یک گردهمایی نه چندان دوستانه و دیگر هیچ
سران ناتو در 70 سالگی این پیمان، امروز در نشستی شرکت میکنند که خود آن را یک گردهمایی بدون نتیجه نامیدهاند
بنفشه غلامی/ شهر کوچک واتفورد در جنوب شرقی انگلیس، امروز و فردا در حالی پذیرای سران کشورهای عضو ناتو است که از قضای روزگار هم «دونالد ترامپ» 73 ساله و هم ناتوی 70 ساله، در شرایطی مشابه به سر میبرند و با چالشهای داخلی و خارجی چندی دست و پنجه نرم میکنند که میتواند بر سرنوشت و آینده آنها تأثیر بگذارد.
بهگزارش سایت شبکه خبری «بیبیسی»، هفتاد سالگی هر سازمان، پیمان، نهاد یا ائتلافی ارزش جشن گرفتن را دارد. اما وضعیت ناتو، اختلافات درونی اعضا و مشکلاتی که از خارج از این پیمان به آن وارد میشود، بهگونهای است که به نظر میرسد، گرفتن جشن هفتاد سالگی برای آن، کاری بیهوده است. آنقدر بیهوده که حتی سخنگوی ناتو هم تأکید کرده، «روی گردهمایی سران ناتو در لندن، اسم نشست، اجلاس یا هرچیزی مشابه آنچه سال گذشته برگزار شد، نگذارید. زیرا حتی قرار نیست در پایان این گردهمایی، بیانیهای حاوی نتیجهگیریها و برنامهریزیهای آینده منتشر شود.»
یک ناتوی ضعیف
ناتو همواره بهعنوان موفقترین پیمان نظامی در تاریخ جهان شناخته شده است. این پیمان سال 1949 تشکیل شد تا با گرد آمدن قوای نظامی اعضا مقابل اتحاد جماهیر شوروی و ارتش قدرتمندش بایستد. بر همین اساس توسعه ناتو یکی از اصلیترین سیاستهای این پیمان بوده است. هماکنون 29 کشور عضو ناتو هستند و مقدونیه شمالی نیز بزودی به این پیمان میپیوندد. ناتو در گذر سالها، در جهت تقویت توان خود، کمی از اهداف اولیه فاصله گرفت و تلاش کرد به همان اندازه که یک پیمان نظامی است، یک پیمان دیپلماتیک نیز محسوب شود و در همین راستا نقش زیادی در مداخلهجوییهایی که در شرق اروپا صورت گرفت و منجر به ظهور شماری از کشورهای کوچک در این منطقه شد، ایفا کرد. با این حال «میشل کلارک»، استاد دانشگاه و تحلیلگر مسائل دفاعی، معتقد است: «نه توسعه مرزها و نه حرکت به سوی مشارکت در امور دیپلماسی، باعث قدرت بیشتر ناتو نشده است. زیرا واقعیت این است که قدرت نظامی و سیاسی تقریباً نزدیک به یک سوم اعضای ناتو کمتر از قبل شده است و از همین رو با وجود افزایش اعضا، 50درصد از قدرت نظامی خود را از دست داده است. ضمن اینکه مداخلههای ناتو در امور شرق اروپا نیز موفقیتآمیز نبوده و هرکدام از کشورهای شکل گرفته در انبوهی از مشکلات به سر میبرند.»
بحران در داخل ناتو
از همین رو سران ناتو امروز در ضعیفترین و آشفتهترین وضعیت این پیمان 70 ساله مجبور خواهند بود، تنها بنشینند و با هم درباره مسائل داخلی آزاردهنده برای برخی اعضا گفتوگو کنند. یکی از این مسائل داخلی «رجب طیب اردوغان»، رئیسجمهوری ترکیه است. «سیمون والدمن»، تحلیلگر اندیشکده انگلیسی «هنری جکسون»، معتقد است: «ترکیه بزرگترین مسأله و مشکل ناتو است. رئیس جمهوری این کشور، تنها چند روز پس از آنکه امانوئل مکرون، همتای فرانسویاش ناتو را مبتلا به مرگ مغزی دانست (اظهار نظری که خود احتمالاً یکی از مباحث اصلی سران ناتو خواهد بود)، با تندترین لحن ممکن به او حمله کرد و گفت بررسی کند، ببیند خودش مبتلا به مرگ مغزی نشده باشد. این اظهار نظر تند، در واقع نمای بیرونی اختلافات بویژه کشورهای اروپایی عضو ناتو با ترکیه است. آنها بابت خرید ترکیه از روسیه – سامانه دفاع موشکی اس 400 – که هفته قبل نیز برای اولین بار آن را آزمایش کرد، از آنکارا عصبانی هستند. زیرا سیستم اس400 به گونهای است که میتواند در کار جنگندههای اف 16 که اغلب اروپایی ها از آن استفاده می کنند، اختلال ایجاد کرده و حتی از آنها جاسوسی کند. این اطلاعات به واسطه سامانه اس 400 به راحتی و مستقیم به دست مسکو میرسد.» علاوه بر این اعضای اروپایی ناتو دل پری از ترکیه بابت بازیهایش با کارت سوریه دارند. آنها از طرفی خود را در معرض تهدیدهای مداوم آنکارا بابت باز کردن راه مهاجران به سوی اروپا میبینند و از طرف دیگر از اقدامات نظامی ترکیه در شمال سوریه و عملیاتی که تحت عنوان «چشمه صلح» در این منطقه کلید زد و با تروریست خواندن کردهای شمال سوریه دست به حملاتی گسترده علیه آنها زد، ناراضی هستند. از همین رو انتظار میرود در گردهمایی دو روزه ناتو مباحثات داغی بین آنها و «رجب طیب اردوغان» در گیرد.
مشکل داخلی دیگر اعضای ناتو شخص «دونالد ترامپ» است. اگر از درخواستهای مکرر «ترامپ» برای افزایش سهم اعضای ناتو در بودجه این پیمان و کاهش سهم امریکا که بارها درباره آن صحبت شده، بگذریم، اغلب سران حاضر در گردهمایی ناتو، از مداخلهجویی رئیس جمهوری امریکا در امور انگلیس ناراضی هستند. در این مورد «ایشان تارور» تحلیلگر روزنامه امریکایی «واشنگتن پست» نوشته است: «دونالد ترامپ بارها آشکار و پنهان از بوریس جانسون حمایت کرده است. این در حالی است که بوریس جانسون حامی برگزیت است که میتواند بار سیاسی زیادی را بر دوش اروپا بگذارد. البته با توجه به اینکه دونالد ترامپ چهره منفوری در بین مردم انگلیس است، این حمایت حداقل در شرایط کنونی که این کشور در آستانه انتخابات زودهنگام است، برای خود جانسون هم خوشایند نیست. او به همین دلیل چند روز پیش از ترامپ خواست سرش را توی کار انگلیس نکند.»
وضعیت مشابه ترامپ با ناتو
اما این روزها وضعیت «دونالد ترامپ» نیز در وضعیتی مشابه با ناتو است و همانطور که ناتو در فضای داخلی خود با چالشهای چندی مواجه است، او نیز در داخل کشورش با بحرانی داخلی به اسم استیضاح مواجه است. دیروز سایت شبکه خبری «سیانان» در گزارشی خبر داد، کاخ سفید در نامهای ضمن تأکید بر اینکه مجلس نمایندگان امریکا فاقد یک فرآیند قضایی منصفانه است، اعلام کرده، بهدلیل گردهمایی سران ناتو در انگلیس، نه «ترامپ» و نه وکیلش در جلسه روز چهارشنبه و جلسات بعدی تحقیقات استیضاح که گام دوم این تحقیقات به شمار میرود حاضر نخواهند شد. البته برخی ناظران مسائل مربوط به استیضاح رئیسجمهوری امریکا معتقدند، گردهمایی ناتو بهانهای بیش نیست و «ترامپ» اگر هم قرار نبود به انگلیس برود، باز هم در نشست کنگره امریکا شرکت نمیکرد. از همین رو میتوان گفت، «دونالد ترامپ» که پیشتر هم سابقه ترک نشستهای خود با اروپاییها و شرکت نکردن در نشستهایی مثل داووس 2019 را دارد، با توجه به اینکه گردهمایی امروز سران ناتو، نه چندان جدی توصیف شده است، از بحران داخلی کشورش به انگلیس پناه برده است، جایی که مخالفان او در خیابانهای لندن بیصبرانه انتظارش را میکشند.
شهرک سازی جدید رژیم صهیونیستی در الخلیل
گروه جهان / تنها دو هفته پساز آنکه مایک پمپئو، وزیر خارجه امریکا شهرک سازیهای رژیم صهیونیستی در اراضی اشغالی را قانونی اعلام کرد، این رژیم اشغالگر ساخت شهرک های جدید در قلب الخلیل در کرانه باختری را کلید زد.
بهگزارش الجزیره، وزارت دفاع رژیم صهیونیستی روز یکشنبه به وقت محلی اعلام کرد، نفتالی بنت به بخشهای مسئول در کرانه باختری اشغالی دستور داده است به شهرداری الخلیل اعلام کنند، قرار است یک شهرک جدید در این شهر در محلی که زمانی یک مجتمع تجاری عمده فروشی بود، ساخته شود. این اتفاق که به عقیده بسیاری از تحلیلگران، نخستین پیامد سخنان دو هفته قبل پمپئو مبنی بر قانونی بودن شهرک سازیها در اراضی اشغالی است، با واکنش تند مقامات فلسطینی مواجه شد و ریاست تشکیلات خودگردان فلسطین با صدور بیانیهای ضمن محکوم کردن این طرح، از جامعه جهانی خواست برای توقف اینگونه اقدامات اسرائیل، فوراً وارد عمل شود و گامهای ملموسی بردارد. شهرک جدیدی که قرار است در کرانه باختری ساخته شود، در محل یک مجتمع تجاری عمده فروشی و در نزدیکی حرم ابراهیمی واقع شده که ارتش رژیم صهیونیستی در سال 1994 آن را تعطیل کرد و کسبهاش را واداشت مغازه هایشان را ببندند. علاوه بر توسعه شهرک سازیها که با چراغ سبز امریکا در دستور کار رژیم صهیونیستی قرار دارد، بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیم صهیونیستی در جلسه هفتگی دولت از اختصاص ۱۱.۵ میلیون دلار برای تقویت امنیت شهرکهای کرانه باختری خبر داد.
کارشکنی ائتلافهای سائرون و نصر در حل بحران عراق
بحران داخلی عراق هر روز حادتر میشود و در این کلاف سردرگم نه تنها استعفای نخستوزیر کارساز نبوده بلکه حالا کار بهجایی رسیده است که دو ائتلاف سائرون و نصر به رهبری مقتدی صدر و حیدر العبادی در بیانیههای جداگانه اعلام کردهاند، در نشستهای مربوط به تعیین نخستوزیر شرکت نمیکنند و ائتلاف سائرون حتی خواستار ممنوع الخروج شدن عادل عبدالمهدی، نخستوزیر مستعفی عراق و محاکمه وی شده است. بهگزارش خبرگزاری آناتولی ترکیه، ائتلاف سائرون به رهبری مقتدی صدر در بیانیهای خطاب به برهم صالح، رئیس جمهوری عراق اعلام کرد، از آنجا که تعیین نخستوزیر حق ملت و معترضان است، در نشستهای احزاب با موضوع تعیین نخستوزیر شرکت نمیکند و این ائتلاف هیچ نامزدی برای پست نخستوزیری معرفی نخواهد کرد. این در حالی است که ائتلاف سائرون بیشترین کرسی را در پارلمان عراق دارد و از 329 کرسی؛ 54 کرسی متعلق به این ائتلاف است. مقتدی صدر همچنین از دستگاه قضایی کشورش درخواست کرد، عادل عبدالمهدی، نخستوزیر مستعفی عراق و فرماندهان امنیتی این کشور را ممنوع الخروج و به خاطر سرکوب و کشتار معترضان محاکمه کند.
علاوه بر ائتلاف سائرون، حیدرالعبادی، رهبر ائتلاف نصر و نخستوزیر سابق عراق هم اعلام کرد: «در انتخاب جانشین نخستوزیر مشارکت نمیکنم و میخواهم که این فرد مستقل و مورد اعتماد ملت باشد.» وی افزود: «سعی کردم مواضعم در راستای منافع ملت و اصلاح دولت باشد و همچنان با حس مسئولیتپذیری ملی و نه رقابتی، از مردم و وطنم حمایت خواهم کرد.» ائتلاف نصر هم 42 کرسی پارلمان عراق را در اختیار دارد. این اتفاقها در حالی است که اعضای پارلمان عراق قرار است امروز سهشنبه درباره قانون انتخابات پارلمانی و کمیسیون عالی انتخابات کشورشان رأیگیری کنند.
افزایش احتمالی فعالیتهای موشکی کرهشمالی
کارشنــــاســــان دفـــــــاعی میگویند، کــــرهشمــــالی احتمالاً در 27 روز آینده که تا پایان سالجاری میلادی باقی مانده است، دست به آزمایشهای موشکی بیشتری بزند زیرا همزمان با پایان سال 2019 ضرب الاجل یک ساله برای یک پیشنهاد جدید خلع سلاح اتمی از سوی امریکا هم پایان مییابد و ممکن است با روی میز قرار گرفتن پیشنهاد جدید امکان آزمایش موشکی برای کره شمالی از بین برود. سرویس اطلاعات ملی کره جنوبی معتقد است، آزمایشهای موشکی کرهشمالی با هدف اعمال فشار بر امریکا برای از بین بردن بنبست در مذاکرات خلع سلاح اتمی است و پیونگ یانگ با نزدیک شدن به پایان ضرب الاجل به تحرکاتش در شکلهای مختلف ادامه میدهد. همچنین به گفته منابع وابسته به امریکا و کرهجنوبی، کرهشمالی مشغول ساخت دهها چارچوب مستحکم برای موشکاندازهای سیار خود است و ساخت این چارچوبها تابستان سالجاری در دهها مکان مختلف آغاز شده است.
هیل: ریک پری، وزیر انرژی دولت ترامپ در توئیتی از خانوادهاش و مردم امریکا برای اینکه به وی اجازه دادند در این پست خدمت کند تشکر و استعفای خود را اعلام کرد.
الجزیره: در پی آنکه معترضان هنگکنگی پرچم امریکا به دست گرفتند، چین فعالیت شماری از سازمانهای غیرانتفاعی امریکا در این دولتشهر را به حالت تعلیق درآورد.
رویترز: نخستوزیر مالت که درگیر تحقیق درباره پرونده سوءقصد و ترور یک خبرنگار افشاگر است، اعلام کرد از سمتش کنارهگیری میکند.
عربی 21: هزاران لبنانی شامگاه یکشنبه با شعار «یکشنبه شفافیت» در مناطق مختلف این کشور راهپیمایی کرده و خواستار تشکیل یک دولت مستقل و کارآمد شدند.