیلی- به برونداد شعر معاصر فارسی دارد و به عبارت کوتاهتر، روشنتر و بُرّندهتر؛ حملهای است به تلقی سنتی از مفهوم ژانر. راهگشاترین فَکتی که برای ادامه، به کار ما میآید این گفته فردریک اشلگل است که «هر شعر، خود در حکم یک ژانر است.» و به گمانم کار مقدمهنویسی برای این کتاب در همینجا به پایان رسیده است. تکیه این نوشتار بر لایههای بازخوانی نشده شعر، از منظر گونه شناسی است؛ گونهها و زیرگونههایی که در خصلتهای متمایزکننده هر اثر به هر دلیل و به هر نحو و به هر کیفیت وجود و حضور دارند و دیده میشوند.
فرهنگ گونههای نوپدید در شعر معاصر فارسی
نویسنده: بهمن ساکی
ناشر: عصر داستان
سال انتشار: 1398
یگانه خدامی
خبرنگار
داستان «تمام پولهای جهان» ابتدا شاید کمی تکراری به نظر برسد؛ درگیری مردی بسیار پولدار و البته بسیار خسیس و حسابگر با خانوادهاش. اما قصه اصلی فیلم زمانی آغاز میشود که نوه این مرد پولدار که نوه محبوبش هم هست دزدیده میشود و ربایندگان 17میلیون دلار پول میخواهند. حالا مادر این پسر باید با مرد پولدار بجنگد تا بتواند پسرش را آزاد کند. «تمام پولهای جهان» داستانی واقعی دارد. جی. پل گتی همان مرد پولداری است که ماجرایش را در این فیلم میبینیم. او زمانی پولدارترین فرد جهان بود و علاقه زیادی هم به جمعآوری آثار هنری و عتیقه داشت و ریدلی اسکات کارگردان معروف امریکایی تصمیم گرفت ماجرایش را در آخرین فیلمش به تصویر بکشد. فیلم شاید خیلی درخشان نباشد و گاهی حوصلهتان را سر ببرد اما نکتههای جذابی دارد. مثل اشارهای که در فیلم به کودتای 28مرداد میشود و نام محمد مصدق را در آن میآورند. یک نکته جالب دیگر هم این است که نقش جی. پل گتی را کوین اسپیسی بازی کرد اما بهدلیل رسوایی اخلاقی اش کریستوفر پلامر جایگزینش شد و همه صحنه هایش را دوباره گرفتند.
تمام پولهای جهان
کارگردان: ریدلی اسکات
بازیگران: میشل ویلیامز، مارک والبرگ، کریستوفر پلامر، رومن دوریس، چارلی پلامر و تیموتی هاتون
محصول: 2017

دبیر هنری سومین دوسالانه جایزه کتاب عاشورایی بیان کرد:
ضرورت از بین بردن خرافات از آثار دینی
مریم شهبازی
خبرنگار
بیست و هفتم شهریورماه جاری اختتامیه سومین دوره جایزه کتاب سال عاشورا از بین آثار منتشرشده طی دو سال گذشته در 19 رشته برگزار میشود؛ رویدادی فرهنگی که به گفته مسئولان برگزاریاش مهمترین هدف آن نقد و بررسی آثار منتشرشده با محوریت عاشورا در حوزههای فرهنگی، هنری و ادبی و در نهایت انتشار فهرستی از آثار متکی بر مستندات تاریخی است. مهدی امینفروغی دبیر هنری سومین دوره جایزه کتاب سال عاشورا در گفتوگو با «ایران» جزئیات این رویداد را تشریح کرد.
کمک به معرفی آثار قابل قبول
سومین دوره جایزه کتاب سال عاشورا به دبیری «محمدرضا سنگری» و به شکل دو سالانه برگزار میشود که البته دبیری بخش هنری آن را «مهدی امین فروغی» برعهده دارد. امینفروغی در پاسخ به اینکه مهمترین هدف از برگزاری این جایزه در کنار انبوهی از جایزههای فرهنگی-هنری چیست میگوید: «مهمترین هدف از برپایی جایزه کتاب سال عاشورایی کمک به بررسی کتابهایی است که با موضوع عاشورا منتشر شدهاند. از این طریق نه تنها نویسندگان برگزیده تجلیل میشوند بلکه به معرفی آثار خوب هم کمک میشود.» این نویسنده و پژوهشگر هنری با تأکید بر اینکه هاله قداستی که اطراف آثاری با محتوای دینی کشیده منجر به عقبنشینی منتقدان از بررسی آنها شده است ادامه میدهد: «این مسأله از دیرباز تا امروز منجر به توجه کمتر منتقدان به نقد و بررسی این کتابها شده است. بنابراین ما در شورای سیاستگذاری جایزه کتاب سال عاشورایی برآن شدیم تا به تشخیص سره از ناسره کمک کنیم.»
عضو شورای سیاستگذاری سومین دوره جایزه کتاب سال عاشورایی از مهمترین مصداقهای علاقهمندی خلق آثاری با این موضوع را در سابقه کهن مرثیه خوانی و مرثیه سرایی میداند و میگوید:«از مصداقهای این اشتیاق همگانی هم میتوان به جملاتی از این دست دید که «من بکی او ابکی او تباکی علی الحسین وجبت له الجنة/ کسی که گریه کند بر حسین یا کسی که مردمان را بگریاند یا کسی که خود را بر هیأت گریه کنان درآورد بهشت بر او واجب میشود.» همانگونه که گفته شد این تشویقها بویژه از دوره قاجار به بعد خیل کثیری از نویسندگان و شاعران را بر آن داشته تا در حوزههای مختلف دست به خلق آثار با موضوع عاشورا و قیام امام حسین (ع) بزنند.»
بهگفته فروغی همین مسأله منجر به آن شده که عده زیادی صرفاً با اتکا به علاقهمندی شخصیشان دست به خلق آثار بزنند. او این مسأله را عامل مهمی در تألیف آثاری میداند که خالقان آنان از صلاحیت و دانش کافی برخوردار نبودهاند که از بارزترین مصداقهای آن هم میتوان در تاریخ نگاری و مقتلنویسی دید.
این پژوهشگر ادامه میدهد:«اگر در اعتراض به این نویسندگان فردی یا بزرگی هم نکتهای میگفته آنان به ابیاتی از این قبیل استناد میکردند که به قول مولانا:هیچ آدابی و ترتیبی مجو / هرچه میخواهد دل تنگت بگو. با این جواب عده بسیاری بویژه در حوزه کتاب دست به تألیف زدند، آثاری که متأسفانه سندیت چندانی ندارند و در تألیف آنها حتی از منبع معتبر تاریخی هم استفاده نشدهاست.»
ضرورت تلاش برای از میان بردن خرافات در تفکرات دینی
او انتشار انبوهی از آثار آمیخته به خرافات را در نتیجه بیتوجهی به خلق آثاری با تکیه بر مستندات تاریخی میداند و میگوید:«این که تنها با اتکا به ذوق شخصیمان دست به خلق کتاب با موضوعات اینچنینی بزنیم کار درستی نیست. متأسفانه جوانهای بسیاری به سراغ کتابهای یادگار مانده از گذشته میروند و گمان میکنند به صرف قدیمی بودن میتوان به نوشتههای آنها اتکا کرد.این آثار از تاریخ، مقتل و شعر شروع شده و در دوران ما گسترش بیشتری از جهت موضوعی پیدا کرده است. از جمله در شاخههای مختلف هنری همچون خوشنویسی، موسیقی، پژوهش هنری و... هم آثاری بهوجود آمده است.»
فروغی تأکید دارد که تنها با برگزاری یک جایزه نمیتوان راه به جایی برد و سازمانهای دولتی و حکومتی هم با اتکا بر بودجه و امکاناتی که دارند با برپایی جوایزی مشابه میتوانند به معرفی آثار ارزشمند نزد مخاطبان کمک کنند. او تأکید میکند:«با توجه به حساسیتی که پرداخت به چنین موضوعاتی دارد تلاش کردهایم تا از حضور داورانی مجرب در همه حوزهها بهرهمند شویم، افرادی که بیاغراق از چهرههای شناخته شده هر یک از حوزهها هستند و آثار شاخصی هم خلق کردهاند که اسامی آنان در مراسم اختتامیه اعلام میشود.»
عضو شورای سیاستگذاری این جایزه در پاسخ به اینکه در کدام گروهها با بیشترین و در کدام بخشها با کمترین تعداد آثار روبهرو هستیم میگوید:«بیشترین آثار به حوزه تاریخ بازمی گردد و شامل پژوهشهای تاریخی، فرهنگی و هنری میشود. اما کمترین آثار متأسفانه به حوزه هنر بازمیگردد، از جمله در خوشنویسی که با وجود پیشینهای که در هنر شیعی و در پرداخت به مضامین دینی برخوردار بوده کمترین اثر را طی دو سال اخیر داشته است.»
او تأکید میکند که این مسأله نیاز به بررسی و حتی گفتوگو با اهالی خوشنویسی دارد، اینکه پای گفتههای هنرمندان هم بنشینیم تا ببینیم بحث فقدان حمایت مسئولان در میان بوده یا سایر مشکلات آنان را از این کار بازداشته است. فروغی معتقد است که در روزگار فعلی باید با نگاهی امروزی به سراغ بازگویی مضامین دینی برای نوجوانان و جوانان رفت، البته او اضافه میکند که این به روز کردن زبان گفتار و نوشتار نباید به تغییر اصل پیام بینجامد.
غلبه فرهنگ شفاهی بر مکتوب از جمله مشکلاتیاست که به گفته فروغی همچون دیگر حوزههای تاریخی آسیبهایی برای مباحث دینی داشته است، این نویسنده و پژوهشگر هنری ادامه میدهد: «تاریخ در اغلب حوزهها همچنان با غلبه فرهنگ شفاهی روبهروست. بهعنوان نمونه هنوز تاریخ مدونی در ارتباط با مرثیه خوانها نداریم و هر چه هست متکی بر تاریخ شفاهی است. زمان آن فرا رسیده که داشتههای خودمان را به شکل مکتوب حفظ کنیم. این مسأله هم تنها به مباحث دینی مرتبط نمیشود و تمام شاخهها را دربرمی گیرد. نباید از نقد نوشته هایمان بترسیم و از بررسی آنها استقبال کنیم تا اصلاح شوند و به بهترین شکل در دست مخاطبان قرار بگیرند.»
او در پایان گفتههایش تأکید میکند «همه آنهایی که کاری از عهدهشان ساخته است باید برای از میان بردن خرافات و تفکرات اشتباه از فرهنگی شیعی تلاش کنند تا آیندگان با آثاری برخاسته از واقعیت روبهرو شوند. اتفاقی که اگر در راستای آن تلاش نشود صدمهاش گریبان نسلهای آینده را خواهد گرفت.»
قسمت دوم فیلم ترسناک «آن» در اولین هفته اکران با فروش ۹۱میلیون دلاری در صدر جدول فروش سینماهای امریکای شمالی قرار گرفت.
کریستن استوارت با دریافت جایزه چشم طلای جشنواره فیلم زوریخ ۲۰۱۹ تجلیل میشود.
فیلم سینمایی «قصر شیرین» در سومین حضور بینالمللی خود در بخش مسابقه جشنواره باتومی حضور خواهد داشت.
احمد خوشنیت کارگردان انیمیشن از ساخت انیمیشن کوتاه «سیکل وی» با ساختاری برگرفته از مؤلفههای فرمالیستی و سمبلیستی خبر داد.
محمدعلی ربانی، رایزن فرهنگی ایران در هند از وجود یک میلیون نسخه خطی ایرانی در هندوستان خبر داد.
آخرین جلد از مجموعه کتابهای «دختری با خالکوبی اژدها» که استیگ لارسن سوئدی خالقش بود، به قلم نویسندهای دیگر به کتابفروشیها رسید.
فیلم «گندم» به کارگردانی «سمیح کاپلان اوغلو» از شنبه ۲۳شهریور در سینماهای هنروتجربه به نمایش در میآید.

هفتادوششمین دوره جشنواره فیلم ونیز برندگانش را شناخت
دورخیز «ژوکر» برای کسب اسکار
وصال روحانی
خبرنگار
هفتـــاد و ششمـین دوره جشــنواره بینالمللی فیلم ونیز پایانی غیر منتظره و برندگانی شگفتانگیز داشت. «ژوکر» ساخته تاد فیلیپس کارگردان امریکایی با فتح شیرطلایی بهترین فیلم جشنواره ونیز، این احتمال را که نخستین فیلم کمیکبوکی برنده اسکار باشد قوت بخشید. این فیلم با بازی قابل توجه واکین فینیکس نشان میدهد که یک کمدین شکستخورده چطور شهر گاتهام را به آشوب میکشاند تا خشم درونیاش را سرکوب کند و طبعاً با شوالیه قانونمدار اما غیر رسمی شهر یعنی بتمن مواجه میشود و این دو به دشمنان ابدی یکدیگر تبدیل میشوند. تاد فیلیپس پساز دریافت جایزهاش روی سن از شرکتهای برادران وارنر و دیسی کامیکز برای تولید این فیلم تشکر و واکین فینیکس را بازیگری فوقالعاده توصیف کرد که بدون او هیچ فیلمی، «فیلم» نیست. موفقیت فراگیر «ژوکر»، که این روزها در جشنواره بینالمللی تورنتو در حال نمایش است و از 16 مهرماه اکران سراسریاش را شروع میکند، سازندگان فیلم را به ساختن قسمت دوم آن ترغیب کرده و طبیعی است در نخستین نسخههای بعدی «بتمن» که این بار رابرت پتینسون در قالب مرد خفاشیاش فرو خواهد رفت، تهیهکنندگان انتخابی بجز فینیکس برای ایفای نقش ژوکر نخواهند داشت.
یک انتخاب عجیب دیگر
البته انتخاب فیلم یک «افسر و جاسوس» بهعنوان فاتح جایزه بزرگ هیأت داوران جشنواره که به طور سنتی دومین جایزه برتر جشنواره ونیز محسوب میشود هم موجب شگفتی شد؛ چرا که لوکرسیا مارتل رئیس آرژانتینی هیأت داوران در روزهای برپایی جشنواره به سردی با ژوکر طرف شده بود، این درام تاریخی فرانسوی و اثر جدید کارگردان لهستانی و جنجالی آن یعنی رومن پولانسکی را کوبیده و با امریکاییها که 45 سال است وی را بهخاطر یک خطای اخلاقی در خاک کشورشان تحت پیگرد قضایی قرار دادهاند؛ همراهی کرده بود. «افسر و جاسوس» با بازی لویی گارل و ژان دوژاردن در نقشهای اصلی براساس ماجرای واقعی موسوم به دریفوس در سال 1895 ساخته شده و رمان تحقیقی رابرت هریس دستمایه کار پولانسکی قرار گرفته است.
اندرشون باز هم دستخالی نماند
ونیز در ادامه رابطه خوبش با روی اندرشون فیلمساز عجیب و غریب سوئدی جایزه شیر نقرهای بهترین کارگردانی را بهدلیل ارائه یک کار پستمدرن و قدری دیوانهوار دیگر بهنام «درباره بیکرانگی» به او اهدا کرد؛ این پنج سال بعد از رسیدن شیر طلایی بهترین فیلم ونیز به اندرشون بهخاطر ساخت «کبوتری برای تأمل در باب هستی روی شاخه نشست». یون فان چینی با اولین فیلم انیمیشن با عنوان «شماره 7، شریلین» برترین فیلمنامه ونیز 2019 نام گرفت و بهترین بازیگر مرد و زن جشنواره هم لوکار ماربنلی ایتالیایی برای فیلم «مارتین ادن» و آریان اسکاریده فرانسوی برای فیلم «گلوریا مندی» بودند. پیروزی ماربنلی و همچنین توفیق فرانکو مارسکو که اثر مستندش بهنام «مافیا دیگر چیزی نیست که پیشتر بود» جایزه ویژه هیأت داوران را برد، میزبان جشنواره ونیز را به دو پیروزی عمده در شب پایانی نائل کرد تا آلبرتو باربرا مدیر جشنواره و همکارانش خستگی 11 روز کار بیوقفه و نمایش بیش از 400 فیلم را قدری از تن بدر کنند.
«متری شیشونیم» دست خالی ماند
ایران فقط با «متری شیشونیم» ساخته اخیر سعید روستایی در ونیز امسال شرکت کرده و در بخش «افقها» بخت خودش را امتحان کرده بود که البته جایزهای نصیبش نشد. جوایز برتر این بخش که با رجوع به آرای یک هیأت داوری مجزا به ریاست سوزانا نیکیارلی تعیین شد و مهمترین برندهاش «آتلانتیس» ساخته والنتین واسیانوویچ اوکراینی بهعنوان بهترین فیلم بود. امسال در ونیز فیلم «تپههای مارلیک» ساخته ابراهیم گلستان نیز که ترمیم و شفافسازی شده، در قسمت کلاسیکهای جشنواره بهنمایش درآمد.همچنین امسال در حاشیه جشنواره ونیز بنیاد بلونلیج که یک نهاد معتبر ایتالیایی است و در عرصه اجتماعی و فرهنگی فعالیت بینالمللی میکند، در چارچوب پروژه مارکوپولو جوایز خود را اهدا کرد که دو نفر از آنها همایون ارشادی (بازیگر)، آناهید آباد (کارگردان) ایرانی بودند. در متن جایزه همایون ارشادی ذکر شده است:
«به جناب آقای همایون ارشادی بازیگر هنرمند و خلاق و ماندگار ایرانی که با جان بخشیدن به پرسوناژهایی در نقشهای مختلف همذات پنداری تماشاگران را برانگیخته است.» در متن جایزه آناهید آباد هم با این جمله از او قدردانی شده است: «به آناهید آباد کارگردان خلاق و با احساس از دنیای شرق که حقیقت را با رؤیای ظریف و لطیف در اثرش به تصویر میکشد.»